Morgunblaðið - 10.10.2003, Blaðsíða 8
FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Déskotinn, hann hefur bara verið að plata okkur, bara kanínur og dúfur í hattinum.
Einstaklingsmiðað nám
Eitthvað
fyrir alla
MÁLÞING um ein-staklingsmiðaðnám sem haldið er
á vegum Rannsóknarstofu
Kennnaraháskóla Íslands
hefst í dag. Sigríður Ein-
arsdóttir verkefnastjóri
ræddi við Morgunblaðið um
málþingið sem hún segir að
ætti að nýtast öllum sem á
einhvern hátt koma að
menntamálum.
Hvað er það helst sem
ætlunin er að ræða á mál-
þinginu?
„Yfirskrift málþingsins
er Skóli fyrir alla – einstak-
lingsmiðað nám. Það verð-
ur því meginþema þingsins.
Annars verður málþingið
afar fjölbreytilegt. Það
hefst kl. 15.30 í dag með nokkrum
inngangserindum og málstofum
sem tengjast aðalþemanu. Á morg-
un verða haldin yfir 110 erindi, í 30
málstofum, um margvíslegt efni
sem tengist skólamálum t.d. hug-
myndafræði, kennsluhætti og
námsefni. Þarna verður fjöldi er-
inda sem fjalla um þátttöku fatl-
aðra barna í almennri kennslu,
kennslu barna af erlendum upp-
runa, bráðgerra barna, íþrótta-
kennslu, tónlistarkennslu, notkun
upplýsingatækni, náms- og starfs-
ráðgjöf og menntun kennara.
Einnig verða flutt erindi um
stjórnun skóla og skipulag, sam-
starf og samábyrgð foreldra, skóla
og stofnana í félagslega kerfinu og
nokkur erindi sem byggjast á
rannsóknum sem gerðar eru meðal
fullorðins fólks með fötlun. Það er
því mikil breidd í efni málþingsins
og nokkuð öruggt að það geti höfð-
að til allra þeirra sem koma að
menntamálum með einhverjum
hætti. Kennarar, þroskaþjálfar,
foreldrar, stjórnendur, kennara-
nemar, íþróttakennarar og tónlist-
arkennarar ættu að geta fundið
málstofur sem vekja áhuga
þeirra.“
Yfirskrift málþingsins er Skóli
fyrir alla. Hvað felst í þeim orðum,
er skólinn ekki fyrir alla?
„Skóli fyrir alla er heiti á þeirri
stefnu eða hugmyndafræði í skóla-
málum sem leitast við að mennta
öll börn í almennri kennslu, án til-
lits til þess hvort þau hafi fötlun
eða námslegar sérþarfir. Þessi
hugmyndafræði hefur líka verið
kölluð Skóli án aðgreiningar og
varð fyrst áberandi í nágranna-
löndum okkar í lok 9. áratugarins.
Hún tengist umræðu um almenn
mannréttindi og réttindabaráttu
fatlaðra og felur í sér að öll börn
skuli eiga þess kost að ganga í al-
menna skóla og að sérkennsla
verði samofin almennri kennslu í
hverjum skóla, en fari ekki fram í
sérstökum úrræðum sem er að-
greind frá almennri kennslu. Þessi
stefna hefur náð fótfestu í löggjöf
víðast hvar á Vesturlöndum og
samkvæmt íslenskum lögum um
grunnskóla er það meginstefna að
nemendur gangi í sinn heimaskóla.
Skóli fyrir alla hefur einnig verið á
stefnuskrá Fræðsluráðs Reykja-
víkur frá árinu 2002.“
Á dagskránni sést að
ræða á um einstaklings-
miðað nám. Hvað er átt
við með því hugtaki?
„Skólinn hefur oft
verið gagnrýndur fyrir það að
kennslan miðist um of við miðl-
ungsnemendur og að nemendur
sem eru annaðhvort seinni eða
fljótari að ná tökum á námsefninu
fái ekki kennslu við sitt hæfi. Það
er ljóst að til þess að mæta mis-
munandi þörfum fjölbreytilegs
nemendahóps þarf fjölbreytta
kennsluhætti, þar sem nemendur
geta unnið samtímis á ólíkum
hraða, með ólík viðfangsefni og
með ólíkum hætti. Þetta gerir
miklar kröfur til kennara og hefur
vafist fyrir mörgum hvernig eigi að
skipuleggja slíka kennslu. Á mál-
þinginu verða nokkur erindi bæði á
föstudaginn og laugardaginn sem
fjalla um reynslu kennara af að
skipuleggja einstaklingsmiðað
nám. Fjallað verður um einstak-
lingsmiðað nám á þremur skóla-
stigum, leikskóla, grunnskóla og
framhaldsskóla.“
Það eru nokkur félög sem
standa að þessu málþingi. Er sam-
starf milli ólíkra starfsstétta innan
skólakerfisins mikilvægt?
„Það hefur verið afskaplega
mikilsvert að hafa fulltrúa frá svo
breiðum hópi samstarfsaðila til
samráðs við skipulagningu mál-
þingsins. Þar hafa sjónarmið hinna
ýmsu stétta sem starfa að skóla-
málum komið fram og það hefur
tvímælalaust stuðlað að þeirri
miklu breidd sem hefur náðst í
verkefnavali málþingsins. Það hef-
ur oft verið talað um að skilin milli
hinna ýmsu skólastiga séu skörp
og lítið um samstarf þeirra á milli.
Kennurum og þeim sem starfa að
skólamálum hefur lengi verið ljós
nauðsyn samfellu á milli skólastiga
allt frá leikskóla og upp í gegnum
framhaldsskóla. Málþing af þessu
tagi sem skipulagt er af þessum
breiða hópi fólks er ein leið til að
stuðla að slíkri samfellu.“
Hverju skilar mál-
þing eins og þetta út í
skólakerfið?
„Hugmyndum og
upplýsingum fyrst og
fremst. Þarna verður
urmull af nýjum hugmyndum um
hin aðskiljanlegustu viðfangsefni
sem fólk tekst á við í kennslu og
þarna kemur einnig fram mikið af
uppl. sem fengist hafa í nýjum
rannsóknum sem gerðar hafa verið
um menntamál. Settur hefur verið
upp ítarlegur vefur um efni mál-
þingsins og ráðstefnuriti verður
dreift á staðnum. Slóð vefsins er:
http://rannsokn.khi.is/malthing.“
Sigríður Einarsdóttir
Sigríður Einarsdóttir er fædd í
Kópavogi 1950. Hún lauk kenn-
aranámi frá Kennaraskóla Ís-
lands og sérkennaranámi frá
Kennaraháskólanum í Mölndal í
Svíþjóð. Einnig lauk hún prófi í
mannfræði og hagsögu frá Gauta-
borgarháskóla. Sigríður hefur
starfað sem sérkennari í grunn-
skólum um árabil, við stunda-
kennslu og rannsóknarstarf við
HÍ og sem deildarsérfræðingur
og deildarstjóri í Kennslumiðstöð
Námsgagnastofnunar. Hún lauk
MA-námi í uppeldis- og mennt-
unarfræðum við HÍ árið 2002 og
starfar nú sem verkefnastjóri á
Rannsóknarstofnun KHÍ. Sigríð-
ur er gift Jóni Barðasyni fram-
haldsskólakennara og eiga þau
þrjú börn.
Mæta þarf
mismunandi
þörfum