Réttur - 01.08.1953, Blaðsíða 77
RÉTTUR
213
sveit í Ungverjalandi, háskóla, sem var svo nýr, að helm-
ingur byggingarinnar var ennþá í steypumótunum. Þarna
eru hundruð ungra stúdenta, piltar og stúlkur frá bænda-
býlunuin, við nám í efnaverkfræði til að gera sig fær um að
takast á hendur stjórn og endurbætur á hinmn nýju koks-
ofnum, olíuhreinsunarstöðvum og alúmíníum-verksmiðjum,
sem nú þjóta upp hvarvetna í landinu.
Það sem uppgötvað hefur verið í hinum sósíalistíska
þriðjungi heimsins eru aðferðir til að leysa úr læðingi og
þroska það dýrmætasta af öllum náttúruauðæfum, hina
ótakmörkuðu hæfni og snilligáfu mannsandans. Það er
þetta sem er byrjað að gefa vísindum þeirra og tækni yfir-
burði yfir auðvaldslöndin og nú hefur komið í ljós á sviði
kjarnorkunnar.
Því að það er ekki aðeins í fræðslumálum, sem hið nýja
einkenni sósíalistískra vísinda hefur komið í Ijós, heldur
einnig á sviði rannsókna og tilraunastarfsemi. Ný tegund
vísindakerfis hefur vaxið úr grasi og verið reynd í fram-
kvæmd. Nýr gróskumikill sproti hefur verið græddur á
gamlan stofn — vísindaakademíurnar, sem urðu til á
fyrstu eldmóðs- og hrifningarstundum borgarastéttarinn-
ar yfir vísindunum á sautjándu og átjándu öld, en síðar
höfðu breytzt í mjög virðulegar en alveg óvirkar klíkur
hinna lærðu. Þær hafa nú verið vaktar til lífsins með því í
fyrsta skipti í tvö hundruð ár, að fá þeim mikilvæg, raun-
gild verkefni. Allsherjarakademía Sovétríkjanna er arf-
taki hinnar gömlu Akademíu Péturs mikla og það myndi
gleðja hug hans að sjá hana nú. Hún er nú orðin fasttengt
samband stofnana, samþjappað i Moskvu og Leníngrad,
en nær þó til alls ríkisins og hefur í þjónustu sinni þrjátíu
og tvö þúsund vísindamenn. Hún stendur ekki ein, heldur
er hún studd af hinum minni akademíum tólf sambands-
lýðvelda og starfi hinna sérgreindu Landbúnaðarakademíu
og Læknaakademíu.
Akademíur þessar gæta í sameiningu grundvallar vis-