Morgunblaðið - 22.02.2004, Qupperneq 72

Alltaf með tyggjó
Sveltur sitjandi kráka en fljúgandi
fær.
Hvaða plötu keyptirðu síðast?
Feels Like Home með No-
ruh Jones.
Hver er unaðs-
legasti ilmur
sem þú hef-
ur fundið?
Ilmurinn í
fiskvinnsl-
unni af söltuð-
um fésunum.
Hvert er þitt mesta
prakkarastrik?
Við í bræðrafélaginu
Dúfan framkvæmd-
um smá hrekk í
jólafríinu sem ekki
verður upplýstur
hér...
Hver er furðulegasti
matur sem þú hefur
borðað?
Strútskjöt, það var ótrú-
lega gott.
Trúirðu á líf eftir dauð-
ann?
Já.
Jennifer Lopez... Ef
hún kemst í þann
hóp á annað borð.
Hver er þinn helsti
veikleiki?
Ég læt oft bíða eftir mér...
Finndu fimm orð sem lýsa per-
sónuleika þínum vel.
Opinn, tryggur, hlýr, athyglis-
sjúkur, glaðvær.
Bítlarnir eða Stones?
Mmmm... Bítlarnir
Hver var síðasta bók sem
þú last?
Kaldaljós eftir Vigdísi
Gríms... góð bók.
Hvaða lag spilarðu áður en
þú ferð út á laugardags-
kvöldi?
Billy Joel - „Only the good die young“...
Billy er alltaf svalur!
Uppáhaldsmálsháttur?
JÓN Ragnar Jónsson er einn af aðalleikurum í
Nemendamótssýningu Versló sem heitir Sól-
stingur og nú er sýnd við góðar undirtektir í Loft-
kastalanum. Um frumsaminn söngleik er að
ræða eftir Þorstein „Atvinnumann“ Guðmunds-
son sem inniheldur kunn erlend lög við ís-
lenska texta, þ. á m. titillag sýningarinnar -
gamla Robbie Williams-lagið „Let Me Entertain
You“ - sem Jón Ragnar syngur og ómar nú ótt á
PoppTíví sjónvarpsstöðinni.
Hvernig hefurðu það í dag?
Bara nokkuð þéttur, þakka þér fyrir.
Hvað borðaðirðu síðast?
Grjónagrautinn hennar mömmu og slátur.
Hvað ertu með í vösunum?
Alltaf með tyggjó. Nú eru líka tveir hálsbrjóst-
sykrar í vösunum. Hálsinn er viðkvæmur þessa
dagana!
Uppvaskið eða skræla kartöflur?
Uppvaskið. Kartöflurnar brotna alltaf í marga
mola hjá mér!
Humar eða hamborgari?
Morgunblaðið/Golli
Humar er svona hátíðlegri og því skemmtilegra
þegar hann er á boðstólnum.
Hefurðu tárast í bíói?
Já, já, ég er mjög tilfinningaríkur maður!
Hvað ætlarðu að verða þegar þú ert orðinn
stór?
Góður eiginmaður og pabbi ... Annað er óráðið.
Hverjir voru fyrstu tónleikarnir sem þú fórst
á?
Rammstein. En það gefur nú samt ranga mynd
af tónlistarsmekk mínum. Gaman samt!
Hvaða leikari fer mest í taugarnar á þér?
Jón Ragnar
Jónsson
SPURT & SVARAÐ
SOS
FÓLK Í FRÉTTUM
72 SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Bítlarnir slógu fyrst al-mennilega í gegn í Bret-landi með smáskífunni„Please Please Me“ sem
kom út í upphafi árs 1963. Það lag
fór á toppinn í Bretlandi og sat þar í
þrjátíu vikur sem engum hafði tekist
fram að því. Þrátt fyrir það var út-
gáfa þeirra í Bandaríkjunum, Capi-
tol, ekki á því að þessi Bítlatónlist
væri nokkuð fyrir bandarískan
markað og neitaði að gefa fyrstu
smáskífurnar út, beið átekta.
Haustið 1963 fóru Bítlarnir í
heimsókn til Svíþjóðar, sem er ekki í
frásögur færandi í sjálfu sér nema
fyrir það að þegar þeir sneru aftur
til Lundúna varð allt vitlaust á Heat-
hrow og meðal þeirra sem urðu vitni
að því var bandaríski sjónvarpsmað-
urinn Ed Sullivan. Hann skildi ekk-
ert hvaða hamagangur þetta var en
hafði vit á því að bóka hljómsveitina í
þáttinn hjá sér ef hún myndi rata til
Bandaríkjanna einhverju sinni.
Hinn 29. nóvember það ár kom
svo út smáskífa með laginu „I Want
To Hold Your Hand“ og milljón ein-
tök seld fyrirfram í Bretlandi. Lagið
fór beint á toppinn þar í landi og sat
þar í sex vikur. Capitol var enn að
bíða og sjá til vestan hafs og hugðist
ekki gefa lagið út þar í landi fyrr en
eftir áramót.
Þá bar svo við að útvarpshlustandi
í Washington bað plötusnúð á einni
útvarpsrásinni að spila „I Want To
Hold Your Hand“ fyrir sig og sá bað
félaga sinn um að kaupa eintak fyrir
sig í Bretlandi. Hann frumflutti lagið
síðan á rásinni 17. desember og allt
varð vitlaust, skiptiborð útvarps-
stöðvarinnar fór á hliðina og bréfin
streymdu inn þannig að menn sáu
ekki annan kost í stöðunni en að
spila lagið á klukkutíma fresti allan
sólarhringinn.
Aðrir útvarpsmenn tóku lagið upp
á segulband í útsendingunni og
spiluðu á sínum stöðvum og eins og
hendi væri veifað var það komið út
um allt land. Capitol neyddist því til
að flýta útgáfunni og ákvað að láta
framleiða milljón eintök í fyrsta
skammti en ekki bara 200.000. Það
dugði þó hvergi nærri til því milljón
eintök seldust upp fyrsta daginn og
þremur dögum síðar var salan enn
gríðarleg, í New York einni seljast
10.000 eintök á klukkutíma á af-
greiðslutíma verslana og lítið minni
sala í öðrum borgum. Varla þarf að
taka fram að lagið fór beint á topp-
inn vestan hafs.
Fyrsta Bandaríkjaferðin
Þegar rann upp fyrir mönnum að
ungmenni vestan hafs kunnu ekki
síður að meta Bítlana en austan þess
drifu Capitol-menn í að skipuleggja
heimsókn sveitarinnar til Bandaríkj-
anna og 7. febrúar lögðu fjórmenn-
ingarnir upp í sína fyrstu Banda-
ríkjaferð. Við komuna til New York
var þeim gríðarvel tekið, nema hvað,
þúsundir ungmenna biðu á flugvell-
inum og á leið inn í borgina gátu þau
fylgst með beinni útsendingu um
hvar þeir voru staddir þá og þá
stundina. Við hótelið beið grúi aðdá-
enda og fjölmennt lögreglulið þurfti
til að halda aftur af fjöldanum. Á
hótelinu biðu síðan 100.000 aðdá-
endabréf og sagan segir að sex póst-
sekkir hafi borist dag hvern fullir af
bréfum.
Stóra stundin var svo það er Bítl-
arnir komu fram í þætti Eds Sulliv-
ans, léku lögin „All My Loving“,
„Till There Was You“, „She Loves
You“, „I Saw Her Standing There“
og „I Want To Hold Your Hand“ fyr-
ir 728 táninga í myndverinu, en
áhorfendur voru 73 milljónir manna,
þriðjungur bandarísku þjóðarinnar.
Óeirðir á flugvelli
Í ferðinni léku þeir félagar einnig
á tónleikum í Washington og í New
York, þar á meðal í Carnegie Hall og
í Miami, en er þeir félagar komu til
Miami, þar sem þeir spiluðu í öðrum
þætti fyrir Ed Sullivan, brutust út
óeirðir á flugvellinum með tilheyr-
andi æsingi og eignatjóni. 22. febr-
úar 1964 héldu þeir Bítlar svo aftur
heim á leið. Við komuna til Lundúna
beið þar vel á fjórða þúsund aðdá-
enda, þar á meðal íslenskir eins og
fram kemur á síðunni, og útvarps-
stöðvar rufu dagskrá til að segja frá
því að Bítlarnir væru komnir aftur
heim eftir að hafa lagt Bandaríkin að
fótum sér.
Fyrir stuttu kom út mynddiskur
þar sem sögð er saga þessarar
fyrstu heimsóknar Bítlanna til
Bandaríkjanna, en tveir kvikmynda-
gerðarmenn, bræðurnir David og
Albert Maysles, fylgdu hljómsveit-
inni eftir eins og skugginn með
myndavélarnar á öxlinni. Úr þeim
myndskeiðum var svo búin til heim-
ildarmynd, hálfur annar klukkutími,
en í henni er einnig upptaka frá tón-
leikum Bítlanna í Washington og úr
þætti Eds Sullivans. Með fylgir svo
þáttur þar sem sagt er frá gerð
heimildarmyndarinnar og viðtal við
Albert Maysles.
Sigruð
Bandaríki
Fjörutíu ár eru liðin síðan Bítlarnir bresku héldu í
sögulega frægðarför til Bandaríkjanna og lögðu
þar með heimsbyggðina endanlega að fótum sér.
Árni Matthíasson og Skarphéðinn Guðmundsson
rifjuðu upp atburðinn.
Bítlarnir í þætti Eds Sullivans í fyrstu ferð sinni til Bandaríkjanna. 73 millj-
ónir manna, þriðjungur bandarísku þjóðarinnar, horfðu á þá í sjónvarpinu.
„All My Loving“, „Till There Was You“, „She Loves You“, „I
Saw Her Standing There“ og „I Want To Hold Your Hand“
Þrír Bítlar í skoðunarferð í Miðgarði New York.
George var veikur heima á hóteli.
arnim@mbl.is
RÚNAR Júlíusson tónlist-
armaður var staddur í
Bretlandi um sama leyti
og Bítlarnir sneru heim
úr frægðarför sinni vest-
ur um haf og að sjálf-
sögðu dreif hann sig á
Heathrow-flugvöll til að
taka á móti goðunum,
eins og sönnum bítli
sæmdi.
„Mig minnir að ég hafi
verið þarna í fótboltaferð
með Keflavíkurliðinu. Við
urðum Íslandsmeistarar
það árið og fórum í
keppnisferð til Skotlands.
Þá vorum við farnir að
spila saman og því gíraði
maður sig að sjálfsögðu upp af bítlafötum og ég man að ég keypti í
Glasgow magnara sem við Gunnar notuðum saman til að byrja með.
Þegar spurðist svo út um allt og var á forsíðum allra blaða að Bítl-
arnir væru að koma þá skelltum við okkur á flugvöllinn til að taka á
móti þeim. Það þýddi ekkert annað.
Þegar á flugvöllinn kom var okkur vísað í þvöguna þarna sem
raðað var upp á svölum fyrir framan landganginn. Þarna var saman
kominn mikill mannfjöldi og það var þá sem maður varð virkilega
var við hvurslags fár þetta var orðið. Meyjarnar sem stóðu við hlið
manns misstu bókstaflega vatn af æsingi þannig að það er ekki hægt
að segja annað en að maður hafi fengið þetta öflugt í æð.“
Hann segir að þeir Hljómar hafi síðar fengið vægan snert af slíku
þegar Hljómaæðið stóð sem hæst hér á landi. „Það var svona í vægu
hlutfalli við höfðatöluna,“ segir Rúnar í góðu gríni.
Rúnar og félagar hans úr Keflavíkurliðinu komust framarlega á
svalirnar og sáu Bítlana bresku vel þegar þeir gengu landganginn
enda „stórir og stæðilegir menn,“ að sögn Rúnars.
Hann segir þessa afmörkuðu upplifun í sjálfu sér ekkert hafa
breytt sér neitt sérstaklega eða haft varanlegri áhrif en annað.
„Maður bara drakk í þig þessa bítlamenningu eins og hinir og allt
það sem henni fylgdi, tónlist og tísku.“
„Seinna þegar við fórum til Bretlands að taka upp og spila þá rák-
umst við stundum á Bítlana á klúbbum í London og komumst þá í
mun meira návígi við þá.“
Tímasetningin var það sem réði mestu um það að Bítlarnir sigr-
uðu Bandaríkin, telur Rúnar. „Rétti talentinn, á rétta staðnum, á
rétta tímanum.“
„Þeir komu fram í þessum heitasta þætti á þeim tíma og ólíkt því
sem síðar varð þá var öll þjóðin að horfa. Það skipti sköpum.“
Fékk þetta öflugt í æð
Maður fékk þetta öflugt í æð, segir Rúnar
um Heathrow-upplifunina.
skarpi@mbl.is
Morgunblaðið/Rax