Morgunblaðið - 16.10.2003, Blaðsíða 40
40 FIMMTUDAGUR 16. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
SÆL verið þið, Fjalar og Inga
Lind.
Ég get ekki orða bundist yfir
viðtali ykkar við Kolbrúnu Hall-
dórsdóttur í
morgun. Mikil
áhersla var lögð
á að aðeins kon-
ur væru flutn-
ingsmenn frum-
varpsins um
vændi eins og
um aðalatriði
væri að ræða.
Ég bendi á
heimasíðu Alþingis þar sem sjá má
öll þingmál mörg ár aftur í tímann
og flutningsmenn þeirra. Ég man
ekki til þess að það hafi vakið
mikla athygli hversu mörg mál eru
flutt af körlum einum. Þar fyrir
utan eru það fyrst og fremst ís-
lenskar konur sem virðast hafa
náð því vitundarstigi að skilja um
hvað vændi snýst. Þannig stóðu 11
kvennasamtök að heimboði Mar-
garet Winberg, varaforsætisráð-
herra Svíþjóðar, til Íslands hinn 6.
sept. sl. þar sem ráðherrann út-
skýrði sænsk lög gegn vændi. Fé-
lagar í þessum kvennasamtökum
skipta þúsundum. Sem betur fer
eru karlar líka að vakna til vit-
undar um vanvirðinguna sem í
vændi felst og bendi ég í því sam-
hengi á leiðara Morgunblaðsins í
dag sem eindregið mælir með
samþykkt frumvarpsins hennar
Kolbrúnar og allra hinna alþing-
iskvennanna.
Annað vakti athygli mína og
sneri að hættunni á að konur gætu
sagst hafa selt sig körlum og
þannig ásakað þá saklausa um
glæp. Ég undrast þá tortryggni í
garð kvenna. Dettur ykkur í al-
vöru í hug að konur myndu þannig
lýsa því yfir að þær stunduðu
vændi? Það er ekki sannfærandi
að tala eins og þið vitið ekki
hversu niðurlægjandi og skamm-
arlegt konum í vændi þykir iðja
sín. Þótt þráfaldlega sé haldið á
lofti goðsögninni um hina ham-
ingjusömu vændiskonu, enda for-
senda klámiðnaðarins, koma þær
sjaldnast fram undir réttu nafni.
Þær lifa tvöföldu lífi og fæstir í
einkalífi þeirra vita hvað þær að-
hafast. Þessum vangaveltum má
líka snúa við eins og vangavelt-
unum um kynjamisréttið sem felst
í flutningi frumvarpsins. Hvers
vegna hefur þú, Fjalar, ekki haft
áhyggjur af þeim íslensku körlum
sem í dag geta gert nákvæmlega
það sama, nefnilega gefið sig fram
við lögreglu og sagst hafa keypt
sér vændiskonu? Það geta þeir
gert eins og lögin eru í dag og
enginn hefur sett fram mögu-
leikann á þessum óheilindum
karla. Auðvitað ekki, því karlar
sem kaupa vændi eins og konurnar
sem selja aðgang að sér, gera það í
trausti þess að enginn viti af „við-
skiptunum“.
Enn annað sem þið virðist upp-
tekin af í morgunsjónvarpinu er
sönnunarkrafan. Já, hvernig á að
sanna að um vændi hafi verið að
ræða? Þarna gilda sömu lögmál og
um annað kynferðisofbeldi. Of-
beldið fer ekki fram í vitna við-
urvist. Réttarkerfið íslenska bygg-
ist á takmarkalítilli hræðslu við
ósannsögli kvenna. Þið þurfið ekki
að hræðast að saklausir karlar
verði fangelsaðir fyrir vændis-
kaup. Sönnunarkrafan er svo sterk
að ég fullyrði að slíkt muni ekki
gerast. Það eru hins vegar ýmsar
leiðir til þess að ná til þeirra karla
sem láta sér sæma að kaupa konur
og má nefna að í Svíþjóð réðst lög-
reglan inn í vændishús og komst
yfir viðskiptalistann. Hann byggð-
ist á greiðslukortanúmerum karl-
anna og voru fleiri hundruð karla
yfirheyrðir. Meginmálið er þó það
að íslensk löggjöf á að endurspegla
þá þekkingu sem þjóðin býr yfir
og það gera íslensk lög um vændi
ekki í dag. Vændi er ofbeldi gagn-
vart þeim konum sem ganga kaup-
um og sölum.
Þið virtust bæði hafa áhyggjur
af hinum hamingjusömu vændis-
konum, þáttastjórnendurnir í
morgun. Já, hvað með þær ef kaup
á vændi verður bannað? Ég ætla
ekki að fullyrða að ekki megi finna
konur sem hafa yndi af því að selja
líkama sinn hverjum sem er. Ég
hef ekki hitt þær á Stígamótum
þar sem við þó tölum við margar
konur í vændi og þær hafa ekki
sótt til annarra hliðstæðra sam-
taka á Norðurlöndum. Hins vegar
höfum við hitt margar beygðar
konur, konur sem hafa verið lík-
amlega og andlega pyntaðar og
niðurlægðar, konur sem eru við
það að gefast upp og konur sem
hafa gefist upp vegna afleiðinga
vændis. Meðhöndlun samfélagsins
á vændi verður að taka meira mið
af þeim fjölda kvenna í vændi sem
eru niðurlægðar og uppfullar af
sjálfsfyrirlitningu, en þeirra hugs-
anlega hamingjusömu kvenna sem
njóta þess að þjóna kynþörfum
hvaða karls sem er.
Með von um upplýstari umræðu
í framtíðinni.
RÚNA JÓNSDÓTTIR,
fræðslu- og kynningarfulltrúi,
Stígamótum.
Opið bréf til
þáttarstjórnanda
Íslands í bítið
hinn 14. okt.
Frá Rúnu Jónsdóttur
hjá Stígamótum