Morgunblaðið - 10.10.2003, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
vi›bit me› ólífuolíu
N‡tt og brag›gott
íslenskt vi›bit
– í anda Mi›jar›arhafsins
www.lettoglaggott.is
MARGT bendir nú til að göngu-
mynstur norsk-íslensku síldarinnar
hafi færst sunnar og vestar en verið
hefur undanfarin ár. Auk þess gefa
breytingar á sjávarhita og útbreiðslu
átu til kynna auknar líkur á að síldin
veiðist innan íslenskrar lögsögu. Að
sögn Hjálmars Vilhjálmssonar, fiski-
fræðings á Hafrannsóknastofnun-
inni, var 2002-árgangur norsk-ís-
lensku síldarinnar auk þess mjög
stór og útbreiðsla hans minni um
margt á síldarárin í kringum 1950.
Hann segir að eftir því sem meira sé
af síld aukist líkurnar á því að eitt-
hvað af henni gangi upp að Íslandi.
Síld úr 2002-árganginum verður
veiðanleg á árunum 2005 og 2006.
Þrátt fyrir þetta halda Norðmenn
fast við kröfu sína um að hlutdeild
þeirra úr norsk-íslenska síldarstofn-
inum aukist úr 57%, líkt og verið hef-
ur frá árinu 1996, í 70%. Fulltrúar
strandríkja við Norðaustur-Atlants-
haf funduðu um málið í Reykjavík á
miðvikudag og var kröfu Norð-
manna þar alfarið hafnað. Á fund-
inum var þó ákveðið að fylgja ráðgjöf
Alþjóðahafrannsóknaráðsins um
veiðar úr norsk-íslenska síldarstofn-
inum á næsta ári en ráðið hefur lagt
til að ekki verði heimiluð veiði á
meira en 825 þúsund tonnum sem er
115 þúsund tonna aukning frá þessu
ári. Samkvæmt samkomulaginu frá
árinu 1996 verður kvóti Íslendinga
því á næsta ári rúm 128 þúsund tonn.
Teikn um vaxandi síldveiði

Norðmenn hvika/12
Um 300 pör af ullarsokkum og
hlýir öryggisskór voru væntanleg
með flugi í gærkvöldi að sögn yf-
irmanna Impregilo. Talsmaður
fyrirtækisins segir veðurskilyrði
hafa verið svo slæm að starfsmenn
hafi óskað eftir að fara ekki til
vinnu fyrr en þeir fengju viðhlít-
andi hlífðarfatnað og verkefnis-
stjóri Impregilo hefði fallist á
þessa ósk og vinnustöðvunin því
verið með samþykki beggja aðila.
Portúgölsku starfsmennirnir
segjast ekki vera í verkfalli og mót-
mælum verði hætt um leið og
Impregilo sýni lit á úrbótum.
„Það er fyrst og fremst skortur á
vatnsheldum, hlýjum öryggisskóm
sem við erum að mótmæla. Okkur
vantar einnig hlífðargalla til skipt-
anna því einhvern tímann verðum
við að geta þvegið af okkur vinnu-
fötin. Ég held að Impregilo verði
að axla þá ábyrgð að útvega okkur
útbúnaðinn sem okkur var lofað,“
sagði einn starfsmannanna við
virkjunina við blaðamann Morgun-
blaðsins í gær.
Loppnir og aumir
af kuldanum
Portúgalskur kranamaður seg-
ist ekki hafa afborið að horfa úr
sínu hlýja kranasæti á mennina úti
í snjónum. „Sumir eru veikir að
vinna til að missa ekki laun og allir
eru þeir loppnir og aumir vegna
kuldans og bleytunnar. Ég sýni
þessum félögum mínum samstöðu
með því að leggja einnig niður
vinnu.“
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra ræddi málefni Impregilo
á Íslandi við ítalska utanríkisráð-
herrann Franko Frattini, á fundi
þeirra í gær. Fram kom að for-
svarsmenn Impregilo hafa fullviss-
að ítölsk stjórnvöld um að staðið
verði við allar samningsskuldbind-
ingar á Íslandi.
Starfsmenn
Impregilo
troða dagblöð-
um í skó sína
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
EINN portúgölsku verkamannanna sýndi gestum skóinn sinn, en hann
er fóðraður með dagblöðum. Mennirnir gera kröfu um að fá betri skó.
Segja að/12
UM EITT hundrað portúgalskir starfsmenn Impregilo við Kára-
hnjúkavirkjun lögðu niður störf í gær til að mótmæla skorti á
vinnufatnaði, ekki síst hlýjum öryggisskóm, en dæmi eru um að
starfsmenn hafi troðið dagblaðapappír í skó til að þétta þá eða
farið í plastpoka yfir sokkana til að halda frá raka.
Í vondum skóm við Kárahnjúka
um félagsmanna innan ASÍ sem
störfuðu hjá ríkinu, samanborið við
opinbera starfsmenn.
Vinnuumhverfið við Kára-
hnjúkavirkjun bar oft á góma á
ársfundinum. Í drögum að ályktun
frá fundinum um þau mál segir
m.a. að verulegur misbrestur sé á
því að Impregilo hafi staðið við gef-
in loforð um launakjör og aðbúnað
starfsmanna. Krefst Starfsgreina-
sambandið þess að stjórnvöld axli
ábyrgð og geri eftirlitsaðilum
kleift að sinna eftirlitsskyldu sinni
þannig að vinnuöryggis sé gætt í
hvívetna.
margt verið skynsamlegt að flétta
þessa sýn inn í þá þróun sem við
viljum sjá á kaupmættinum á
næstu árum. Það verður uppsveifla
á næsta og þarnæsta ári. Þá eigum
við að gera ráð fyrir mestu kaup-
hækkununum, en fara síðan hægar
í sakirnar næstu árin þar á eftir,“
sagði Halldór, sem boðaði á fund-
inum að hann væri í kjöri áfram
sem varaforseti ASÍ, en ársfundur
sambandsins er eftir tvær vikur.
Leiðrétta þarf misrétti
Grétar Þorsteinsson, forseti
ASÍ, sagði í sinni ræðu að í næstu
samningum yrði að leiðrétta það
„misrétti“ sem væri í réttindamál-
VERKALÝÐSHREYFINGIN sló
fyrsta taktinn fyrir komandi kjara-
samninga á ársfundi Starfsgreina-
sambands Íslands í gær. Bæði for-
seti og varaforseti Alþýðu-
sambands Íslands ávörpuðu
fundinn og hvöttu félaga sína til
samstöðu í samningunum þar sem
barist yrði fyrir frekari hækkun
lægstu launa og auknum kaup-
mætti. Þannig sagði formaður
Starfsgreinasambandsins og vara-
forseti ASÍ, Halldór Björnsson, að
nokkurt svigrúm væri til launa-
hækkana á næstu árum. Skynsam-
legra væri að semja frekar til
lengri tíma en skemmri.
„Ég held líka að það gæti um
Ársfundur Starfsgreinasambands Íslands
Nokkurt svigrúm til
að hækka launataxta

Semja á/6
MIKILL reykur kom upp í
íbúð í Asparfelli 12 í Reykja-
vík í gær. Talið er að kviknað
hafi í feiti á pönnu á eldavél í
íbúðinni og þess vegna hafi
reykurinn orðið svona mikill.
Hætta á ferð
Þegar tilkynningin barst
Slökkviliðinu í Reykjavík var
talið að einhver kynni að vera
inni í íbúðinni. Það kom hins
vegar í ljós að íbúðin var
mannlaus og bruninn ekki al-
varlegur.
Mikið lið var sent á staðinn
enda var óttast að mikil hætta
væri á ferð. Slökkviliðið gat
gengið hratt og örugglega til
verka og var komið út úr
íbúðinni fimmtán mínútum
síðar.
Mikill reyk-
ur í mann-
lausri íbúð
ÚRRÆÐI fyrir börn og unglinga með geð-
raskanir eru alltof fá hér á landi að mati
Kristjáns Más Magnússonar, sálfræðings og
formanns Félags foreldra og áhugafólks um
geðraskanir barna og unglinga. Kristján
verður með erindi á geðræktarþinginu sem
haldið verður í Iðnó í dag í tilefni af alþjóða-
geðheilbrigðisdeginum.
Í ár er dagurinn tileinkaður málefnum
barna og unglinga og yfirskrift þingsins er
Meiri hlátur – minni grátur. Að sögn Dóru
Guðrúnar Guðmundsdóttur, verkefnastjóra
Geðræktar, verður dagskráin blanda af al-
vöru og gleði.
Eitt af fyrstu atriðunum á dagskrá er und-
irritun nýs samnings um verkefnið Geðrækt
en það er samstarfsverkefni Landlæknis-
embættisins, geðsviðs Landspítala, Heilsu-
gæslunnar í Reykjavík og Geðhjálpar.
Markmið Geðræktar er meðal annars að
auðvelda notendum geðheilbrigðisþjónust-
unnar að hafa áhrif á hana, efla umræðu um
geðheilsu landsmanna, auka forvarnir og
fræðslu um geðsjúkdóma og geðheilbrigði,
draga úr fordómum og bæta líðan almenn-
ings. Geðræktarverkefnið hófst hinn 10.
október árið 2000 og var hugsað til þriggja
ára. Það er álit þeirra sem koma að verkefn-
inu að það sé mikil þörf á halda áfram með
það. Samkvæmt könnunum sem gerðar hafa
verið um verkefnið hefur það náð til margra
og í Gallup-könnun í fyrra kom í ljós að um
helmingur aðspurðra hafði heyrt um það.
Geðræktarstjarnan afhent
Valgerður Snæland mun fjalla um jákvæð
áhrif hláturs á heilsu og andlega líðan á
þinginu og ungt fólk segir frá reynslu sinni
af geðheilsuvanda. Þá verður Geðræktar-
stjarnan afhent en hún er að þessu sinni
veitt Elínu Ebbu Ásmundsdóttur, yfiriðju-
þjálfa á geðsviði Landspítalans, en hún hefur
unnið mikið að geðrækt, opnað umræðu um
geðheilbrigði og bent á margvíslegar leiðir í
meðferð við geðröskunum og til að efla geð-
heilsu.
Kristján Már Magnússon mun ræða um
geðheilsu barna en hann bendir meðal ann-
ars á það að unglingar komist ekki á með-
ferðarheimili Barnaverndarstofu nema
vandi þeirra sé orðinn mjög alvarlegur. Börn
með alvarlegan geðrænan vanda fái ekki
pláss á barna- og unglingageðdeild fyrr en
eftir árs biðtíma þrátt fyrir að mál þeirra séu
komin í óefni.
Í þessum efnum er Ísland hinum Norð-
urlöndunum langt að baki. Hér á landi er
gert ráð fyrir að 0,5% barna fái meðferð við
geðrænum vanda en í Danmörku og Svíþjóð
er þetta hlutfall 2%.
Geðræktarþing í tilefni af al-
þjóðageðheilbrigðisdeginum
Nýr samn-
ingur um
Geðrækt
undirritaður
Tileinkaður börnum
og unglingum

Miðopna