Morgunblaðið - 13.11.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Þetta á að vera allt í lagi, þeir eru búnir að lofa að vera góðir draugar, séra minn.
Íslensku gæðaverðlaunin
Fyrst og fremst
hvetjandi
AFHENDING Ís-lensku gæðaverð-launanna verður í
dag klukkan 16.30 í hátíð-
arsal Háskóla Íslands. Það
er Davíð Oddsson for-
sætisráðherra sem af-
hendir verðlaunin við há-
tíðlega athöfn, en í dag er
Alþjóðlegi gæðadagurinn.
Þetta er í fimmta skipti
sem Íslensku gæðaverð-
launin eru veitt, en að baki
þeim liggur gríðarleg
matsvinna, að sögn Þor-
kels Sigurlaugssonar, sem
er formaður stjórnar ís-
lensku úthlutunarnefndar-
innar. Hann svaraði
nokkrum spurningum
Morgunblaðsins í tilefni
dagsins.
Hvert er gildi Íslensku
gæðaverðlaunanna?
„Verðlaunin eru fyrst og
fremst hvetjandi, sama á hvaða
sviði þau eru. Íslensk fyrirtæki og
stofnanir leggja mörg hver mikla
vinnu í að auka gæði þjónustu og
vöru til að auka samkeppnishæfni
sína. Með því að taka þátt í mats-
ferli verðlaunanna gefst þeim
tækifæri til að fá mat á árangri
sínum á þessu sviði. Vinningshafi
Íslensku gæðaverðlaunanna get-
ur treyst því að hann sé í fremstu
röð íslenskra fyrirtækja. Vinn-
ingshafinn hefur einnig rétt til að
taka þátt í matsferli vegna Evr-
ópsku gæðaverðlaunanna og get-
ur þannig borið sig saman við er-
lend fyrirtæki.“
Leggja íslensk fyrirtæki mikið
upp úr þessum gæðaverðlaunum?
„Félagið Stjórnvísi, sem er um-
sjónaraðili verðlaunanna, gerði
könnun á þessu nýverið og það
kom í ljós að flestir stjórnendur
telja verðlaun af þessu tagi skipta
miklu máli. Sérstaklega var nefnt
að verðlaunin væru starfsfólki
mikil hvatning og að þau væru
staðfesting á gæðum og hefðu
jafnframt jákvæð áhrif á ímynd
og markaðsstarf. Kostur Íslensku
gæðaverðlaunanna umfram mörg
önnur er að fyrirtækin sem taka
þátt í matsferlinu fá tölulega nið-
urstöðu og skýrslu með ábend-
ingum frá matsnefndum og geta
því nýtt það í frekara umbóta-
starf.“
Hefur vegur þessara verðlauna
farið vaxandi í gegnum árin?
„Gæðahugtakið hefur víkkað út
og þótt tískusveiflur séu í stjórn-
unarkenningum hafa gæðaverð-
launin haldið gildi sínu. Gæða-
starf og gæðastjórnun hefur
einnig þróast og nær matið nú yf-
ir flesta þætti stjórnunar. Sam-
bærileg verðlaun eru veitt í flest-
um iðnríkjum heimsins og þykja
mjög eftirsóknarverð, enda eru
verðlaunin veitt fyrir raunveru-
legan árangur á sviði rekstrar og
stjórnunar. Verðlaunin eru nú
veitt í fimmta sinn hér á landi og
verða þekktari eftir því sem verð-
laununum fjölgar. Óvenju góð
þátttaka var hjá fyrirtækjum að
þessu sinni.“
Eftir hverju er farið
þegar sigurvegari er
valinn?
„Það er farið eftir
mjög skipulögðum
vinnubrögðum sem
byggjast á mati samkvæmt
EFQM-árangurslíkaninu sem er
lagt til grundvallar öllum gæða-
verðlaunum í Evrópu. Lagt er
mat á níu þætti sem ná yfir öll
svið starfsemi fyrirtækja og eru
taldir vera afgerandi um árangur
þeirra en þeir eru: Forysta,
stefnumörkun, starfsmanna-
stjórnun, samstarf og innri þætt-
ir, verkferli, ánægja starfsmanna,
ánægja viðskiptavina, samfélags-
legur árangur og rekstrarárang-
ur. Hver þáttur er metinn sam-
kvæmt ákveðinni aðferð og úr því
mati kemur töluleg útkoma. Það
er ekki sjálfgefið að verðlauna-
hafi sé hvert ár. Stjórn Íslensku
gæðaverðlaunanna hefur ákveðið
viðmið og verðlaunahafi ársins
þarf ekki einungis að vera með
hæstu stigagjöf, heldur þarf hún
að vera yfir viðmiðunarmörkum
stjórnar. Það tíðkast hvergi að
gefa upp stigagjöf þeirra fyrir-
tækja sem taka þátt í matsferlinu
og við gerum það heldur ekki hér
á landi. Almennt má þó segja að
einkunnagjöf líkansins sé stíf og
það þykir ljómandi góður árangur
að ná 60% af þeim 100 stigum sem
mest er hægt að fá.“
Er ekki dómarastarfið erfitt
hér sem annars staðar?
„Vinna dómnefndar byggist á
mjög skipulegum aðferðum við að
meta árangur og þess vegna er
mat á fyrirtækjum ekki eins hug-
lægt og í mörgum öðrum verð-
launaveitingum. Vinna mats-
nefndanna er hins vegar mjög
mikil og unnin af hugsjón tólf
matsmanna. Matsmennirnir hafa
fengið sérstaka þjálfun í aðferð-
um við matið og í hverri mats-
nefnd starfa þrír matsmenn.
Flestir þeirra koma úr mennta-
stofnunum, frá ráðgjafarfyrir-
tækjum eða fyrirtækjum og
stofnunum sem eru til fyrirmynd-
ar í sínum rekstri. Lögð er
áhersla á að tryggja
eftir bestu getu hlut-
leysi þeirra. Þeir fara
ítarlega yfir þau gögn
sem lögð eru fram til
matsins, sannreyna
upplýsingar, heimsækja fyrir-
tækin og gefa stig. Niðurstöður
matsnefndanna eru síðan það
sem stjórn Íslensku gæðaverð-
launanna lítur til við ákvörðun um
verðlaunahafa.
Það hefur verið ánægjulegt og
lærdómsríkt að taka þátt í þessu
og ég veit að þátttakendur bíða
spenntir eftir niðurstöðunni í
dag.“
Þorkell Sigurlaugsson
 Þorkell Sigurlaugsson fæddist
í Reykjavík 2. maí 1953. Hann
lauk prófi frá viðskiptadeild Há-
skóla Íslands 1977. Þorkell hefur
starfað sem framkvæmdastjóri
hjá Hf. Eimskipafélagi Íslands
frá 1986, en er auk þess stjórn-
armaður í nokkrum fyrirtækjum,
s.s. Marel hf., Kauphöll Íslands
hf., TölvuMyndum hf., Maritech
International AS, 101 Skugga-
hverfi hf. og Framtíðarsýn hf.,
útgáfufélagi Viðskiptablaðsins
og Fiskifrétta. Þorkell er kvænt-
ur Kristínu Helgu Vignisdóttur
og eiga þau þrjú börn.
… hafi já-
kvæð áhrif
á ímynd …