Fréttablaðið - 29.11.2007, Síða 48

29. NÓVEMBER 2007 FIMMTUDAGUR8 ● fréttablaðið ● íslenskur iðnaður
Fámennur en ört stækkandi
hópur áhugafólks berst
nú fyrir því að byggt verði
tæknisafn á Íslandi, þar sem
tæknisaga og -nýjungar
landsmanna verði til sýnis og
starfrækt vísindastofa.
Valdimar Össurarson hefur í
nokkur ár barist fyrir því að á Ís-
landi verði reist tæknisafn eins
og þekkist víða erlendis, þar sem
þau laða árlega til sín milljónir
gesta. Safnið er fyrst og fremst
hugsað sem lyftistöng fyrir nám í
raunvísindum þar sem uppistaða
þess er vísindastofa, eða „sci-
ence center“, að erlendri fyrir-
mynd, ásamt því að vera sýning á
verkum íslenskra vísindamanna
og nýjustu tækniframförum.
„Fyrir fjárlaganefnd Alþingis
liggur beiðni um verulega aukið
framlag í verkefnið til að geta
haldið áfram nauðsynlegri sér-
fræðivinnu. Færustu sérfræð-
ingar í heimi, við Ontario Science
Centre í Toronto, eru tilbúnir að
veita sína aðstoð, en það kostar
sitt,“ útskýrir Valdimar. Hann
bætir við að vinna sérfræðing-
anna felist í því að skila tillögu
með upplýsingum um starfsemi
safnsins, kosti þess, líklega eig-
endur og rekstraraðila.
Hugmyndin að tæknisafn-
inu kviknaði þegar Valdimar og
fleiri tóku þátt í uppsetningu á
sýningunni Hugvit og hagleikur í
Þjórsár veri árið 2004.
Hann segir þá hafa komið í ljós
hversu illa hafi verið haldið utan
um uppfinningar íslenskra hug-
vitsmanna.
„Uppistaðan í starfsemi er-
lendra tæknisafna er „science
center“, eins konar fræðandi
leiktækjasalur, þar sem gestir
geta prófað sjálfir, leikið sér og
lært af reynslunni. Víða erlendis
er heimsókn á söfnin talinn eðli-
legur hluti af grunn- og fram-
haldsskólanámi. Okkur vantar
svona kennslutæki í okkar raun-
greinakennslu, þótt við teljum
stundum að okkar menntakerfi
sé í fremstu röð.
Önnur ástæða fyrir þörf á
svona stofnun er að það vantar
stað til að halda utan um frum-
kvöðlastarf og uppfinningar.
Þrátt fyrir mörg ágætis tækni-
greinasöfn getum við hvergi
farið með raungreinanema eða
útlenda gesti og sagt: Svona er
okkar tæknisaga.“
Hann bendir á að eins vanti
stofnun sem haldi utan um helstu
tækninýjungar á Íslandi. „Maður
getur hvergi farið með skóla-
krakkana til að sýna þeim hvað sé
nýjast í erfðavísindum og öðrum
greinum raunvísinda. Nú er ekk-
ert hægt að segja frá þessu þar
sem það er hvergi til sýnis. Safnið
yrði góður vettvangur fyrir nem-
endur innan raungreina.“
Eftir að hugmyndin varð til
hófst undirbúningur að verk-
efninu, sem hefur staðið yfir í
fjögur ár. Ferðamálanefnd Flóa-
manna hefur, undir stjórn Valdi-
mars, verið formlegur undirbún-
ingsaðili. Á þessu ári var leitað
álits hjá ýmsum landssamtökum
með menntun á sinni stefnuskrá.
Þau hafa lagt áherslu á nauðsyn
verkefnisins og tilnefnt fulltrúa í
samráðshóp. Er verkefnið því nú
unnið á mjög víðtækum grunni,
enda stofnuninni ætlað að þjóna
landinu öllu.
„Ríkið hefur á tímabilinu
styrkt verkefnið, fyrst árið 2005
og aftur 2006. Styrkirnir dugðu til
að gera vandaðar en kostnaðar-
samar skýrslur um þörf og nota-
gildi safnsins fyrir menntakerfið,
en vinna hefur öll verið sjálfboða-
starf. Kennaraháskóli Íslands
skilaði síðasta sumar skýrslu
um notagildi og nauðsyn stofn-
unarinnar með tilliti til skóla-
starfs. Þar er fullyrt að tækni-
safn sé nauðsynlegt og tímabært.
Vonandi verður okkur því veitt-
ur styrkur til að halda áfram,“
segir Valdimar og bætir við að
undirbúningsnefndin eigi í góðu
samstarfi við Menntamálaráðu-
neytið, þar sem fullur skilningur
sé á nauðsyn safnsins.
Hann segir of snemmt að segja
til um staðsetningu safnsins, en
telur að hlutirnir gengju hratt
fyrir sig yrði styrkveitingin sam-
þykkt. „Við hristum nú stórar
stofnanir fram úr erminni á ör-
skömmum tíma. Allt er því hægt
ef viljinn er fyrir hendi.“
Nánari lýsingar á verkefninu
má sjá á vefsíðunni www.tsi.is.
- rve
Nauðsynlegt og tímabært tæknisafn

Valdimar vill að safnið hýsi tæknisögu
og helstu tækninýjungar Íslendinga.
Tækni- og listasafnið í Valencia á Spáni er glæsilegt á að líta. Valdimar telur timabært að Íslendingar eignist eigið tæknisafn.