Morgunblaðið - 07.01.2004, Side 10
FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 7. JANÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Kringlunni - SmáralindSmáralind
ÚTSALAN HEFST Á MORGUN
30-60%
afsláttur
Pils frá 990
Bolir frá 990
Peysur frá 1.490
Jakkar frá 1.990
Buxur frá 1.990
E
fling stéttarfélag,
Verslunarmannafélag
Reykjavíkur og
Starfsmenntaráð
kynntu í gær skýrslu
sem Hagfræðistofnun Háskóla Ís-
lands tók saman á vegum þeirra um
svonefnda menntareikninga. Með
því er átt við að launþegar leggi
ákveðið hlutfall af launum í sér-
eignasjóð sem nýta á til viðbótar-
eða endurmenntunar. Til viðbótar
gæti komið framlag frá atvinnu-
veitanda en stéttarfélögin hafa
kynnt hugmynd þess efnis í kjara-
viðræðum sem nú eru að hefjast.
Hafi launþegi ekki nýtt sparnaðinn
þegar hann lætur af störfum vegna
aldurs getur hann tekið hann út
sem viðbótarlífeyri.
Þóra Helgadóttir kynnti fyrir
hönd Hagfræðistofnunar skýrsluna
sem hún hefur tekið saman ásamt
Herdísi Steingrímsdóttur undir
handleiðslu Ásgeirs Jónssonar.
Kom fram í máli hennar að mark-
mið menntareikninga væri að jafna
möguleika launafólks til náms og að
þeim væri sérstaklega ætlað að
auðvelda almennu launafólki og
þeim sem hafa styttri skólagöngu
að baki að greiða fyrir dýrara og
lengra nám. Með því megi sporna
við misvægi í menntun í landinu. Í
skýrslunni kemur fram að tækni-
framfarir hafi leitt til þess að
launamunur faglærðra og ófag-
lærðra hafi farið vaxandi síðustu
árin og að mikið brottfall úr fram-
haldsskólum sé áhyggjuefni.
„Nú er eldra launafólk, og þeir
sem hafa stutta skólagöngu að
baki, síst líklegt til þess að sækja
sér símenntun hérlendis, en með
menntareikningum í formi eigna-
söfnunarreikninga er hugsanlegt
að efla þátttöku þeirra sem hefja
starfsævina snemma og eiga lang-
an starfsferil að baki þar sem tím-
inn vinnur með eignamyndun,“ seg-
ir m.a. í skýrslunni.
Getur nýst vegna
breytinga á starfssviði
Bent er á að menntareikningar
eigi að geta nýst þeim sem þurfi að
bæta við þekkingu sína vegna
tækniframfara og breytinga á
starfssviði, hafa minnsta skóla-
göngu að baki og vilji eða þurfi að
breyta um starfsvettvang.
Í skýrslunni segir að framlag rík-
isvalds í þessu efni gæti verið fólgið
í skattafrelsi eða skattaafslætti
sem kæmi til framkvæmda um leið
og uppsöfnuðu fé er varið til
menntunar. Jafnvel væri mögulegt
að ríkisvaldið styrkti þá sem hefðu
stutta skólagöngu að baki. „Rík-
isvaldið hlýtur einnig að sjá sér hag
í því að styðja við símenntun ein-
staklinga með þátttöku í mennta-
reikningum þar sem aukin sí-
menntun ætti að öllu jöfnu að auka
menntunarstig þjóðarinnar, en það
hefur jákvæð áhrif á hagvöxt og
tekjujöfnuð í þjóðfélaginu. Sí-
menntunarkerfi byggt á eignasöfn-
un minnkar þess vegna þörf fyrir
skatta og millifærslur til þess að ná
fram jöfnuði í menntun og tekjum
og mun þannig auka skilvirkni.
Vilja koma á menntareikningum
til að efla menntun launafólks
Efling stéttarfélag, Verslunarmannafélag
Reykjavíkur og Starfsmenntaráð hafa sett
fram hugmynd um kerfi í séreignasöfnun
launþega sem þeir myndu nýta til viðbót-
armenntunar. Hagfræðistofnun HÍ vann
skýrslu um kosti og galla hugmyndarinnar.
Morgunblaðið/Þorkell
Garðar Vilhjálmsson, fræðslustjóri Eflingar stéttarfélags, stýrði fundi þar sem skýrslan var kynnt.
HÉR eru sýnd dæmi um uppsöfnun á
menntareikningi miðað við mismun-
andi laun og árafjölda. Gert er ráð
fyrir 1% framlagi starfsmanns og
0,5% framlagi frá atvinnurekanda.
Miðað er við að raunlaun hækki um
4% milli ára og að innlánsvextir séu
6%.
Talsverður munur er á uppsöfnun
eftir tekjum. Í skýrslunni segir að
þeir sem hafi lægst laun nái ef til vill
ekki að safna upp nægilegu fjár-
magni til símenntunar og gætu yf-
irvöld því að nokkru leyti þurft að
koma til móts við einstaklinga með
lágar tekjur svo að þeir hafi tæki-
færi til frekari menntunar ekki síður
en einstaklingar með háar tekjur.
Mikill munur
á uppsöfnun
!
"
##
#
# !
#
#!
"" !
#! "
#
"
!
#"!
"
" "
"
""
!" #
#
"
" #
$
!
# #
!# #""
"!# # "
#
#
# !
! "
"! #"
! #
"!
!" "!
##
# "
## #
#" #
# !
! "
" !#
"
"
#
!
" !