Morgunblaðið - 16.10.2003, Blaðsíða 15

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. OKTÓBER 2003 15
SJÓHER Bandaríkjanna hefur
samþykkt fyrir rétti í Kaliforníu að
takmarka notkun sína á nýrri lág-
tíðnihljóðsjá sem umhverfisvernd-
arsamtök segja að sendi frá sér svo
sterkar hljóðbylgjur að þær geti
drepið hvali og önnur sjávardýr.
Sjóherinn samþykkti varanlegt
lögbann við því að slíkar hljóðsjár
yrðu notaðar á friðartímum á öðr-
um svæðum en undan ströndum
Norður-Kóreu, Kína, Japans og Fil-
ippseyja. Bandarísk yfirvöld höfðu
áður heimilað hernum að nota bún-
aðinn á 75% af heimshöfunum. Um-
hverfisverndarsamtökin sögðu sam-
komulagið marka tímamót í baráttu
þeirra gegn hljóðsjánum sem sjó-
herinn segir að séu nauðsynlegar til
að finna nýja, hljóðláta kafbáta sem
mörg ríki hafa tekið í notkun.
Vilja lagabreytingar
Samtökin sögðust ætla að nota
þennan meðbyr til að hefja baráttu
út um allan heim gegn hljóðsjánum
og að lögð yrði fram tillaga á Evr-
ópuþinginu um að takmarka notkun
NATO á búnaðinum.
Svo kann þó að fara að fögnuður
umhverfisverndarsamtakanna verði
skammvinnur þar sem yfirmenn
bandaríska sjóhersins beita sér nú
fyrir því að lögum um verndun sjáv-
arspendýra verði breytt þannig að
hægt verði að nota lágtíðnihljóð-
sjárnar. Þeir segja að lögin komi í
veg fyrir að sjóherinn geti tryggt
öryggishagsmuni Bandaríkjanna.
Talsmaður sjóhersins sagði að
engar vísindalegar sannanir væru
fyrir því að lágtíðnihljóðbylgjurnar
sköðuðu sjávarspendýr. Nokkrir
vísindamenn hafa þó komist að
þeirri niðurstöðu að sterkar hljóð-
bylgjur geti orðið til þess að hvalir
verði áttavilltir, syndi upp í fjöru og
drepist. Hljóðbylgjurnar geti einnig
skemmt viðkvæma vefi í eyrum,
heila og öðrum líffærum sjávar-
spendýra og valdið blæðingum og
dauða. Aðrir vísindamenn komust
að þeirri niðurstöðu í grein í vís-
indatímaritinu Nature í vikunni
sem leið að sterkar hljóðbylgjur
gætu orðið til þess að hvalir sem
væru á miklu dýpi yrðu skelfingu
lostnir og syntu of hratt upp á yf-
irborðið, þannig að líffærin
skemmdust.
Bandaríski sjóherinn semur við umhverfisverndarsinna í Kaliforníu
Dregið úr notkun hljóðsjár til að hlífa hvölum
The Washington Post.
ÞINGMENN Jafnaðarmanna-
flokks Gerhards Schröders
Þýzkalandskanzlara hafa snúið
bökum saman um víðtækan
laga- og reglugerðabreytinga-
pakka, sem ætlað er að gera
þýzkan vinnumarkað sveigjan-
legri og samkeppnishæfari.
Náðist þessi samstaða í þing-
flokknum eftir að komið hafði
verið til
móts við
mótbárur
nokkurra
vinstrisinn-
uðustu liðs-
manna þing-
flokksins, en
Schröder
hafði áður
hótað því að
segja af sér
ef hans eigin flokksmenn hygð-
ust hindra framgang umbóta-
áætlunarinnar. Tillögupakkinn
verður borinn undir atkvæði í
Sambandsþinginu á föstudag.
„Kanzlarinn verður ánægður
með okkur,“ sagði Ludwig
Stiegler, varaformaður þing-
flokksins, eftir að tillögupakk-
inn rann mótatkvæðalaust í
gegn um prufuatkvæðagreiðslu
í þingflokknum. „Árangurinn
mun græða öll sár,“ sagði hann.
Jarðskjálfti
í Japan
JARÐSKJÁLFTI sem mæld-
ist fimm á Richters-kvarðanum
skók Tókýó og önnur svæði í
austurhluta Japans snemma í
gær. Fimm manns slösuðust í
hristingnum, að sögn yfirvalda
í Japan. Jarðskjálftinn var
nægilega öflugur til þess að í
háum byggingum í Tókýó fynd-
ist hann vel. Upptök skjálftans
voru um 80 km undan norðaust-
urströnd Tókýó-flóa, um 30 km
austur af miðbæ borgarinnar.
Bandaríkin
beittu
neitunarvaldi
PALESTÍNUMENN lýstu í
gærmorgun vonbrigðum sínum
með þá ákvörðun Bandaríkja-
stjórnar að beita neitunarvaldi í
öryggisráði Sameinuðu þjóð-
anna gegn samþykkt ályktunar
sem hefði fordæmt gerð svo-
nefnds aðskilnaðarmúrs sem
ísraelsk stjórnvöld hafa ráðist í
að reisa á Vesturbakkanum.
Ísraelar lýstu hins vegar
ánægju með afstöðu Banda-
ríkjamanna. Þetta er í sjötug-
asta og áttunda skipti sem
Bandaríkin beita neitunarvaldi
sínu í öryggisráðinu vegna
ályktunartillagna þar sem Ísr-
aelsstjórn er gagnrýnd
Slaka á
hassbanni
ÞÝSKA þingið hefur samþykkt
að slaka á fíkniefnalöggjöf í
landinu að því er varðar hass-
neyslu. Skv. lögum hefur
neysla kannabisefna verið ólög-
leg í Þýskalandi en nú vilja
þýskir þingmenn slaka á þess-
um lögum þannig að menn geti
reykt hass í heimahúsum. Er
m.a. bent á að þýsk lögregla
hafi hvort eð er séð í gegnum
fingur sér með neyslu slíkra
efna, hafi ekki verið um því
meiri neyslu að ræða.
STUTT
Sátt um
stefnu
Schröders
Gerhard Schröder