Réttur - 01.08.1953, Side 76
212
R É T*T U F
96% ungmenna í landi okkar æðri menntunar með tak-
mörkun nemendafjölda og með því að innleiða gáfnapróf.
I sósíalistísku landi er hægt að sanna, að a. m. k. 10%
eru fullkomlega hæfir til menntunar á þann einfalda hátt
að gefa þeim tækifæri til æðri menntunar og með því að
nota hæfni þeirra á eftir til uppbyggingar hinu nýja hag-
kerfi.
Ábyrgðin á fræðslunni er lögð á herðar samfélagsins og
kennaranna og árangrar þess hafa tætt sundur kenninguna
um, að allur f jöldinn sé frá náttúrunnar hendi andlega van-
megna, en hún er grundvöllur fræðslukerfis okkar. Ég hef
séð hið nýja fræðsluskipulag í framkvæmd í Sovétríkjun-
um, ekki aðeins í Rússlandi heldur einnig í hinni fyrrum
vanþróuðu og kúguðu Grúsíu. Við háskólann í Tíflís er
eðlisfræðideild, sem er svo vel útbúin, að það myndi vekja
öfund flestra brezkra eðlisfræðinga og þar er kennt af slíkri
vandvirkni og áhuga, að við eigum erfitt með að benda
á svipað hjá okkur. Þarna eru 500 piltar og 350 stúlkur
við fimm ára nám, sem fer fram á þeirra eigin móðurmáli
og notaðar eru grúsískar kennslubækur. Þetta eru fleiri
karlmenn en stunda nám við Lundúnaháskóla og meira en
fimm sinnum fleiri konur. Og þetta er í landi, sem hefur
ekki hærri íbúatölu en Wales, þar sem flestir voru ólæsir
fyrir 30 árum síðan og enginn iðnaður fyrirfannst.
Hversvegna svo mikið af eðlisfræðingum? Við hlið þeirra
er ennþá stærri hópur vélfræðinga, efnafræðinga, búfræð-
inga, lækna — og þörf er fyrir þá alla. Allir eiga vísa at-
vinnu við uppbyggingu iðnaðar og landbúnaðar í sínu eigin
landi.
Það sem nú er að gerast í Sovétríkjunum sannar, að vís-
indin gera sósíalismann framkvæmanlegan og að þegar
samfélagið þarf á vísindunum að halda og getur notað þau,
þá láta þau ekki á sér standa. Og þetta á ekki aðeins við
um Sovétríkin ein, í Kína, í nýju alþýðulýðveldunum, er
sömu sögu að segja. Ég hef séð í Vestprem, langt upp í