Réttur - 01.01.1947, Blaðsíða 61

RÉTTUR
61
miklu hagsmunamótsetningar á sviði atvinnu- og fjár-
mála og þrátt fyrir andstæðurnar milli hins frjálslynda
parlaments og kongressins með sinn repúblikanameiri-
hluta, þrátt fyrir það, að Bandaríkin líta illu auga mögu-
leikann á brezkum „sósíalistískum tilraunum“ ? Maður
hefði getað ímyndað sér, að auðsæir væru hinir sameig-
inlegu hagsmunir brezkrar alþýðu og hinna framfara-
sinnuðu lýðræðislanda, sem hafa verkalýðsmeirihluta
sósíalista og kommúnista á þingum sínum og eru að
byggja upp áætlunarbúskap, og ennfremur hinna sósíal-
istísku Ráðstjórnarríkja um það að hamla á móti yfir-
gangsfyrirætlunum ameríska afturhaldsins, verjast hinni
yfirvofandi amerísku kreppu og viðhalda lýðræðislegu
samstarfi Sameinuðu þjóðanna. Hvert er það mótvægi,
er skapar hina ímynduðu samstöðu brezka Verkamanna-
flokksins og hinna repúblíkönsku þverhöfða í Wall
Street? Orsökina er ekki eingöngu að finna í aðdáun á
göfgi hins ameríska skaplyndis eins og því er lýst af
kvikmyndakóngunum í Hollywood. Hinn náni skyldleiki
tungumálanna er ekki heldur nægileg skýring. Hinar sam-
eiginlegu hugsjónir í kynþáttapólitík þeirra Smuts og
Byrnes nægja jafnvel ekki fullkomlega, þó að þar séum
við kannski nær því að komast á sporið. Aðalástæðurnar
eru ólíkt þýðingarmeiri. Bretland og Bandaríkin eru
sterkustu kapítalistísku stórveldin í heiminum nú eftir
stríðið. Þetta þýðir þó ekki það, að hagsmunir þeirra séu
hinir sömu. Það eru einmitt mjög skarpar mótsetningar
milli hinnar ágengu og útþenslugjörnu stór\'3klisstefnu
Bandaríkjanna og stórveldisstefnu Bretlands, sem komin
er á fallandi fót. En báðar stefnurnar sameinast í and-
stöðu sinni við þau öfl, sem stofna í bráða hættu öllum
stórveldahagsmunum. Það sem sameinar er stórvelda-
stefnan. En samstarfið breiðir yfir innbyrðis viðskipti
sem í senn markast af átökum og undirgefni.