Eintak - 01.12.1993, Blaðsíða 67

Eru kvonnaráð köld? Eru konur vitlausari en karlar vegna þess
að þær hafa mínni heíla? Eru konur trygglyndari en karlar?
Ráða konur kannskí öllu sem þær vilja? Eru konur konum verstar?
Níu konur velta þessu fyrir sér - og öðrum álíka staðreyndum
eða staðleysum - og svara hér hvort eitthvað sé hæft í þessu.
Margrét Indriðadóttir
Konureru konum verstar
Nema hvað.
Þegar ég frétti að Vigdís Finnbogadóttir hefði
ákveðið að bjóða sig frarn til forseta fékk ég hjartslátt
af hrifningu. Hugrekki hefur ævinlega verið sá eig-
inleiki sem ég hef dáðst einna mest að. Að þora að
stíga fram og steypa sér í ljónagryfjuna, það þótti
mér aðdáunarvert. Ég var svo barnaleg að telja víst
að allar konur yrðu jafn hrifnar og ég. Og allir, líka
karlar, hlytu að sjá að það yrði heimsfrétt ef hún yrði
kosin forseti. Það myndi auka hróður íslands út
um allar jarðir ef svo fáguð, menntuð og þokkafull
kona yrði kosin forseti, fyrst kvenna í heimi. Því
miður sat ég sjálf á þess konar Úríasarpósti í þá
daga að ég gat ekki einu sinni skrifað á meðmæla-
lista. Maður spjallaði hins vegar um þessar forseta-
kosningar hvar sem maður kom og smámsaman
fór ég að veita athygli einkennilegum viðbrögðum
kvenna. Karlar sögðu ósköp rólegir að þeir ætluðu
að kjósa Pétur eða Pál eða Vigdísi. Furðu margar
konur urðu aftur á móti mjög æstar, blánuðu og
hvæstu: aldrei skal ég kjósa þessa þessa... og svo
fylgdu einhver fukyrði. Ekki man ég til þess að
karlmaður bólgnaði af heift af þessu tilefni. Ég
sannprófaði þessi viðbrögð kvenna oft, enda lýsti
ekki einu sinni félag kvenna, kvenréttindafélagið,
yfir stuðningi við þennan fyrsta kvenframbjóðanda
í forsetakosningum. Þetta varð mér talsvert áfall
og særði réttlætiskennd mína.
Betty Friedan lýsir þessu fyrirbæri einhvers
staðar. Þegar hún gerðist frægur rithöfundur og tíð-
ur gestur í sjónvarpi tóku konurnar í úthverfinu
þar sem hún bjó að koma fram við hana eins og
hún væri líkþrá. Hinar húsmæðurnar í hverfmu.
Ekki karlarnir. Fjölskyldan varð loks að flytjast
brott. Konurnar þoldu ekki að ein þeirra gengi
fram fyrir skjöldu og efaðist opinberlega um að allt
væri nú í himnalagi í heimi kvenna.
Eru konur konum verstar? Allar konurnar á
spítölunum, barnaheimilunum, skrifstofunum, í
skólunum, frystihúsunum, bönkunum og búðun-
um, hárgreiðslukonurnar, ljósmæðurnar, snyrti-
konurnar, þingkonurnar, þroskaþjálfarnir, nudd-
konurnar, listakonurnar, ræstingakonurnar,
skáldkonurnar, fréttakonurnar. Og allar mæðurn-
ar, maður lifandi, sem eru alltaf að eignast þessi
stúlkubörn. Eru þær konum verstar?
Eru það konur sem eru alltaf að spila með aðrar
konur og draga á asnaeyrunum, til dæmis í sjón-
varpsauglýsingum sem einkum er beint að konunt
eða raunar þeim hálfvitum sem konur eru í huga
auglýsingahöfundar? Það eru auglýst dömubindi
með pífum og blúndum. Konur svífa unt á vængj-
uðurn dömubindum í sæluvímu af því einu að vera
á túr og með blátt blóð eða kannski sé smartara að
hafa það grænt, rauður litur er alltof ruddalega
raunverulegur. Þetta er sýnt vera svo eftirsóknar-
vert ástand fýrir konur að það ætti að vara að eilífu,
sjálfsöryggi þeirra er aldrei meira né svefninn
værari. Og barnableiur eru líka vængjaðar. Um
þær fá fávísar mæður eftirfarandi skilaboð: Það er
mikilvægt að húð barnanna á bleiusvæði sé þurr.
Semsagt, asnarnir yðar, það er óþægilegt fýrir
kornabörn að liggja lengi blaut. Ekki veit ég hvort
kona bjó til þetta frábæra tepruyrði: bleiusvæði en
á bágt með að heyra móður segja: heyrðu góða, viltu
fá skell á bleiusvæðið? eða: almáttugur elskan, dastu
á bleiusvæðið? Stjórna konur því að konur eru
ávarpaðar i sjónvarpsauglýsingum eins og þær séu
ekki með frillu viti?
Voru það konur sem fúndu upp á því að troða
kvenholdi í þéttreimuð lífstykki með teinum úr
hvalaskíðum til þess að taka úr því andann, að reyra
fætur kínverskra kvenna og afskræma svo þær
mættu ekki ganga, skera snípinn af afrískum kon-
um svo þær megi ekki njóta?
Stjórna konur tískuheiminum? Eru það ekki
Margrét Indriðadóttir
Margrét er goðsögn - að minnsta kosti er nafn hennar
heilagt i huga þeirra sem unnu með henni á Ríkisút-
varpinu þar sem hún var fréttastjóri til margra ára. Þar
tók mikið afþví fólki sem hvað fyrirferðarmest er í
fjölmiðlaheiminum í dag út þroska sinn undir hennar
stjórn. Það er komið undan henni - þótt hún berí ekki
ábyrgð á því lengur. Margrét situr nú í helgum steini.
DESEMBER EINTAK
67