Morgunblaðið - 14.05.2004, Qupperneq 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 14. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ FER ekki fram hjá neinum
sem dvelst í Danaveldi um þessar
mundir að ríkisarfinn er loksins að
ganga út. Við afgreiðslukassana í
stórmörkuðum blasir hin verðandi
krónprinsessa hvarvetna við á for-
síðum slúðurblaðanna og síðustu
dagana fyrir brúðkaupið hafa ljós-
vakamiðlar verið undirlagðir af
beinum útsendingum frá ýmsum
viðburðum sem tengjast þessum
tímamótum.
Friðrik krónprins er 35 ára gam-
all og virðast Danir hafa verið
orðnir óþreyjufullir eftir því að
hann fyndi sér kvonfang, af öllum
atganginum að dæma. Brúðurin,
hin 32 ára gamla Mary Donaldson,
er sem kunnugt er frá Ástralíu og
kynntust þau á Ólympíuleikunum í
Sidney árið 2000. Mary þykir bæði
glæsileg og geðþekk og virðast
Danir almennt ákaflega ánægðir
með sína tilvonandi tengdadóttur.
Hún hefur að baki háskólanám í
lögum og viðskiptum, og vann með-
al annars við auglýsinga- og mark-
aðsstörf í Ástralíu áður en hún
kynntist ríkisarfanum.
Íslendingur sem ekki er alinn
upp við konungsveldi getur átt erf-
itt með að skilja að brúðkaup
þeirra Friðriks og Maríu sem hafa
heimilisfesti í Amalíuborg þyki svo
stórum merkilegra en hjónavígsla
nafna þeirra og nöfnu frá Norð-
urbrú, og að minnstu smáatriði
varðandi undirbúninginn og athöfn-
ina eigi mikið erindi við alþjóð. En
dönsku fjölmiðlarnir líta greinilega
svo á að ekkert sem brúðkaupið
snertir sé þjóðinni óviðkomandi.
Hafa þeir meðal annars séð ástæðu
til að skýra frá því að ráðsfólk í
konungshöllinni hyggist ekki gefa
afgangana af gnægtaborðum brúð-
kaupsveislunnar til heimilislausra.
Kjólarnir og skartið
Umfjöllun og eftirvænting vegna
„brúðkaups aldarinnar“, eins og
það er iðulega nefnt í dönsku
pressunni, hefur farið stigvaxandi
eftir því sem nær dregur. Kerti
með myndum af brúðhjónunum
voru farin að sjást í búðum laust
eftir áramótin og síðustu vikurnar
hefur Mary Donaldson sem fyrr
segir prýtt flestar forsíður dönsku
slúðurblaðanna, sem gera sér sem
von er mikinn mat úr hinu kon-
unglega brúðkaupi. Virðist útlit og
klæðnaður krónprinsessunnar
verðandi vera þar efst á baugi.
Fréttaflutningur dagblaðanna er
öllu látlausari, en nú síðustu dag-
ana fyrir hjónavígsluna hafa þó
ófáir dálksentimetrar farið undir
umfjöllun um hvaðeina sem brúð-
kaupinu tengist og sum blöðin hafa
jafnvel gefið út sérstök aukablöð.
Hjartnæm mynd af hjónaleysunum
að ganga berfætt hönd í hönd í
flæðarmálinu prýddi til dæmis for-
síðu sérútgáfu Jyllands-Posten í
gær.
Fjölmiðlar hafa mikið velt vöng-
um yfir því hvernig kjól Mary muni
klæðast við athöfnina og hvaða
skart hún muni bera, en það mun
af ókunnum ástæðum vera leynd-
armál. Ekki er heldur gefið upp
hver hafi hannað brúðarkjólinn og
saumað. Þó þykir víst að kjóllinn
geti hvorki verið ýkja fleginn né
sýnt berar axlir brúðarinnar, enda
þætti það ekki við hæfi í kon-
unglegu brúðkaupi. Minni gaumur
hefur af einhverjum sökum verið
gefinn að klæðnaði brúðgumans, ef
til vill vegna þess að engin leynd
hvílir yfir honum. Prinsinn mun
bera aðmírálsbúning með gylltum
skúfum og hnöppum, en hann var
sérsaumaður fyrir brúðkaupið og
mun hafa kostað um hálfa milljón
króna. Þá hefur verið upplýst að
giftingarhringarnir séu úr græn-
lensku gulli.
Töluvert hefur verið spáð í mat-
seðilinn í brúðkaupsveislunni.
Spennan snýst ekki síst um brúð-
kaupstertuna sjálfa, en uppskrift-
arinnar hefur verið gætt eins og
hernaðarleyndarmáls. Það er Jap-
aninn Takashi Kondo sem hefur
veg og vanda af krásunum, en hann
hefur starfað við hirðina í yfir tvo
áratugi. Öryggismál vegna hátíða-
haldanna hafa einnig verið talsvert
til umræðu, en ýmsir hafa látið í
ljósi áhyggjur af því að hryðju-
verkamenn eða mótmælendur
kunni að láta til sín taka. Lögreglu-
yfirvöld hafa sagt litla hættu á al-
varlegum atvikum, en biðja fólk þó
um að vera á varðbergi. Örygg-
isgæsla verður mikil og ekki verður
ákveðið fyrr en á síðustu stundu
hvaða leið brúðhjónin munu keyra
til hallarinnar í Fredensborg,
skammt utan Kaupmannahafnar,
þar sem veislan verður haldin.
Glaumur og gleði
Hirðin og aðrir opinberir aðilar
hafa staðið fyrir fjölmörgum við-
burðum í aðdraganda brúðkaups-
ins, sem sjónvarpað hefur verið
beint. Síðasta föstudag voru haldn-
ir rokktónleikar undir yfirskriftinni
„Rock’n Royal“ í Parken, þar sem
um 40 þúsund manns komu saman.
Á mánudag voru Friðrik og Mary
viðstödd siglingakeppni við Löngu-
línu, en þar öttu danskar og ástr-
alskar skútur kappi, og á þriðju-
dagskvöld mættu þau til
viðhafnarkvöldverðar í þinghúsinu í
Kristjánsborgarhöll. Í hádeginu á
miðvikudag var móttaka þeim til
heiðurs á vegum borgaryfirvalda í
Kaupmannahöfn og mikill mann-
fjöldi kom saman á Ráðhústorginu
til að sjá krónprinsinn og heitkonu
hans veifa af svölum ráðhússins.
Þar á meðal voru 1.500 leik-
skólabörn, klædd eins og prinsar
og prinsessur, sem sungu lög fyrir
hið raunverulega kóngafólk. Í gær-
kvöldi var loks embættismönnum,
þingmönnum, erlendum þjóðhöfð-
ingum og stjórnarerindrekum boð-
ið til hátíðarsýningar og kvöldverð-
ar í konunglega leikhúsinu í
Kaupmannahöfn.
Hjónavígslan sjálf fer svo fram í
Frúarkirkjunni í miðborg Kaup-
mannahafnar síðdegis í dag. At-
höfnin hefst klukkan fjögur, en að
henni lokinni munu brúðhjónin aka
í hestvagni til aðseturs konungs-
fjölskyldunnar í Amalíuborg. Af
svölum hallarinnar munu þau veifa
til almúgans laust fyrir klukkan
sex. Þaðan halda þau til hallarinnar
í Fredensborg, þar sem veisluhöld
hefjast klukkan átta. Um fjögur
hundruð tignum gestum er boðið til
brúðkaupsveislunnar, en við at-
höfnina í Frúarkirkju verða um 800
manns. Búist er við að metfjöldi
muni horfa á sjónvarpsútsendingu
frá hátíðahöldunum. Vinnuskyldur
munu ekki koma í veg fyrir að rík-
isstarfsmenn geti fylgst með í
beinni, því þeim hefur verið gefið
frí eftir hádegi í dag.
Samkvæmt mati sjónvarpsstöðv-
arinnar TV2 nemur beinn kostn-
aður sem danskir skattgreiðendur
þurfa að bera vegna allra viðburð-
anna og veisluhaldanna um 2,5
milljörðum íslenskra króna. Skipt-
ar skoðanir voru meðal vegfarenda
Friðrik og María í það heilaga
Danskt þjóðlíf er á
öðrum endanum
vegna brúðkaups
Friðriks ríkisarfa og
ástralskrar heitkonu
hans, Mary Donald-
son, sem fram fer í
Frúarkirkju í dag.
Aðalheiður Inga
Þorsteinsdóttir
í Kaupmannahöfn
segir frá eftirvænting-
unni vegna „brúð-
kaups aldarinnar“.
Reuters
Friðrik krónprins og Mary Donaldson, heitkona hans, sýndu sig á svölum ráðhússins í Kaupmannahöfn á miðviku-
dag ásamt Margréti Þórhildi Danadrottningu og Hinrik prinsi, manni hennar.
Mikil eftirvænting hefur verið í Danmörku vegna brúðkaupsins í dag. Hér
bíða börn uppáklædd sem prinsar og prinsessur eftir að sjá brúðhjónin til-
vonandi birtast við ráðhúsið í Kaupmannahöfn á miðvikudag.
Í TENGSLUM við 100 ára afmælið
hefur bankinn ráðist í gagngera
endurnýjun á útibúinu að innan-
verðu og býður viðskiptavinum sín-
um að skoða breytingarnar í dag og
þiggja kaffiveitingar. Þá verður
1.900. fundur bankaráðs Lands-
bankans haldinn á Ísafirði í dag,
föstudag.
Á morgun mun Björgólfur Guð-
mundsson, bankaráðsformaður
Landsbankans, opna sýningu á
verkum Jóhannesar Sveinssonar
Kjarvals í eigu bankans í útibúinu á
Ísafirði. Sýnd verða 33 verk, eink-
um portrett og teikningar, þar á
meðal portrettmyndir af fyrstu
bankastjórum Landsbankans.
Þótt Landsbankinn á Ísafirði hafi
komið á fót útibúi í kaupstaðnum
1904 á saga bankastarfsemi á Ísa-
firði sér mun lengri sögu. Spari-
sjóður Ísfirðinga var stofnaður
1876 og þegar útibú Landsbankans
tók til starfa tók bankinn yfir starf-
semi sparisjóðsins. Þorvaldur Jóns-
son, sparisjóðsstjóri og héraðs-
læknir, varð jafnframt fyrsti
útibússtjóri hins nýja banka.
Í úttekt Vestfirska fréttablaðsins
sem birtist í tilefni af 90 ára afmæli
bankans árið 1994, segir um Þor-
vald að hann hafi verið einn kunn-
asti borgari Ísafjarðar á sinni tíð,
hann hafi gegnt fjölmörgum trún-
aðarstörfum og haft mikil áhrif á
bæjarlífið.
Hann var héraðslæknir þar frá
1863–1900 er hann fékk lausn frá
embætti. Hann rak lyfjabúð og
bókaverslun, átti lengi sæti í bæj-
arstjórn og var póstmeistari jafn-
framt því að vera einn frumkvöðl-
um að stofnun Sparisjóðs
Ísfirðinga. Þá var hann einn
fremsti skákmaður á sinni tíð.
„Rekur öll venjuleg
bankastörf“
Daginn áður en bankinn tók til
starfa, 14. maí 1904, birtist í
blaðinu „Vestri“ svohljóðandi aug-
lýsing:
„Landsbankinn hefir tekið að sér
Sparisjóðinn á Ísafirði frá 1. janúar
þ.á. og stofnar nú 15. þ.m. útibú hér
á Ísafirði.“
Síðan segir: „Útibú Landsbank-
ans á Ísafirði rekur öll venjuleg
bankastörf og sparisjóðsstörf,
kaupir og selur víxla og ávísanir,
innlendar og útlendar, veitir lán
gegn veði, sjálfskuldarábyrgð
o.s.frv., og tekur á móti fé til ávöxt-
unar með sparisjóðskjörum o.s.frv.“
Þótt umfang starfseminnar hafi
Landsbankinn á
Ísafirði 100 ára
Landsbankaútibúið á Ísafirði hefur verið endurnýjað að innan og verður til
sýnis fyrir viðskiptavini bankans í dag.
Hundrað ár verða liðin á morgun, laug-
ardag, frá því útibú Landsbankans á Ísa-
firði tók til starfa – 15. maí 1904. Hefur
bankinn gegnum tíðina verið viðskiptabanki
margra af stærri fyrirtækjum á Vestfjörð-
um og mikilvægur bakhjarl í atvinnulífinu.