Morgunblaðið - 19.12.2003, Blaðsíða 53

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. DESEMBER 2003 53
✝ Stefán Hall-grímsson fæddist
á Bjarnastöðum við
Dalvík 1. mars 1911.
Hann lést á hjúkrun-
ardeild Hrafnistu
mánudaginn 15. des-
ember síðastliðinn.
Stefán var sonur
hjónanna Hallgríms
Gíslasonar, f. 1. des.
1880, d. 22. júní
1964, og Hansínu
Jónsdóttur, f. 5.
ágúst 1886, d. 15. júlí
1956. Systkini Stef-
áns eru Jónas, f.
1912, Gísli, f. 1914, Guðrún Jó-
hanna, f. 1917, d 1919, Jóhanna
Guðrún, f. 1919, Kristinn Hólm-
freð, f. 1922, Guðlaug Elín, f.
1924, Sólveig Rósa, f. 1926, og
Maríanna Jóna, f. 1928, og eru
þrjú þeirra, Kristinn, Guðlaug og
Rósa, á lífi.
Stefán kvæntist 26. desember
1944 Dagbjörtu Jónu Pálsdóttur,
f. 2. september 1905,
d. 25. nóvember
1988. Sonur þeirra
er Erlingur, f. 6.
október 1945, d. 9.
október 1953.
Fyrstu búskapar-
árin bjuggu þau á
Siglufirði en fluttu
þaðan 1954. Frá
árinu 1957 bjuggu
þau í Hafnarfirði og
síðastliðin 10 ár hef-
ur hann verið heim-
ilismaður á Hrafn-
istu í Hafnarfirði.
Stefán tók hið minna
fiskimannapróf á báta sem stóð í
tvær vikur og síðar vélstjóranám
sem var í tvo mánuði og haldið á
Akureyri á sínum tíma. Hann var
mest á sjónum og við ýmis störf í
landi, m.a. hjá Lýsi og mjöl í
Hafnarfirði.
Útför Stefáns verður gerð frá
Víðistaðakirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
Stefán Hallgrímsson var eigin-
maður Dagbjartar Pálsdóttur föður-
systur minnar. Ég man fyrst eftir
honum í eldhúsinu hennar ömmu
minnar á Lindargötunni á Siglufirði
fyrir meira en hálfri öld.
Stefán var vélstjóri af gamla skól-
anum og hann hafði líka skipstjórn-
arréttindi á minni fiskibáta. Hann
var oft formaður á línubátum og
mjólkurbátunum Ester og Mjölni
sem Skafti frá Nöf gerði út.
Stefán var í mínum augum alveg
einstakur maður. Dadda frænka
mín og Stefán áttu einkason. Hann
hét Erlingur eins og bátur sem þeir
Stefán og bræður hans áttu. Dag-
björt frænka var ráðskona við bát-
inn Erling þegar gert var út frá
Siglufirði og þannig kynntust þau
Stefán.
Þau giftust og bjuggu á Siglufirði
og Stefán var mest á sjónum.
Einkasonurinn Erlingur var eft-
irlæti foreldra sinna og að honum
var vel búið. En svo kom sorgin
mikla. Erlingur lenti í bifreiðarslysi
nokkrum dögum eftir 8 ára afmælið
sitt og beið bana. Þeim varð ekki
annarra barna auðið og fluttust síð-
ar til Hafnarfjarðar og eignuðust
þar fallegt heimili.
Það var alltaf gott að koma til
Stefáns og Döddu og mikill mynd-
arskapur yfir móttökum á því heim-
ili. Alltaf veisla hjá frænku fannst
mér, en hún var húsmæðraskóla-
gengin frá Ísafirði. Þau gáfu okkur
börnunum sem næst þeim stóðu
mikið af sér. Stefán hafði einstakan
húmor og aldrei gleymi ég berja-
ferðinni til Héðinsfjarðar á Mjölni
sem farin var frá söltunarstöðinni
Nöf. Stefán var skipstjóri í þeirri
ferð. Við höfðum árabát í togi til
þess að ferja fólkið í land. Eftir ferð-
ina sagði Stefán að árabáturinn væri
berjablár eftir okkur landkrabbana
sem gubbuðum sem mest á heim-
leiðinni.
Stefán var kominn í land og þau
ferðuðust á einkabílnum. Leiðin lá
gjarnan til Dalvíkur en þar á Stefán
systkini. Hann keypti sér rafmagns-
orgel og spilaði á það eftir að sjó-
mennskunni lauk. Sjálfur ákvað
hann að hætta að keyra við 85 ára
aldurinn en á því ári keyrði hann
samt til Dalvíkur úr Hafnarfirði við
annan mann.
Silungsveiðin var eitt af hans
áhugamálum á seinni árum og kunni
hann vel við sig í slíkum félagsskap
og beið með óþreyju eftir vorinu.
Þegar Stefán var 90 ára hélt hann
góða veislu á Hrafnistu en þar hefur
hann dvalið síðustu árin. Þá var
mikið sungið og dansað og hef ég
grun um að Stefán hafi ekki náð sér
eftir það í fótunum.
Með þessum línum fylgir kveðja
frá móður minni Guðrúnu Maríu
Jónsdóttur, svo og systkinum mín-
um og nánustu ættingjum.
Að leiðarlokum þetta: Hafðu
kæra þökk fyrir allt og ég veit að
Dadda frænka og Erlingur bíða með
faðminn og fagna.
Það verður hátíð sem bíður þín og
fögnuður í frelsarans nafni.
Matthías Ó. Gestsson.
Nú líður að jólum, við hjónin örk-
uðum með jólakortin í póstinn í gær.
Það hefur verið í nokkuð föstum
skorðum ár eftir ár hverjum við
sendum kort og frá hverjum við
fáum kort. En í þetta sinn voru þau
einu færra en í fyrra. Stefán Hall-
grímsson frændi minn og aldursfor-
seti ættingjahópsins er fallinn frá.
Stefán fæddist á Dalvík 1. mars
1911, frumburður hjónanna Hall-
gríms Gíslasonar og Hansínu Jóns-
dóttur. Gísli afi hans, ættaður frá
Göngustöðum í Svarfaðardal, reynd-
ist lítt hneigður til búskapar og var
með fyrstu mönnum til að flytjast á
Sandinn og reyna að sjá fyrir sér
með sjómennsku og eyrarvinnu. Á
þessum tíma töluðu Svarfdælingar
einatt um Sandinn eða Böggvi-
staðasand en Dalvíkurnafnið kom
síðar.
Hallgrímur faðir Stefáns fetaði
síðan í sömu spor og sat undir árum
nánast alla sína starfsævi eins og sjá
mátti á höndum hans því þegar ég
man fyrst eftir honum voru baug-
fingur og litlifingur á báðum hönd-
um orðnir krepptir inn í lófann eftir
átökin við árina, enda lífið að veði
væri afls vant.
Stefán hefur því frá blautu barns-
beini vanist sjávarloftinu og fjörunni
og rann því sömu slóð og faðir hans
og afi, er hann óx úr grasi. En þá fór
í hönd öld framfaranna, vélbátar
leystu nú gömlu áttæringana og
teinæringana af hólmi svo frændi
minn slapp blessunarlega við árina.
Árið 1931 fór hann á mótornámskeið
en svo nefndust vélstjórnarnám-
skeið á þeim árum. Hann var síðan
vélstjóri á nokkrum bátum fram til
1938 en þá keyptu þeir bræður Stef-
án og Jónas ásamt Hallgrími föður
þeirra 12 tonna bát sem hét Þór-
ólfur, þennan bát ráku þeir í ein 3
ár, seldu hann þá og keyptu annan
ívið stærri sem þeir nefndu Erling,
gerðu hann einnig út í 3 ár og seldu
síðan og lauk þar með samvinnuút-
gerð þeirra feðga, enda Stefán að
fara að staðfesta ráð sitt og flytja til
Siglufjarðar, en konuefnið, sem hét
Dagbjört Pálsdóttir, hafði hann
fundið þar.
Nafni minn var heppinn í sínu
makavali, Dagbjört var afar mynd-
arleg húsmóðir og það er sjómanni á
heimleið mikilvægt að vita að innan
við þröskuldinn er einhver sem
hlustar eftir fótataki hans. Stefán
hafði er hér var komið sögu farið á
skipstjórnarnámskeið og tekið hið
svokallaða pungapróf og eftir að þau
hjónin hófu búskap á Siglufirði tók
hann við formennsku á vélbátnum
Mjölni og var þá í póst- og vöru-
flutningum milli Akureyrar og
Siglufjarðar. Haustið 1945 fæddist
þeim hjónum sonur, sem við skírn
hlaut nafnið Erlingur og virðist því
fyrrverandi bátur þeirra feðga hafa
verið þeim hjónum nokkuð ofarlega
í huga. Ekki varð þeim hjónum fleiri
barna auðið. Það var því algert reið-
arslag þegar þetta eina barn þeirra
lést af slysförum haustið 1953 aðeins
3 dögum eftir 8. afmælisdaginn.
Þessi sorgaratburður breytti öllu
þeirra lífi, þau festu ekki yndi á
Siglufirði eftir þetta og fluttust vor-
ið eftir suður yfir heiðar. Til að
byrja með lá leiðin til Keflavíkur og
fengu vinnu á Vellinum eins og sagt
var en þar var auðvelt að fá þokka-
lega launuð störf á þeim árum. En
brátt fór sjórinn að toga og eftir
nokkurra mánaða dvöl á Vellinum
var hann kominn sem vélstjóri á
Duxinn frá Keflavík. En þá útgerð
átti fyrrverandi Dalvíkingur Jó-
hann, sonur Ingibjargar frá Svæði,
en var betur þekktur undir nafninu
Jói Blakk. Eftir Duxinn réðst hann
svo á vélbátinn Geir frá Keflavík en
um þær mundir eru þau hjónin að
flytja til Hafnarfjarðar. Hafnar-
fjörður var þeirra heimabær upp frá
því, fyrst að Köldukinn 6 en eftir að
starfsævinni lauk fluttu þau sig um
set og fóru á Laufvang 1. Á Hafn-
arfjarðarárunum var sjómennska
Stefáns að mestu bundin við eitt
skip, Fróðaklett undir skipstjórn
hins þekkta aflamanns Guðmundar
Kristjánssonar en þar var hann 2.
vélstjóri allt til þess að hann lét af
sjómennsku árið 1967. Eftir að sjó-
mennskunni lauk var hann ekki
neitt tilbúinn til að setjast um kyrrt,
fór meðal annars að vinna í Ál-
verinu, einnig um tíma hjá Lýsi og
mjöli og síðast á hafnarvigtinni. Þá
hafði hann um tíma sem ígripavinnu
að rífa gamla herbragga í akkorði.
Stefán hafði yndi af söng og starfaði
með kirkju og karlakórum hvar sem
hann bjó og söng t.d. með kirkjukór
Hafnarfjarðarkirkju í áratugi og
einnig í Karlakórnum Þröstum.
Undirritaður var um tíma sam-
skipa manni sem hafði áður verið á
Fróðakletti og kynnst Stefáni þar
og er þessi maður eitt sinn var að
rifja upp atburði er skeð höfðu á
Klettinum komst skyldleiki okkar
Stefáns eitthvað til tals, þá varð
þessum umrædda manni að orði: „þó
þú sért nú prýðissjómaður Stebbi
minn kemstu ekki með tærnar þar
sem frændi þinn hafði hælana, hann
er tvímælalaust besti sjómaður sem
ég hef unnið með“. Þessi ummæli
festust mér í minni, því þennan
mann, sem hafði unnið með ansi
mörgum sjómönnum, þekkti ég ekki
að því að bera lof á hvern sem var og
þótti því nokkuð til þeirra koma þó
hallaði aðeins á mig. Í mínu barns-
minni var Stefán frændi alltaf gest-
ur heima á Bjarnarstöðum því hann
flutti til Siglufjarðar svo stuttu eftir
að ég fæddist. Yfirleitt gerðu þau
hjónin boð á undan sér ef þau komu í
heimsókn og ég minnist enn þeirrar
tilhlökkunar sem ávallt flæddi yfir
mig þegar þau voru væntanleg, því
þegar Stefán var kominn fór ætíð
einhver atburðarás í gang, hann
kunni ekki að hangsa og fann alltaf
eitthvað sem þurfti að smíða og lag-
færa eða breyta. Og á kvöldin var
sest inn í stofu og lagið tekið með
Hallgrími afa og hinum bræðrunum
ef þeir voru heima við og mér fannst
þeir vera miklu betri en MA kvart-
ettinn. Þetta eru líklega kærustu
minningar barnsáranna.
Síðustu 10 árin eða svo átti Stefán
heimili að Hrafnistu í Hafnarfirði,
þar naut hann frábærrar umönn-
unnar enda kunni hann mjög vel við
sig þar, einkum meðan hann gat
verið í kjallaranum, og vil ég nota
tækifærið til að þakka öllu starfs-
fólki sem þar kom að málum. Ég
mat Stefán ætíð mjög mikils, það
var því sárt að horfa upp á það nú
síðastliðið ár er elliglöpin fóru að
hrjá hann en þó var enginn eins
pirraður og hann sjálfur eða einsog
hann sagði eitt sinn við mig á einum
af góðu dögunum: „Það er nú ljóta
bölið nafni þegar allt fer svona í
graut í hausnum á manni og ekkert
til við því“ en þá var hann hættur að
geta spilað bridge en hafði haft mik-
ið yndi af því og var snjall spilamað-
ur.
Þegar ég hugsa til baka finnst
mér ótrúlegt að fyrir rúmlega einu
ári síðan var hann að bruna með
mér í bíl norður á Dalvík til að fylgja
bróður sínum Jónasi til grafar en
það leið nákvæmlega 1 ár og 1 mán-
uður milli dánardægra þeirra
bræðra og segja mætti mér að nú
væru þau systkinin Stefán, Jónas,
Gísli og Maríanna farin að æfa sam-
an kvartett í sínum nýju heimkynn-
um.
Gott er þér vinur guðs í dýrð að vakna
þig gladdi löngum himininn að sjá
víst er oss þungt að sjá á bak og sakna
samvista þinna en oss skal huggun ljá:
vér eigum líka úr lífsins svefni að rakna.
Þetta erindi sem talið er að Kon-
ráð Gíslason hafi ort eftir vin sinn
Jónas Hallgrímsson skáld finnst
mér hæfa hér sem lokaorð.
Blessuð sé minning hans.
Stefán Sigurðsson
frá Bjarnarstöðum.
STEFÁN
HALLGRÍMSSON
✝ Sigurður Sveins-son fæddist í Vest-
mannaeyjum 15. júlí
1929. Hann lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 12. desember
síðastliðinn. Foreldrar
hans voru Ragnhildur
Jóhannsdóttir, f. 14.8.
1904, d. 8.5. 1972, og
Sveinn Jónasson, f.
9.7. 1902, d. 26.12.
1981. Systkini Sigurð-
ar eru Guðfinna, f.
15.6. 1928, búsett á
Eyrarbakka, Jóhann,
f. 19.9. 1930, búsettur í
Keflavík, Nína, f. 21.3. 1933, d. 30.6.
1990, Jónas, f. 23.9. 1937, d. 13.8.
2000, Víkingur, f. 11.4. 1941, búsett-
ur í Keflavík og Hrafnhildur, f. 22.3.
1943, d. 1.6. 1997.
Sambýliskona
Sigurðar var Estiva
G. Ottosdóttir, f.
15.9. 1945, þau
skildu. Sonur þeirra
er Sveinn Andri
verktaki, f. 24.4.
1967, búsettur í
Hafnarfirði, kona
hans er Lára Ólafs-
dóttir, f. 17.2. 1964,
sonur hennar er Sig-
urður, f. 4.7. 1980,
dóttir þeirra er
Fanney Lísa, f. 31.8.
2002. Sonur Sveins
og Ingileifar Sigríð-
ar Finnbogadóttur, f. 5.7. 1960, er
Sigurður, f. 6.4. 1986. Útför Sig-
urðar fer fram frá Hafnarfjarð-
arkirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Hann Siggi bróðir minn hefur
kvatt okkur á þessu tilverustigi og
fer þar ljúfur drengur, sem átt hafði í
heilsufarslegum erfiðleikum um
nokkurt skeið, að einhverju leyti frá
því að hann varð fyrir harkalegri lík-
amsárás í Kaupmannahöfn, þar sem
hann var í leyfi ásamt syni sínum og
hlaut hann þar alvarlega höfuð-
áverka. Eftir nokkra vist á endur-
hæfingarstofnun í Danmörku kom
hann heim og fór síðar að stunda
létta vinnu. Svo virtist sem persónu-
leiki hans hefði beðið skaða af slys-
inu og hann náði aldrei upp aftur
sama vilja og áhuga í samskiptum
við skyldmenni og vini, sem honum
hafði verið svo eiginlegur áður og
mun það ekki einsdæmi við svipaðar
kringumstæður. Siggi stundaði sjó-
mennsku framan af ævi, bæði á fiski-
bátum og togurum hér heima og hóf
síðan að sigla með Norðmönnum á
stórum fragtskipum vítt og breitt
um heimshöfin um nokkurra ára
skeið, þar sem hann var m.a. báts-
maður um borð. Og það var forvitni-
legt að fá sendibréf frá honum frá
hinum ýmsu stöðum, þar sem komið
var í höfn og jafnframt frásagnir af
ævintýrum þeirra sem í slíku standa
og pakkarnir, sem hann sendi heim á
þessum árum höfðu jafnan mjög
spennandi innihald.
Eftir að heim kom tók hann sér
ýmislegt fyrir hendur, eins og land-
búnaðarstörf og kartöflurækt þegar
hann gerðist bóndi að Efri-Rotum í
Eyjafjallasveit. Hann vann sem bor-
maður í mörg ár hjá Jarðborunum
ríkisins, fyrst hér heima en síðar er-
lendis og fékk það orð að vera einn
öflugasti djúpborarinn hjá fyrirtæk-
inu.
Æskuárin voru í Vestmannaeyjum
þar sem fjölskyldan bjó og þar voru
daglegar bryggjuferðir okkar
strákahvolpanna aðaláhyggjuefni
foreldranna, sem vonlegt var, en að-
dráttaraflið að bátunum og höfninni
var mikið, enda mikið þar um að
vera. Mikil leit var gerð að okkur
bræðrunum eitt sinn þegar við skil-
uðum okkur ekki heim að kvöldi og
þegar búið var að kemba bryggju-
svæðin og spyrja marga um tvo sam-
rýnda snáða í útprjónuðum peysum,
sem ekkert spurðist til þá vandaðist
málið verulega hjá áhyggjufullum
foreldrum. En í þetta sinn höfðum
við ekki leitað á bryggjurnar, heldur
farið á eftir eldri strák út í hraunið,
sem þá var mikið óbyggt svæði, og að
lokinni langri göngu urðu smáir fæt-
ur uppgefnir og þá var best að setj-
ast niður til að hvíla sig. En eftir
hvíldina uppgötvuðum við að við vor-
um orðnir einir og jafnframt villtir
og þá var eina ráðið að setjast niður
aftur og gráta saman. En þegar
neyðin er stærst þá er hjálpin næst
og björgunarmennirnir voru tveir
bræður, sem áttu leið um nærliggj-
andi veg á hesti og vörubíl og heyrðu
þeir í tveimur grátandi strákpjökk-
um úti í hrauninu og skiluðu þeir
okkur heim, við mikinn fögnuð for-
eldra. Unglingsárin sín átti hann í
Eyjafjallasveit, eftir að fjölskyldan
flutti sig yfir sundið að Efri-Rotum
vorið 1946. Árin í sveitinni voru ynd-
islegur tími, þar sem ómar kyrrðar
og sælu gerðu sig heimankomna á
moldarstígum, við læki og tjarnir.
Angan frá leir og mold við rakan
vatnsbakkann, með blöndu af ilmi
jarðar, grasi og slýi síaðist inn í vit-
undina og verður ógleymanlegt. Og
fuglasöngurinn barst um loftið í lit-
ríkum tónum á sólardögum sumars-
ins, þegar vinir okkar, farfuglarnir,
héldu tónleika fyrir börn náttúrunn-
ar, komnir hingað um óralangan veg
yfir úthafið til að eignast afkvæmi.
Já, hér voru bestu ávextir lífsins í
boði fyrir ungar sálir og hver sem lét
eftir sér að njóta þeirra gat verið
sáttur við almættið, sem lagt hafði í
smáar hendur drjúgan fjársjóð til
framtíðar. Siggi varð virkur þátttak-
andi í leikstarfinu hjá ungmenna-
félaginu í sveitinni, en á hverju
hausti var troðið upp með leikrit til
að skemmta fólki og styrkja fjárhag-
inn hjá félaginu og reyndist hann
einn af traustustu leikurum sveitar-
innar á sínum tíma og það var gott að
vera á sviðinu með honum, öruggum
og hæfileikaríkum. Eftir að hann
fluttist til Hafnarfjarðar steig hann
einnig á svið þar.
Ég votta fjölskyldu hans samúð
mína og þakka bróður mínum fyrir
langa og góða samfylgd í lífinu.
Jóhann Sveinsson.
SIGURÐUR
SVEINSSON
 Fleiri minningargreinar um
Sigurð Sveinsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Minningargreinum þarf að
fylgja formáli með upplýsing-
um um hvar og hvenær sá sem
fjallað er um er fæddur, hvar
og hvenær dáinn, um foreldra
hans, systkini, maka og börn og
loks hvaðan útförin verður gerð
og klukkan hvað. Ætlast er til
að þetta komi aðeins fram í for-
málanum, sem er feitletraður,
en ekki í greinunum sjálfum.
Formáli
minning-
argreina