Morgunblaðið - 08.01.2004, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 8. JANÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÓVENJU mikið hefur sést til
fálka á Suðurlandi og Suðvest-
urlandi í haust og í vetur, að
sögn Ólafs K. Nielsen, fuglafræð-
ings hjá Náttúrufræðistofnun Ís-
lands. Hann segir að þrátt fyrir
rjúpnaþurrð hafi varp fálka
gengið mjög vel sl. vor. Ástæðan
sé gott tíðarfar. Fjöldi fálkaunga
hafi komist á legg „og í haust
virðast þeir hafa flykkst niður að
sjó í leit að öðru æti en rjúpum“,
útskýrir hann.
Ólafur segir að rjúpa sé að-
alfæða fálka árið um kring en
tíðarfar síðla vetrar og á vorin
ráði mjög miklu um varpárangur.
Hann segir að helstu uppeld-
isslóðir fálka séu á Norðvest-
urlandi, Norðurlandi, Austurlandi
og Norðausturlandi. Vegna
rjúpnaþurrðar hafi ungarnir hins
vegar flakkað frá uppeld-
isstöðvum sínum sl. haust og um
allt land. Þar á meðal hafi þeir
greinilega farið til suðvest-
urhornsins í leit að fæði.
Spurður segir Ólafur að fálkar
geti drepið og étið alls konar
fugla, allt frá auðnutittlingum
upp í fullorðnar grágæsir. Hann
bendir þó á að fátt sé um rjúpu
sunnan- og vestanlands.
Stofninn lítill
Ólafur segir að þótt margir
fálkaungar hafi komist á legg sl.
sumar þýði það ekki endilega að
varpstofninn muni stækka. Ung-
arnir skili sér ekki inn í varp-
stofninn fyrr en í fyrsta lagi eftir
eitt til tvö ár. Margt geti gerst
þangað til. Þá fylgi stærðin á
varpstofni fálkans stærðinni á
rjúpnastofninum því rjúpan sé að-
alfæða fálkans, eins og áður
sagði. Ólafur segir að síðustu að
fálkastofninn sé um 300 til 400
pör hér á landi. Bætir hann því
við að það sé mjög lítill stofn.
Óvenju mikið
sést til fálka á
Suðvesturlandi
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Þessi fálki hafði komist í feitt þar sem gulönd var annars vegar.
SVEINBJÖRN Brandsson, bækl-
unarskurðlæknir, segir sóknarfæri
hér á landi til að bjóða upp á sér-
hæfða læknisþjónustu fyrir erlent
keppnisfólk vegna íþróttameiðsla.
Verið sé að byggja upp víðtæka
þjónusta á þessu sviði með góðu
fagfólki.
Jafnframt feli fyrirkomulag t.d.
á Bretlandi í sér langar biðraðir
eftir læknismeðferð.
Tveir knattspyrnumenn frá
Bretlandi leituðu meðferðar
Í desember sl. komu hingað til
lands tveir atvinnumenn í knatt-
spyrnu frá enska liðinu Barnsley
til meðferðar við íþróttameiðslum.
Gengust þeir báðir undir skurð-
aðgerð hjá Sveinbirni í Orkuhús-
inu við Suðurlandsbraut, annar á
ökkla en hinn á hné. Voru þeir yfir
sig hrifnir af landi og
þjóð að sögn Svein-
björns og skoðuð sig
um í nágrenni höfuð-
borgarinnar.
Orkuhúsið er nýjung
á Íslandi þar sem
finna má heildarþjón-
ustu fyrir þá sem eiga
við stoðkerfis- eða
vefjavandamál að
stríða. Þar er Sjúkra-
þjálfun Íslands starf-
rækt, Stoðkerfi, sem
starfa á sviði bæklun-
arlækninga, Össur og
Íslensk myndgreining.
Sveinbjörn segir
framtíðina ekki ljósa og finna þurfi
betra form á þessari þjónustu.
Samhliða því að kanna möguleika
á því að bjóða erlendu íþróttafólki
upp á meðferð hér á
landi hafi verið rætt
um að fagfólk hjá
Orkuhúsinu færi út
til að sinna sjúkling-
um þar. Þetta bygg-
ist mikið upp á per-
sónulegum
samböndum og til að
mynda hafi þessir at-
vinnumenn komið frá
Barnsley fyrir til-
stuðlan Guðjóns
Þórðarsonar knatt-
spyrnustjóra liðsins.
Huga verði að því
hvernig tekið sé á
móti þessu fólki því
þetta sé nokkru lengra ferðalag en
það er vant, t.d. þegar sótt er
læknisþjónusta til Frakklands eða
Þýskalands. Jafnvel væri hægt að
bjóða því uppá að skoða landið um
leið og það dvelji hér í nokkra
daga til meðferðar.
Skortir ekki
verkefni
Sveinbjörn segir verkefni ekki
skorta hér á landi og hann geti
jafnvel ekki sinnt því sem hann
þurfi. Það sé stórt vandamál í
þessu samhengi og eigi við víðar.
Með hækkandi aldri fólks aukist
þörfin á bæklunarskurðlækning-
um. Eftir því sem t.d. hjarta og
lungu endist lengur aukist þörfin á
að viðhalda stoðkerfinu t.d. með
gerviliðaaðgerðum, sem hafi fjölg-
að.
Það sé líka í takt við aukna
áherslu fólks á bætt lífsgæði og
kröfu um að fá bót meina sinna, sé
það mögulegt, segir Sveinbjörn.
Íslenskir læknar geta boðið sérhæfða meðferð íþróttameiðsla
Sveinbjörn Brandsson
Hafa boðið erlendu keppn-
isfólki lækningu hérlendis
RÍKISSAKSÓKNARI hefur
ekki ákveðið hvort sýknudómi
Héraðsdóms Vestfjarða frá 5.
janúar, yfir karlmanni sem
ákærður var fyrir kynferðisbrot
gegn barni, verður áfrýjað til
Hæstaréttar. Ákærði var sýkn-
aður þar sem málið þótti fyrnt,
en sök hans þótti engu að síður
sönnuð.
Sif Konráðsdóttir hæstarétt-
arlögmaður hefur lýst þeirri
skoðun sinni að nauðsynlegt sé
að fá dóm Hæstaréttar í málinu
þar sem hún segir brotin ekki
fyrnd.
Í málinu var ákært fyrir brot
gegn 1. mgr. 202. gr. almennra
hegningarlaga sem kveður á um
allt að 12 ára fangelsi yfir hverj-
um þeim sem hefur samræði eða
önnur kynferðismök við barn
yngra en 14 ára. Samkvæmt 81.
gr. hegningarlaga fyrnist sök á
15 árum þegar þyngsta refsing
við broti er meira en 10 ára
tímabundið fangelsi.
Þá segir í 3. mgr. 82. gr. sömu
laga að fyrningarfrestur rofni
þegar rannsókn opinbers máls
er hafin gegn manni sem sak-
borningi.
Ákærði fær að
njóta vafans
Í umræddu máli var fyrsta
brotið sem ákært var fyrir,
framið á árinu 1985 eða 1986 og
hið síðasta árið 1989 samkvæmt
ákæruskjali. Málið var kært til
lögreglu 27. september 2002 og
ákærða kynnt kæran hjá lög-
reglu 7. maí 2003.
Taldi dómurinn að miða yrði
við að fyrningu hefði verið slitið
þann dag, eða 15 árum eftir að
háttsemi ákærða lauk en dóm-
urinn taldi að miða ætti upphaf
fyrningarfrests við 7. maí 1988.
Dómurinn taldi að ekki yrði
slegið föstu hvort brot hefðu átt
sér stað eftir þessa dagsetningu
og ætti ákærði að njóta vafans í
því tilliti.
Óljóst hvort
kynferðisdómi
verður áfrýjað UMBOÐSMAÐUR Alþingis,
Tryggvi Gunnarsson, hefur ályktað
að innheimta Háskóla Íslands á sér-
stöku próftökugjaldi fyrir nemendur
sem þreyta inntökupróf í læknadeild
sé ekki lögmæt.
Umboðsmaður athugaði að eigin
frumkvæði, hvort fyrir hendi væri
fullnægjandi lagaheimild fyrir há-
skólaráð til að ákveða töku slíks
gjalds. Háskólaráð hafði, í ákvörðun
gjaldtökunnar, vísað til þess að
heimilt væri að taka gjald fyrir þjón-
ustu sem væri utan þess sem háskól-
anum væri skylt að veita. Gat emb-
ættið ekki fallist á þá afstöðu
háskólaráðs að „gerð, fyrirlögn og
yfirferð inntökuprófs“ í læknadeild
eins og það hefði verið framkvæmt
síðasta sumar teldist falla utan
þeirrar þjónustu sem Háskólanum
væri skylt að veita. Það er því nið-
urstaða umboðsmanns Alþingis að
Háskóla Íslands skorti heimild í lög-
um til að innheimta 8.500 króna próf-
tökugjald af þeim sem þreyttu inn-
tökupróf til náms í læknisfræði í ár.
Umboðsmaður hefur enn fremur
beint þeim tilmælum til Háskóla Ís-
lands að hann endurgreiði gjöldin.
Umboðsmaður telur
innheimtu próftöku-
gjalda ólögmæta
RANNSÓKN á tildrögum þess að
níu ára telpa varð fyrir riffilskoti á
Hallormsstað á mánudagskvöld
heldur áfram hjá lögreglunni á Eg-
ilsstöðum.
Telpan fékk riffilkúlu í gegnum
brjóstholið þegar hún var að hand-
fjatla 22 kalíbera riffil bróður síns
heima hjá sér ásamt þrettán ára
systur sinni. Hin slasaða liggur á
gjörgæsludeild Landspítalans á
Hringbraut. Ekki liggur fyrir hvort
riffillinn var hlaðinn þegar stúlkurn-
ar byrjuðu að handleika hann.
Tildrög slysaskots
rannsökuð hjá lögreglu
INNLENT
Bandarísk
stjórnvöld
vilja far-
þegalista
ICELANDAIR þarf eins og
önnur flugfélög sem fljúga til
Bandaríkjanna að afhenda
bandarískum stjórnvöldum far-
þegalista áður en vélin lendir í
Bandaríkjunum. Guðjón Arn-
grímsson, upplýsingafulltrúi
Icelandair, segir að stjórnvöld
þar vestra hafi farið fram á að
fá farþegalistana afhenta í kjöl-
far atburðanna 11. september
2001. Hann segir að listarnir
séu sendir vestur um haf, í
gegnum sérstakan tölvubúnað,
eftir að vélar hafi hafið sig á loft
hér á landi.
Á listunum komi fram upp-
lýsingar um nafn farþega, þjóð-
erni, kyn, fæðingardag og
vegabréfsnúmer. Hann bendir
þó á að farþegar þurfi að gefa
mun ítarlegri upplýsingar þeg-
ar þeir koma til Bandaríkjanna.
Þar þurfi þeir m.a. að gefa upp-
lýsingar um tilgang fararinnar
og gististað í Bandaríkjunum,
svo dæmi séu nefnd. Hann seg-
ir bandarísk yfirvöld nota fyrr-
greinda farþegalista m.a. til að
flýta fyrir þeirri upplýsingaöfl-
un.
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavík-
ur úrskurðaði þrjá menn í
tveggja vikna gæsluvarðhald í
gær að kröfu lögreglunnar í
Reykjavík vegna rannsóknar á
tilraun til innflutnings á um-
talsverðu magni á hassi til
landsins.
Alls voru fjórir menn hand-
teknir vegna aðildar að málinu
en þrír þeirra settir í gæslu-
varðhald. Fíkniefnadeild lög-
reglunnar staðfestir ekki magn
hassins en segir það vera um-
talsvert.
Þrír í gæslu-
varðhald
vegna
hassmáls
SLÁTURFÉLAG Suðurlands
svf. hefur keypt 25% eignar-
hlut í salat- og grænmetisfyr-
irtækinu Hollt og gott ehf.
Eignarhluturinn var keyptur
af Eignarhaldsfélaginu Feng
hf. sem á ekkert í félaginu eft-
ir söluna.
Eftir kaupin á Sláturfélagið
helmingseignarhlut á móti
Mjólkurbúi Flóamanna. Ekki
eru fyrirhugaðar sérstakar
breytingar á rekstri félagsins í
tengslum við kaupin segir í til-
kynningu Kauphallar Íslands.
Hollt og gott er langstærsta
fyrirtækið á sviði salatfram-
leiðslu ýmiss konar og tók við
salatframleiðslu fyrir SS,
Ágæti og fleiri aðila á sínum
tíma. „Þeir framleiða fyrir
okkur SS salötin og þetta er
auðvitað hluti af matvælaiðn-
aði sem við erum að sérhæfa
okkur í þannig að þetta fer
ágætlega saman við það sem
við erum að gera,“ segir Stein-
þór Skúlason, forstjóri SS.
SS með helm-
ingshlut í
Hollt og gott