Morgunblaðið - 22.02.2004, Qupperneq 39

Morgunblaðið - 22.02.2004, Qupperneq 39
LISTIR MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 2004 39 SINFÓNÍUR Gustavs Mahlers hlutu seint viðurkenningu og munu margar enn umdeildar. Eftir sem áður teljast þær meðal umfangs- mestu og kröfuhörðustu hljómsveit- arverka ekki aðeins þýzkrar róm- antíkur, heldur vestrænnar tónlistar almennt. Þær eru því ekki ómarkverð mælistika á burði og getu hljómlistarmenningar sérhvers lands. Sjöunda sinfónían frá 1905, er leikin var fyrst hér á landi af Sin- fóníuhljómsveit æskunnar fyrir all- mörgum árum, hljómaði í fyrsta skipti í meðförum SÍ í fyrradag; að vísu við aðeins rúmlega miðlungs- aðsókn. E.t.v. var ekki við öðru að búast af minnst kunnu og sjaldnast fluttu hljómkviðu austurríska sin- fónistans (þ.e.a.s. á eftir nr. 8, er hvað mannaflakröfur varðar gæti sett fjárhald úr skorðum við stærri aðstæður en hér), enda varla töm öðrum en grónustu Mahleraðdáend- um, og oftast aðeins úr hljóðriti. Fyrir óhagvanan hlustanda var alltjent nóg af sérkennilegum uppá- tækjum í fimmþættu verki Mahlers, er stóð í fullar 82 mínútur án hlés – 6 mínútum lengur en rómuð upp- taka Bernards Haitink með Concertgebouw frá 1971 (sem gæti þó hugsanlega verið eitthvað stytt). Kynlegastir voru útþættirnir, eink- um þó I, er opinberaði líklega slitr- óttasta tónkveðskap Mahlers sem maður hefur eyrum barið. Virtist allt formskyn á hverfandi hveli í skaprásulu og oft herskáu tónlist- inni, er ýtti stundum undir ósjálfráð viðbrögð í stíl við alræmd ummæli Webers um Sjöu Beethovens, þar sem höfundur „upphafningar dans- ins“ var fullum fetum sagður klepptækur. Skyldi Mahler hafa verið með öllum mjalla? Tilhugs- unin varð óneitanlega uppáþrengj- andi, enda kvað hann hafa fengið sálgreiningarmeðferð hjá engum öðrum en Sigmundi Freud. Fínallinn (V) var allt að því jafn truflandi, þrátt fyrir hefðbundnari framhlið. Hér fór n.k. glanslúðrótt meistarasöngvaraviðhöfn brambolt- oso pomposo, er skipti inn á milli yf- ir í annarlega englasælu með maní- skt yfirspenntum undirtóni. Samt ekki með öllu ólíkt kaldhæðinni tón- tekt Sjostakovitsjar á fullnaðarsigri sovétkerfisins, duglega falinni undir háglansandi yfirborði. Að vísu var auðvelt að láta blekkjast af málm- blásurum SÍ, er voru þá orðnir vel heitir og blésu eins og sannkallaðir Surtar að sunnan með sviga lævi. Þrátt fyrir kjarnklofna formið og vænisjúku geðsveiflurnar lá samt undarlega hugfengur galdrasveipur yfir öllu, þökk sé lagrænu hugviti og gegnsærri orkestrunarsnilld tón- skáldsins. Fyrri „Næturmúsík“- þáttur Mahlers (II) spannaði allt frá vinalegum bangsamarsi með viðkomu í „Almglocken“-sæluseli Alpanna yfir í úrkynjaðan óperet- tutangó. Sá seinni (IV) gældi smeðjulega við hlustir á nótum ást- sjúkrar aftanlokku við gítar- og mandólínplink. Í miðju verki trón- aði spaugdraugaleg barnafæla Scherzósins (III), er skartaði m.a. beinskellandi smellplokki í strengj- um, aldarþriðjungi fyrir tilkomu „Bartók-pizzicatósins“. Hér var margt bráðvel spilað, sérstaklega upp úr fyrri Nætur- músíkþættinum eftir frekar loppinn blástur í I, þó að Ländler-hryn- sveifla Scherzósins væri framan af í stirðara lagi. Líkt og með Fjarka Sjostakovitsjar fyrir aðeins þrem vikum var enn og aftur veglegu grettistaki lyft, þegar risavaxið tón- verk komst á flug á aðeins fjórum dögum – hjá hljómlistarfólki er flest leit nóturnar augum í fyrsta sinn skömmu áður. Því miður fengu hlustendur ekki að upplifa iðandi tónheim Mahlers við skárri aðstæður en hranalegan eldhúshljómburð Háskólabíós, og kom það að vanda harðast niður á strengjum. Trúlega átti óvenjuleg uppstilling Petris (með 2. fiðlur hægra megin á sviði og kontrabassa og selló fyrir aftan 1. fiðlurnar til vinstri) að vega á móti því, þótt ekki heyrðist manni það bæta úr skák svo neinu næmi. Hinn kjarn- klofni Mahler TÓNLIST Háskólabíó Mahler: Sinfónía nr. 7. Sinfóníu- hljómsveit Íslands u. stj. Petris Sakaris. Fimmtudaginn 19. febrúar kl. 19:30. SINFÓNÍUTÓNLEIKAR Ríkarður Ö. Pálsson
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.