Morgunblaðið - 27.04.2005, Blaðsíða 18
18 MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
Keflavík | „Það er eins og þetta líffæri sé skap-
að fyrir mig. Læknarnir þarna úti sögðu að ég
væri viku á undan með allt,“ segir Laufey Dag-
mar Jónsdóttir í Keflavík. Hún er á góðum
batavegi eftir að hafa fengið grætt í sig nýja lif-
ur á Ríkissjúkrahúsinu í Kaupmannahöfn fyrir
nákvæmlega mánuði.
Laufey hefur átt við vanheilsu að stríða í
nokkur ár. Í upphafi lýsti það sér aðallega í
óskaplegum kláða um allan líkamann. Fór hún í
meðferð af ýmsu tagi vegna ofnæmis án þess að
það kæmi að nokkru gagni. Fyrir sjö árum
greindist hún síðan með lifrarsjúkdóm, sjálfs-
ofnæmi, sem væntanlega hefur verið að búa um
sig í langan tíma og veldur því að lifrin sinnir
ekki hlutverki sínu eðlilega. Það hafði mikil
áhrif á líkamsstarfsemina. Laufey segist alltaf
hafa verið óskaplega þreytt og húð hennar og
augu urðu gul.
Sigurður Ólafsson, sérfræðingur í meltingar-
og lifrarsjúkdómum, segir að sjálfsofnæmi sem
leggist á lifur eyði gallgangi og geti það smám
saman leitt til lifrarbilunar. Þetta sé einn af
fjölmörgum sjúkdómum sem geti leitt til lifr-
arbilunar og lifrarígræðslu. Nokkrir ein-
staklingar greinast með þennan sjúkdóm hér á
landi á ári.
Kallið kom
Laufey fékk lyf sem héldu aftur af einkenn-
um sjúkdómsins, þar til í sumar að þau dugðu
ekki lengur. Hún fór að léttast óeðlilega og seg-
ir að þá hafi læknarnir hafið undirbúning að
lifrarígræðslu.Eftir að hafa farið til Danmerkur
í rannsókn beið hún eftir að réttur líffæragjafi
fyndist. „Það var stressandi að búa í ferða-
tösku, þótt það væri ekki nema í mánuð. Ég
mátti ekki fara lengra en 100 kílómetra frá
Keflavíkurflugvelli. Það var svo klukkan hálf
tvö aðfaranótt páskadags að kallið kom, lifrin
var fundin,“ segir Laufey. Þá þurfti að útvega
flugfar með Kaupmannahafnarvélinni og það lá
ekki fyrir fyrr en klukkan sex um morguninn að
hægt yrði að komast með vélinni klukkan átta.
Maður Laufeyjar, Kristinn Arnberg Sigurðs-
son, fór með henni út sem og Kristgeir, elsti
sonur hennar.
Laufey var lögð inn á Ríkissjúkrahúsið í
Kaupmannahöfn og fór beint á skurðarborðið.
Hún hefur það eftir læknunum að aðgerðin hafi
gengið óvenjulega vel. Hún hafi tekið fjóra tíma
en venjulega taki lifrarígræðsla sex til átta
klukkustundir. Þá hafi þeir sagt að hún myndi
sofa í tvo sólarhringa eftir aðgerðina. „Ég var
vöknuð eftir tíu tíma og var svikin um eins og
hálfs sólarhrings svefn,“ segir hún. Þá var hún
sólarhring skemur í einangrun eftir aðgerðina
en venjan er.
Störf lækna og hjúkrunarfólks á Ríkissjúkra-
húsinu fá hæstu einkunn hjá Laufeyju sem
bætir því við að þetta hafi allt verið yndislegt
fólk sem hafi sýnt henni mikinn kærleik. Þá
segir hún að Þórir Jökull Þorsteinsson, prestur
Íslendinga í Kaupmannahöfn, hafi verið stoð
þeirra og stytta á meðan þau voru úti. Þá segir
hún ómetanlegt hversu vel fjölskylda hennar og
vinir hafi staðið vel með henni í veikindunum.
Sigurður Ólafsson segir að tilkoma lifr-
arígræðslu og bætt ofnæmisbælandi lyf hafi
gjörbreytt möguleikum við meðferð fólks með
langt gengna lifrarsjúkdóma. Hann áætlar að
um það bil einn Íslendingur fari í slíka aðgerð á
ári, að jafnaði, en fjöldinn sveiflist töluvert milli
ára. Nýju lyfin valdi því að lítil hætta sé á því að
líkaminn hafni nýja líffærinu og sé það miklu
minna vandamál en við til dæmis hjarta- og
lungnaígræðslu.
Lyginni líkast
Laufey og Kristinn komu heim aftur í síðustu
viku, í íbúðina í Keflavík þar sem þau hafa verið
að hreiðra um sig í en áður bjuggu þau í
Grindavík í 24 ár. Bæði eru þó Snæfellingar,
tekur Laufey fram og leggur áherslu á orð sín.
Hún viðurkennir að hluti líkamans sé nú dansk-
ur, að öllum líkindum. Það fæst þó ekki gefið
upp hver líffæragjafinn er og segir Laufey að
skurðlæknarnir hafi ekki einu sinni vitað það,
þeir hafi aðeins upplýsingar frá rannsóknastof-
unni um að fundin væri lifur sem ætti að henta
henni.
Sjálf leyfir hún sér þó að láta hugann reika.
Segir að amma sín hafi sagt sér fyrir þrjátíu ár-
um að hún myndi ættleiða tólf eða þrettán ára
stúlku eða hún myndi allavega fylgja henni á
einhvern hátt. Nóttina áður en hún var kölluð
út til Kaupmannahafnar hafi hún vaknað við
skellihlátur stúlku á þeim aldri sem staðið hafi
við skápinn í herberginu. Segir Laufey að sér
hafi virst herbergið vera fullt af svartklæddu
fólki ásamt telpunni sem var ljóshærð. „Ég get
vel ímyndað mér að ég hafi fengið lifrina henn-
ar,“ segir Laufey.
Henni líður mun betur nú en áður en hún fór
í aðgerðina og eins og áður er stutt í brosið og
gamansemina. Guli liturinn er horfinn og augun
orðin hvít á ný. Þótt hún sé enn orkulítil og með
þrautir vegna skurðaðgerðarinnar og sé á
sterkum lyfjum segir hún ljóst að aðgerðin hafi
þegar breytt lífinu til hins betra. „Þetta er lyg-
inni líkast,“ segir Laufey.
Laufey Dagmar Jónsdóttir gekkst undir lifrarígræðslu á Ríkisspítalanum í Kaupmannahöfn
Lífið hefur breyst
til hins betra
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Á batavegi Laufey Dagmar Jónsdóttir er á batavegi eftir lifrarígræðslu í Kaupmannahöfn.
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
Hólar | Hrefna María Ómarsdóttir
fékk afhenta Morgunblaðsskeifuna
við athöfn á Skeifudaginn í reiðhöll-
inni á Hólum í Hjaltadal.
Í rúmlega fjóra áratugi hefur
Morgunblaðið veitt Morgunblaðs-
skeifuna þeim fyrstaársnema í reið-
mennsku sem þykir hafa skarað fram
úr í samanlögðum greinum við Hóla-
skóla, en við afhendingu þessara
verðlauna er að jafnaði efnt til sýn-
ingar og keppni og nefnist þessi dag-
ur Skeifudagurinn.
Að þessu sinni var það samdóma
álit dómara og áhorfenda að hópurinn
sem tók þátt í fjórgangs-keppninni á
útisvæðinu við reiðhöll skólans væri
óvenju glæsilegur. Fyrst fór fram
keppni í B úrslitum og vann sigurveg-
arinn sig upp í A úrslit, og urðu þar
keppendur því sex.
Sigurvegarinn
með fótinn í gifsi
Sigurvegari í A úrslitum varð síðan
Hrefna María Ómarsdóttir frá
Reykjavík, á níu vetra dökkbrúnum
glæsihesti sínum, Zorró frá Álfhólum.
Var sigur Hrefnu einkar glæsilegur í
ljósi þess að í byrjun apríl ökklabrotn-
aði hún illa og þurfti að gangast undir
aðgerð og var allt fram til keppninnar
mjög tvísýnt um þátttöku hennar og
Zorrós. Gerði keppnisstjórn undan-
tekningu frá keppnisreglum, þar sem
Hrefna er með annan fótinn í gifsi og
gat ekki staðið í ístaði, meðan hún reið
sýningarhringina á hinum ýmsu
gangtegundum.
Við verðlaunaafhendinguna í reið-
höllinni að lokinni fjórgangskeppn-
inni komu allir fyrstaársnemar með
hesta sína og fengu viðurkenningu.
Þar kom einnig fram að líklega hefði
ekki áður verið svo stór hópur glæsi-
hesta og ágætra knapa við lok fyrsta
árs. Helgi Már Ólafsson frá Akranesi
fékk verðlaun fyrir fimmgangsverk-
efni á hestinum Hrönn frá Ósi, Eið-
faxabikarinn sem veittur er fyrir um-
hirðu hlaut Þorsteinn Björnsson frá
Akureyri, verðlaun frá Félagi tamn-
ingamanna fyrir lokapróf í ásetu og
stjórnun hlaut Hafdís Ármannsdóttir
frá Egilsstöðum.
Í þriðja sæti í keppni um Morgun-
blaðsskeifuna varð Jakob Víðir Krist-
jánsson frá Stóradal í Húnavatns-
sýslu á hestinum Þætti frá Hólum, í
öðru sæti varð Barbara Wenzl frá
Austurríki á hestinum Grásteini frá
Æsustöðum, en sigurvegari varð
Hrefna María Ómarsdóttir frá
Reykjavík á Zorró með einkunnina
9,09.
Stjórnandi mótsins og kynnir var
Víkingur Gunnarsson kennari, en að
lokinni verðlaunaafhendingu þágu
gestir veitingar í boði Hólaskóla.
Óvenju glæsilegur hópur á Skeifudeginum á Hólum
Hrefna María vann
Morgunblaðsskeifuna
Morgunblaðið/jt
Morgunblaðsskeifan afhent Jakob Víðir Kristjánsson er lengst til vinstri
á Þætti, þá Barbara Wenzl á Grásteini og sigurvegarinn, Hrefna María
Ómarsdóttir, er lengst til hægri á myndinni á Zorro.
Eftir Björn Björnsson
Vestmannaeyjar |
„Ætli það sé ekki verið
að þakka mér fyrir
hvað ég er búinn að
vera lengi að og að ég
verð sjötugur á árinu,“
sagði Guðjón Ólafsson,
Gaui í Gíslholti, en
hann hefur verið út-
nefndur bæjar-
listamaður Vest-
mannaeyja næsta árið.
Lífskúnstnerinn
Gaui í Gíslholti hefur í
gegn um tíðina sett
mark sitt á hvunn-
dags- og menningarlíf
Vestmannaeyinga.
Hann er borinn og
barnfæddur Vest-
mannaeyingur og hef-
ur starfað að myndlist
í fimmtíu ár. Hann hef-
ur komið víða við í list-
sköpun sinni á þessum
langa tíma og vinnur
mest í tré um þessar
mundir. Auk þess hef-
ur hann teiknað, mál-
að bæði með olíu og
vatnslitum. „Þetta
kallar á sýningu en ég
hafði ákveðið að sýna í
haust þannig að þetta
með bæjarlistamann-
inn verður alveg stresslaust.“
Guðjón gerir að öðru leyti ekki
mikið með upphefðina.
Kvaðst hann gjarnan vilja taka
að sér að myndskreyta söguskilti
þau sem menningar- og tóm-
stundaráð bæjarins er með á áætl-
un að gera og hafa umsjón með
þeirri vinnu. Hann mun einnig
halda sýningu á útskurðarlist sinni í
október. Sonur Guðjóns, tónlist-
armaðurinn Ósvaldur Freyr, var
bæjarlistamaður Vestmannaeyja
árið 2003.
Lífskúnstner Guðjón Ólafsson hefur verið út-
nefndur bæjarlistamaður Vestmannaeyja 2005.
Guðjón Ólafsson er bæjarlistamaður
Þetta kallar
á nýja sýningu
Morgunblaðið/Sigurgeir
SUÐURNES
LANDIÐ