Morgunblaðið - 13.11.2003, Blaðsíða 14
ERLENT
14 FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Frönsk undirföt
Opið virka daga frá kl. 11-18,
laugardaga frá kl. 11-15.
undirfataverslun
Síðumúla 3
MESTU öryggisráðstafanir, sem um
getur, verða viðhafðar þegar George
W. Bush, forseti Bandaríkjanna,
kemur í heimsókn til London í næstu
viku. Hafa andstæðingar Íraks-
stríðsins boðað til mikilla mótmæla
en útlit er fyrir, að lögreglan muni
girða miðborgina af, meðal annars
vegna ótta við hugsanlegt tilræði
hryðjuverkasamtakanna al-Qaeda.
Með Bush í för verða mörg hundr-
uð manns, meðal annars fjölmennt
lið öryggisráðgjafa og leyniþjón-
ustumanna, og notast verður við tugi
brynvarinna bíla, þyrlur og þrjár
Jumbo-þotur. Er kostnaður lögregl-
unnar í London áætlaður um 640
milljónir ísl. kr. vegna heimsóknar-
innar.
Talsmenn mótmælenda halda því
fram, að breska stjórnin hafi látið
undan kröfum Bandaríkjamanna og
ætli að loka mestallri miðborg Lund-
úna meðan á heimsókn Bush stendur
en ekki verður skýrt frá lokun gatna
og svæða fyrr en á síðustu stundu af
öryggisástæðum.
Bresku fjölmiðlarnir hafa mikið
fjallað um heimsóknina og hvetja
margir til, að Bush verði vel tekið en
sumir vara við, að of langt verði
gengið í því að girða hann af frá al-
menningi. Þeir Tony Blair forsætis-
ráðherra og Jack Straw utanríkis-
ráðherra hörmuðu báðir í gær það
„Bandaríkjahatur, sem nú virtist í
tísku hjá sumum“ og minntu á, að
Bandaríkin væru langstærsta við-
skiptaland Bretlands.
)&78%+&#,
*"9
$#&
&*'8:'%
.!
/!
!
0-
1
!
1!
1! 2
!
-
2*! 3!
*!
%
)( # (45'
67 8( (95'
:
!% 2 ! :
2
" !
1 6*,
!
$;$
!
!*<
#!
%
=
>?% 6*,
3 !
3 %* *@
-
-
,* :
! 1
A
!% :
2 %
Gífurlegar
öryggis-
ráðstafanir
London. AP, AFP.
„EINN í viðbót!“ segir Rupert
Hoogewerf, fyrrverandi bókhaldari,
sigri hrósandi og skellir símtólinu á.
Enn einn fengurinn er í höfn. Hooge-
werf fæst við að hafa uppi á auð-
ugustu frumkvöðlunum í Kína. Þeir
láta lítið á sér bera, en auðsins hafa
þeir aflað með svínabúum, tréskurði,
fiskmeti, kvensnyrtivörum og sæta-
brauði.
„Ef ég get áttað mig á sögu þessa
fólks get ég áttað mig á því hvernig
Kína er orðið,“ segir Hoogewerf, sem
er 34 ára Breti. Nýju milljónamær-
ingarnir í Kína – ófeimnir kapítalistar
í landi sem enn er stjórnað af komm-
únistum, að vísu kommúnistum í þró-
un – beinlínis forðast að vekja á sér
athygli. En Hoogewerf hefur tekist
að hafa uppi á þeim.
Fyrstu fimmtíu komu í leitirnar
1999, þegar áhugi umheimsins á við-
skiptum við Kínverja var að vakna.
Hoogewerf starfaði hjá alþjóðlegu
bókhaldsfyrirtæki í Sjanghæ, en
langaði til að breyta til og reyna að
gera sér mat úr margra ára rann-
sóknum á kínversku þjóðfélagi.
Fjármálatímaritið Forbes Global,
sem er þekkt fyrir að birta lista yfir
milljarðamæringa og stórfyrirtæki,
hefur birt lista Hoogewerfs, en á hon-
um eru nú 100 ríkustu mennirnir í
Kína. En það er ekki heiglum hent að
ákvarða hversu mikill auður hvers og
eins er, og þetta er sérlega erfitt í
Kína, eins og fram kom nýlega í um-
fjöllun tímaritsins Sjanghæ Tatler
um „ósýnilegu milljarðamæringana í
Kína“.
Gegnsæið hættulegt
„Að mati Kínverja, einkum auð-
ugra Kínverja, getur „gegnsæi“
eigna verið hættulegt,“ sagði í grein-
inni. Sjanghæ Tatler er gefið út að
breskri fyrirmynd, þar sem er tíma-
ritið Tatler, og er markhópurinn auð-
ugasta fólkið í Kína.
Óöryggið er skiljanlegt í ljósi kín-
verskrar sögu og handtöku nokkurra
áberandi auðmanna nýverið, en þeim
var gefið að sök að hafa svikið undan
skatti, auk fleiri auðgunarbrota. Í
þessum hópi var Yang Bin, sem efn-
aðist á blómasölu, og hafði verið falið
að stýra sérstöku efnahagssvæði inn-
an landamæra Norður-Kóreu. Hann
er nú í 18 ára fangelsi fyrir svik og
pretti. Og Mou Qizhong, sem einna
fyrstur manna auðgaðist eftir að
kommúnistar komust til valda, er í
lífstíðarfangelsi fyrir bankasvindl.
Breytingar í stjórn- og efnahags-
málum í Kína hafa leitt til þess að
auðugir landsmenn eru nú ekki í
þeirri hættu sem þeir voru í fyrst eft-
ir að kommúnistar tóku völdin í land-
inu 1949, en þá flýðu margar ríkar
fjölskyldur til Hong Kong eða ann-
arra staða. Nú er Kommúnistaflokk-
urinn farinn að taka kaupsýslumenn í
sínar efstu raðir og viðurkennir mik-
ilvægi frumkvöðla í samfélaginu.
„Auður er ekki af hinu illa. Hann
getur skapað fjölda atvinnutækifæra
og allt samfélagið nýtur góðs af því,“
segir Guo Guangchang, sem er
stjórnarformaður Fosun-Group, sem
er eitt stærsta einkarekna stórfyr-
irtækið í Kína, og áætlar Forbes að
eignir hans séu sem svarar um 28
milljarða króna virði.
Margir viðskiptaforkólfar í dreif-
býlinu hafa nú stöðu í áhrifamiklu
ráðgjafaráði, og sumir eru teknir að
leita enn frekari viðurkenningar. En
langflestir vilja helst fara dult – það
er alsiða að kínversk fyrirtæki haldi
margfalt bókhald og ekki eru strang-
ar reglur um upplýsingaveitu.
En þegar kaupsýslufrumkvöðlar
bindast samtökum við erlenda
áhættufjármagnara og eignast fyr-
irtæki í Hong Kong og víðar taka
upplýsingar um umsvif þeirra og
einkalíf smám saman að leka út.
Hoogewerf segir að hann og kín-
verskur aðstoðarmaður hans leiti í
bókasöfnum og bókabúðum, á Net-
inu, lesi blöðin og hringi út um allt.
„Við reiðum okkur á almennar
upplýsingar,“ segir hann. „Auðvitað
byggist þetta líka dálítið á heppni. En
við höfum komið okkur upp kerfi til
að þurfa síður að treysta á heppnina.
Við leitum í ýmsum iðngreinum og
fylgjum eftir ýmsum góðgerð-
arframlögum.“
Sendi fanta
Forbes Global hefur nýlega hafið
útgáfu í Kína og hætt að birta lista
Hoogewerfs. Ætlar tímaritið að gera
eigin blaðamenn út af örkinni fram-
vegis. Hoogewerf er hvergi banginn
þótt hann hafi misst þennan stóra
spón úr aski sínum, og ætlar að birta
lista þessa árs í Asiamoney, sem er
Hong-Kong-útgáfa breska fjármála-
tímaritsins Euromoney.
„Við erum að fá staðfestingar frá
þeim síðustu núna,“ segir hann, eins
og símtalið sem hann hefur nýlokið er
til marks um, en það var frá „óupp-
götvuðum“ auðjöfri í norðurhluta
landsins, er staðfesti áætlun Hooge-
werfs um að verðmæti eigna hans
væri um það bil sem svarar um 15,5
milljarðar króna.
En það eru ekki allir jöfrarnir
svona samvinnuþýðir. „Í fyrra sendi
einn þeirra hóp af föntum heim til
mín seint um kvöld,“ segir Hooge-
werf. „Þeir sögðu: Ekki setja stjór-
ann okkar á listann. Við vitum hvar
þú átt heima.“ En þessar hótanir
komu „stjóranum “ þeirra ekki til
góða, Hoogewerf hafði hann á listan-
um – sem hafði enda þegar verið birt-
ur í fjölmiðlum í Hong Kong.
„Ég veit um þónokkra sem þekkja
hann. Hann slakaði aðeins á,“ segir
Hoogewerf.
Nýju milljónamæringarnir í Kína
Þrjátíu og fjögurra ára Breti hefur gert
það að atvinnu sinni að hafa uppi á kín-
verskum auðjöfrum. En þeim er ekki
sérlega vel við að láta bera mikið á sér.
Sjanghæ. AP.
APRupert Hoogewerf
Viðskiptavinir skoða vörur í Burberry-verslun í Sjanghæ, en þar sem víðar
í Kína má sjá ýmis merki um auðstétt.
’ Ekki setja stjór-ann okkar á listann.
Við vitum hvar þú
átt heima. ‘
GEORGE Soros, milljarða-
mæringurinn ungverskætt-
aði, segir meginmarkmið
sitt nú vera að koma George
W. Bush úr embætti forseta
Bandaríkjanna er næst
verður kosið til embættisins
haustið 2004. Tjáði Soros
The Washington Post þetta
og að hann væri tilbúinn að
leggja fé sitt í það sem hann
hefði einsett sér.
„Að þessu beinist athygli
mín fyrst og fremst þessa
dagana,“ sagði Soros í við-
tali sem blaðið birti á
þriðjudag, daginn eftir að
hann gaf fimm milljónir
Bandaríkjadala, andvirði
yfir 380 milljóna króna, í
sjóð MoveOn.org, vinstri-
sinnaðra samtaka sem berj-
ast gegn stefnumiðum ríkisstjórnar
Bush.
Soros, sem hefur á liðnum árum
gefið minni summur í kosningasjóði
frambjóðenda Demókrataflokksins,
hafði þegar í ágúst gefið „America
Coming Together“, ACT, 10 milljón-
ir dala, rúmlega 760 milljónir ís-
lenskra króna, en sá félagsskapur
hefur sett sér að markmiði að ýta við
kjósendum að „koma George W.
Bush frá og styðja fram-
sækna frambjóðendur um
Bandaríkin öll“.
„Gerist þess þörf mun ég
láta meira fé af hendi
rakna,“ segir Soros enn-
fremur í viðtalinu við Wash-
ington Post.
Kosningar
„um líf eða dauða“
„Heiminum stendur ógn
af Bandaríkjunum undir
stjórn Bush,“ lét Soros hafa
eftir sér og bætti við að
Bush væri að „leiða Banda-
ríkin og heiminn inn í víta-
hring sívaxandi ofbeldis.“
Þess vegna myndu að hans
sögn forsetakosningarnar
2004 snúast „um líf eða
dauða“.
Soros, sem talinn er ráða yfir eign-
um upp á um sjö milljarða dala, yfir
530 milljarða króna, sagði orðræðu
Bush minna sig á ástandið í Ung-
verjalandi stríðsáranna, sem hann
ólst upp í.
„Þegar ég heyri Bush segja: „Ann-
aðhvort eruð þið með okkur eða á
móti okkur“ minnir það mig á Þjóð-
verja [nazistatímans],“ sagði George
Soros.
Soros vill
koma George
Bush í burt
Washington. AFP.
George W. Bush
George Soros