Réttur - 01.08.1950, Side 12

172
RÉTTUR
en Þórunn Jónsdóttir á Grund, fædd 1512. Sigurður prestur
á Grenjaðarstöðum, yngsti sonur Jóns, kemur og við sögu.
En þau systkin voru alls tíu, böm Helgu fylgikonu Jóns,
og náðu sjö þeirra fullorðinsaldri, eitt þeirra hafði hún
eignazt ógift, fyrr en hún tók saman við Jón prestling
Arason 23 vetra gamlan.
Það var 1507, sem Jón vígðist prestur að Helgastöðum
í Reykjadal. En ári síðar fékk hann Hrafnagil í Eyjafirði
og komst þá brátt í röð mikilsmetinna klerka. Gottskálk
biskup Nikulásson gerði hann að prófasti Eyfirðinga og
síðan að ráðsmanni Hólastóls, og eftir það fór Jón að
dveljast langdvölum á Hólum. Tvisvar sendi biskupinn Jón
til að reka erindi stólsins erlendis, og tókst það allt giftu-
samlega. Síðasta árið, sem Gottskálk lifði, hafði Jón Ara-
son veiting á Odda. Hann mun hafa sett þar annan prest
fyrir sig til að þjóna kalli, en hafði varla tíma til að flytjast
þangað, því að við lát Gottskálks 1520 hófst hörð barátta
um biskupskjör Norðlendinga. Jón varð að lokum hlut-
skarpastur, vígðist biskup 1524, en það gerðist í fullum
fjandskap við Ögmund Skálholtsbiskup, sem stutt hafði
annan mann. Þó tókust sættir með biskupum fám ámm
síðar, eftir að þeir voru búnir að ógna hvor öðrum með því
að draga saman allstóra 'heri á Þingvöllum til að berjast.
En þeir skildu loks, að til var miklu háskalegri her, sem
ógnaði báðum jafnt. Flóð siðskiptanna var að steypast
yfir öll Norðurlönd og hinn germanska þjóðahring.
Annarra æviatriða Jóns biskups þarf ekki að geta, nema
þegar þau snerta landssögu. Um það orð, sem fór af sonum
hans, skal nokkm bætt við, því að markmið biskups síðustu
árin vom eigi sízt þau að búa þeim vel í hendur, er hann
félli sjálfur fyrir Elli.
Ari Jónsson var vel lærður á latínu og prestmenntir,
en tók ekki vígslu og gaf sig að lögum. Hann þótti fyrir
þeim bræðmm að skörungsskap og var tvítugur eða yngri,
þegar hann tók við sýslumannsvöldum í Eyjafirði, raunar