Morgunblaðið - 16.04.2005, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 16. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF

 

 
     

 
  



  
'@- 9$"; A6
'$ 9$"; A6
3-#$ 9$"; A6
3"$2$ A6
% 9$"; A6
"%
2$ A6
:! /! A6
";B!% 38!2$/! A6
#%"! A6
C! /! :!  A6
$
 A6
5% <$; A6
A
$< A6 $""$ <$
!%$/6 A6
+"$ A6



  $2"$ :!  A6
3 9$!  A6
;2<! A6
7$2/$!$ A6
C1D!<,2"$!! A6 4EA
$< A6
: A6
"$>% "2"$!  -6
#"26 A$2$A6 A6
F$%%!%2#2! A6
!!"#2! A6
($,2"$ $GD/
$% A6
!" # 
$ %
'""$/ A6

  *<<$2$ A6 C! 1 :!  A6


FDD$ A6
$ &

&H*I
12
-26-
$2


 



 

  
 G
G
 G
G
G
G
 G
G
 G
G
G
 3$
!% $
$$ -26-
$2
G G 

G G G G
G

G
G G G
G G
G
G
G
G
G G
G
G G
G
G
G
G
G
G J GKL
J G KL
J G 
KL
J GKL
J GKL
G
J KL
G
J KL
G
J G KL
J G KL
G
J KL
J G 
KL
G
J 
KL
G
G
G
G
J G KL
G
G
J G
KL
G
G
G
G
G
G
J G KL

 $-2;
%!
F/2 1  %
"; 
6
6

6 
6
6
6  6
6

6 6 6 6
6



6 G


G
6 G
G
6 G
G
6
G
G
G
G
G
6 


 


      G
  
  G
 
  

  


 G
 




 
    2; 1 B86 $6
'F6 M 'A"%"!$ <# 
-2;










G

G

G
G

G
G

G
G

G
G
G

'F6G 0- " $A !  #" A"<$6
'F6G    2 
%%< $ $#"/2 A
"$ !6
'F6G

%! $$-$ " <$#%!"! >%6
'F6G '2 /
2! 8%

! 6
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● HEILDARVIÐSKIPTI í Kauphöll Ís-
lands í gær námu 3,9 milljörðum
króna. Þar af voru viðskipti með
hlutabréf fyrir liðlega 900 milljónir,
sem er með minna móti. Úrvals-
vísitalan lækkaði um 0,13% og er
4.016 stig.
Bréf Straums hækkuðu mest, eða
um 1,4%. Mest lækkun varð hins
vegar á bréfum Tryggingamiðstöðv-
arinnar, 9,6%, reyndar í einungis
tvennum viðskiptum.
Hlutabréfavísitölur lækkuðu í öll-
um helstu kauphöllum Evrópu í gær.
Lítil viðskipti
í Kauphöllinni
● VIÐRÆÐUM um hugsanlega
samvinnu kínverska bílaframleið-
andans Shanghai Automative
Industry Corporation og breska
bílaframleiðandans MB Rover hef-
ur formlega verið slitið. Segja
breskir fjölmiðlar að nú þyki ljóst
að ekki verði komist hjá gjaldþroti
MG Rover.
Haft er eftir sérfræðingi hjá end-
urskoðunarfyrirtækinu Pricewa-
terhousCooopers (PWC) á frétta-
vefnum Timesonline, að verulegur
niðurskurður sé nú framundan hjá
MG Rover. PWC var í síðustu viku
falið að reyna að koma í veg fyrir
gjaldþrot fyrirtækisins. Er almennt
gert ráð fyrir því í breskum fjöl-
miðlum að jafnvel þúsundir manna
í Birmingham og nágrenni, þar
sem verksmiðjurnar eru, muni
missa atvinnuna. Þannig segir í
frétt Timesonline að reikna megi
með að allt að 5.000 manns muni
missa vinnuna, en hjá MG Rover
starfa um 6.100 manns.
Á fréttavef Bloomberg-fréttastof-
unnar segir að fyrirtækið hafi tap-
að um 25 milljónum punda á mán-
uði að undanförnu, en það svarar
til nærri þriggja milljarða króna.
Gjaldþrot blasir
við Rover-bíla-
framleiðandanum
LITLIR hluthafar í fyrirtækjum
þurfa að taka höndum saman og láta
rödd sína heyrast. Og mikilvægt er að
þeir mæti á aðalfundi þeirra fyrir-
tækja sem þeir hafa fjárfest í. Þetta
er meðal þess sem kom fram í máli
Jean-Pierre Paelinck, framkvæmda-
stjóra Euroshareholders sem eru
Evrópusamtök hlutafjáreigenda, á
morgunverðarfundi Samtaka fjár-
festa sem haldinn var í gær undir yf-
irskriftinni „Er svigrúm fyrir al-
menna fjárfesta á íslenskum
hlutabréfamarkaði?“
Paelinck sagði stóran hluta hluta-
fjár í fyrirtækjum gjarnan í eigu fjár-
festingarfélaga og fjárfestingarsjóða.
Ef almennir hluthafar, litlir og stórir,
sitji hjá á aðalfundum fyrirtækja fari
enginn með stóran hluta eignarhalds-
ins. Því sé mikilvægt að koma á fót
samvinnuhópi um fjárfestingar.
Braskarar vilja ekki gagnsæi
„Allir, hvort sem er litlir eða stórir
hluthafar hafa áhuga á árangri og
heiðarleika og telja bætta stjórnar-
hætti fyrirtækja til bóta,“ sagði hann
og hvatti stóra og litla fjárfesta til að
vinna saman í stað þess að keppa sín á
milli.
Paelinck benti á mikilvægi þess að
yfirstjórnendur hlusti á raddir hlut-
hafanna. Nefndi hann dæmi um for-
stjóra IMG sem segist verja 30% tíma
síns í að hlusta á hluthafana. „Fyr-
irtækið þarf að vera gagnsætt. Vilji
menn laða til sín trausta hluthafa sem
eru mótfallnir misnotkun á fyrirtæk-
inu, þá þarf gagnsæi og það þarf að
upplýsa hluthafana. Braskararnir
hafa ekki áhuga á mjög gagnsæjum
fyrirtækjum en það eru heldur ekki
þeir traustu hluthafar sem við öll vilj-
um.“
Hann segir litla hluthafa í raun
ekki skynsama einstaklinga ef þeir
treysti fólki sem þeir þekkja ekki fyr-
ir fyrirtækjum sínum, til að gera hluti
sem þeir eru ekki upplýstir um. Og
biðji svo um að fá greiddan arð.
„Íslendingar, líkt og aðrir, verða að
vernda hagsmuni litlu hluthafanna.
Þeir hafa enga rödd ef þeir koma ekki
fram sem skipulagður hópur. Félög
sem skipulögð eru af litlum hluthöf-
um eru ekki endilega vinsæl meðal
stjórnar eða innan fyrirtækjanna. En
þau eru nauðsynleg sem varðhundar
til þess að fyrirtækin hegði sér eins og
þau eiga að hegða sér,“ sagði Paelinck
og bætti stuttu síðar við: „Við gerum
líf stjórnendanna óþolandi, ef þeir
hegða sér ekki vel. Stjórn fyrirtækis
verður að hafa hagsmuni fyrirtækis-
ins að leiðarljósi. Spyrjið því spurn-
inga, hvers vegna ekki?“
Erfitt að vera óháður í stjórn
Óháða stjórnarmenn gerði Pael-
inck einnig að umtalsefni og kallaði þá
nokkurs konar varðhunda innan fyr-
irtækjanna. Hann sagði starfið þó
ekki sérlega auðvelt. „Þið getið ekki
ímyndað ykkur hversu óskaplega
vanþakklátt og erfitt það starf er.
Reyndar er óháði stjórnarmaðurinn
ekki mjög óháður vegna þess að hann
vill ná endurkjöri. Á hinn bóginn þarf
hann að afla sér þekkingar. Til að
gera það þarf hann að tala við fleiri en
félaga sína í stjórninni. En fari hann
og ræði við bókara fyrirtækisins þá
lítur hann út fyrir að vera njósnari.
Vilji hann ekki vera álitinn njósnari
þá talar hann ekki við bókarann og er
þar af leiðandi ekki upplýstur,“ sagði
Paelinck og hnýtti við að þegar óháði
stjórnarmaður tæki afstöðu í slíkum
málum tæki hann í raun afstöðu gegn
félögum sínum í stjórninni. Ofan á allt
saman fengi hann afar lág stjórnar-
laun, þar sem hann væri óháður.
Hluthafar mæti á aðalfundi
Vernda þarf hagsmuni lítilla hluthafa segir forstjóri Evrópusamtaka hluthafa
Morgunblaðið/ÞÖK
Agnes Bragadóttir og Jean-Pierre Paelinck á fundi Samtaka fjárfesta.
Eftir Soffíu Haraldsdóttur
soffia@mbl.is
„VIÐ þurfum á sérfræðingum að
halda,“ sagði Agnes Bragadóttir á
morgunverðarfundi Samtaka fjár-
festa í gær en hún vinnur að því,
ásamt Orra Vigfússyni og Ingvari
Guðmundssyni, að setja saman hóp
fjárfesta til kaupa á hlut í Símanum.
Agnes sagði þau hafa fundað með
fulltrúum lánastofnana, fjárfestum
og lífeyrissjóðum og hafa fengið til
liðs við sig sérfræðinga en ekki
nógu marga. Þau þyrftu á ýmsum
sérfræðingum að halda, m.a. fólki
sem gæti tekið að sér gerð útboðs-
gagna.
„Frómt frá sagt þá kunnum við
ekkert í þessu sem til þarf. Við þurf-
um á öllum sérfræðingum að halda.
Ég kann ekki að reka félag, ég kann
ekki að stofna félag, ég kann ekkert
í fjármálum. Ég kann bara að skrifa
fréttir,“ sagði Agnes.
Slagkraftur litla mannsins
„Það er spurt hér hvort það sé
svigrúm fyrir litla manninn á hluta-
bréfamarkaði,“ sagði hún og vísaði
þar til yfirskriftar fundarins. Hún
sagðist telja að svo væri.
„Ef litli maðurinn sameinast öll-
um, eða flestum, hinum litlu mönn-
unum sem á annað borð hafa áhuga
á að koma inn á markaðinn, þá fær
hann slagkraft. Þá hefur hann áhrif.
Þá er hann ekki lengur litla varn-
arlausa seiðið sem hákarlarnir
gleypa umsvifalaust ef það syndir
eitt um í ísköldum sjónum.“
Fram kom í máli Agnesar að
safnast hefðu í kringum 12 millj-
arðar í hlutafjárloforðum. „Hversu
mikið af því er svo endanlega fast í
hendi þegar til formlegra hlutafjár-
framlaga kemur, get ég ekkert sagt
til um. Kannski höfum við farið of
geyst.
Engin trygging
fyrir ávöxtun
Agnes minnti á að fjárfesting í
Símanum er áhættufjárfesting þó
svo að hún líti út fyrir að vera arð-
vænleg. „Við höfum ekki verið að
vara fólk við að skuldsetja sig til
þess að geta orðið hluthafi í Síman-
um. Eftir á að hyggja held ég að það
hljóti að vera ein af skyldum okkar
ef þetta verða okkar umbjóðendur í
þúsunda- eða tugþúsundatali, að
vara við því að fólk stofni sér í mikl-
ar skuldir til þess að það geti orðið
hluthafi,“ sagði Agnes.
„Líklegast er hér um góðan fjár-
festingarkost að ræða, að kaupa
hlut í Símanum. Reynslan erlendis,
þar sem ríkissímafyrirtæki hafa
verið einkavædd, hefur sýnt að eftir
einkavæðingu, uppstokkun og um-
breytingar hafa slík símafyrirtæki
vaxið stórkostlega að verðmætum.
Og hvers vegna skyldi það ekki ein-
mitt verða raunin hér líka?“
Stríð gegn stjórnvöldum
„Þetta stríð, sem við erum í, bein-
ist ekki að þeim fjárfestum sem eru
hér á markaði og hafa keypt svona
gríðarlega mikið af þjóðareign Ís-
lendinga,“ áréttaði hún. „Það beinist
að stjórnvöldum, löggjafanum. Það
eru þau sem hafa búið til þetta um-
hverfi og meinað almenningi aðgang
að sínum eigin eigum, frá upphafi.“
Hún fullyrti að ef tillögur einka-
væðingarnefndar hefðu verið með
þeim hætti að selja skyldi t.d. 70%
hlutafjár í Símanum gegn hæsta
mögulega verði til tveggja eða
þriggja fjárfesta og almenningur
hefði svo fengið að kaupa 30% hluta-
fjár á sama verði og stóru fjárfest-
arnir, þá væri ekki „þetta ástand“ í
þjóðfélaginu. „Þá logaði þjóðfélagið
ekki stafna á milli,“ sagði hún en
lýsti um leið stuðningi við einkavæð-
ingu.
Stofnfundur í næstu viku
Spurt var á fundinum hvort ekki
væri rétt að skoða hvort önnur leið
en að taka þátt í útboðinu væri fær
almenningi. Hvort hreyfingin hefði
ekki nægan styrk til að fá stjórnvöld
ofan af þeirri leið sem ákveðin hefði
verið og finna aðra leið til að al-
menningur fengi komið að þessum
kaupum. Agnes svaraði því til að í
næstu viku yrði boðað til stofn-
fundar félags um kaupin og þá
mundi liggja fyrir um hvers konar
afl væri að ræða. „Þá munum við
hugsanlega taka upp þann mögu-
leika við stjórnvöld, ef þau vilja tala
við okkur á annað borð.“
Agnes lýsir eftir
sérfræðingum
HERITABLE Bank, dótturfélag
Landsbanka Íslands í Bretlandi,
hefur keypt breska fjármálafyrir-
tækið Key Bus-
iness Finance
Corporation. Í
tilkynningu frá
Landsbankan-
um segir að
kaupin séu í
samræmi við
markmið bank-
ans um áfram-
haldandi vöxt
umsvifa Her-
itable Bank
hvort sem er með innri vexti
kjarnastarfsemi, með því að taka
upp nýja þjónustuþætti eða með yf-
irtökum og kaupum á öðrum fé-
lögum.
Key Business verður rekið sem
sjálfstætt dótturfélag Heritable
Bank. Í tilkynningunni segir að
samkomulag sé milli aðila um að
kaupverð félagsins verði ekki gert
opinbert.
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans, segir að Key
Business sé eitt af þeim sérhæfðu
fjármálafyrirtækjum í Bretlandi
sem bankinn telji að geti fallið vel
að rekstri Heritable bankans.
Stefnan sé að útvíkka bankann inn í
ýmsa sérhæfða fjármálaþjónustu í
Bretlandi og þessi kaup séu í sam-
ræmi við það.
„Key Business þjónar lögfræði-
stofum og er eðli máls samkvæmt í
rekstrartengdri fjármögnun og
byggir á lánum til fjölmargra aðila.
Viðskiptamannagrunnurinn er afar
traustur og hefur félagið verið í
jöfnum og góðum rekstri. Við erum
því að kaupa okkur inn í mjög
áhættudreifðan og traustan rekstur
sem er mjög góð viðbót við Her-
itable bankann og nýtur hagræðis
af samrekstri með öðru fjármálafyr-
irtæki,“ segir Halldór.
Um 1.250 viðskiptavinir
Key Business var stofnað árið
1988. Útlán félagsins í dag nema
um 50 milljónum punda, sem svarar
til um 6 milljarða króna, til um
1.250 viðskiptavina. Veitt útlán fé-
lagsins á síðasta uppgjörstímabili
námu alls um 100 milljónum punda,
um 12 milljörðum króna, og rekstr-
arhagnaður fyrir skatta nam um 1,1
milljón punda, 130 milljónum króna.
Heildareignir Heritable Bank eftir
þessi viðskipti nema um 450 millj-
ónum punda, eða um 53,5 milljörð-
um króna.
Aukin umsvif Heritable Bank
Halldór J.
Kristjánsson
4 N
O?  



 K
K
F*
P'Q




K
K
H'H 5Q



  K
K
 Q
4

   K
K
&H*Q PR 7!


  K
K