Réttur - 01.07.1978, Side 19

liert hefur nú á öllum kúgunarráðstöfun-
um. Mannréttindi fyrirfinnast þar engin,
dauðarefsing liggur við gagnrýni á ein-
ræðisþjóðfélagi blóðkeisarans, sem manna
niest hefur talað um að gera íran að ný-
tísku ríki.
Og blóðkeisaranum tekst um hríð að
berja fólkið, niður með vopnavaldinu.
Fyrir hann var lijálpin næst, er neyðin
var stærst. Þegar verst leit út fyrir honum
°g hugsast gat að íbúar írans kynnu að
knýja fram mannréttindi sér til handa,
tilkynnti Carter Bandaríkjaforseti hon-
um að Bandaríkin væru reiðubúin að
senda strax vopn fyrir 1 milljarð marka
(161 milljarð ísl. kr.) til viðbótar öllu
því, sem keisarinn hafði áður keypt. ()g
það var ekkert smáræði sem hann hafði
keypt af vopnum frá Bandaríkjunum áð-
ur: Frá 1972 til 1977 fyrir 18 milljónir
dollara (ca. 5500 milljónir ísl. kr.). Helm-
uigur alls hergagnaútflutnings Bandaríkj-
auna fer til frans. — Olíumilljarðarnir,
sem keisarinn fær, ganga ekki til jress að
dæta lífskjör hinnar bláfátæku alþýðu
frans, heldur dreymir þennan harðstjóra
um að gera landið að heimsveldi, drottna
þar í Austurlöndum í skjóli bandarískra
vopna.
Samtímis safnar ætt keisarans, Pah-
lervi-ættin, milljörðum dollara í eigin
þárhirslur, vafalaust margt af því geymt
;i öruggum stöðum erlendis (t. d. Sviss).
Og reynt er að kæfa frelsisbaráttu pers-
Uesku alþýðunnar, a. m. k. í svipinn, með
aðstoð amerískra vopna frá mannrétt-
U'daforsetanum Carter, en mágkona blóð-
keisarans er forseti fyrir mannréttinda-
uefnd Sameinuðu þjóðanna. — Það skort-
lr ekkert á samræmið í hræsninni.* 1 2
En valdi sínu yfir kúgaðri þjóð írans
getur keisarinn aðeins haldið uppi með
„Áfram í blóShafinu", segir vofan við Rússakeis-
ara 1905. (Rússnesk skopmynd þá).
her þeim, er nú bældi niður september-
uppreisnina í blóði, og í krafti hinnar al-
ræmdu leynilögreglu sinnar „Savak“,
sem er skipuð 50.000 „sérfræðingum í
yfirheyrslum" og hefur þegar pínt fanga
sína til bana hundruðum saman. En upp-
þotin lialda áfrarn enn og ekki sést fyrir
hvernig lyktar.
Byssustingir eru ótrygg sæti til fram-
búðar, þótt svo keisari sitji þar á. Blóð-
baðið 9. janúar 1905 var undanfari jreirr-
ar byltingar, er steypti keisaraveldi Rússa
1917. Og þróunin gengur örar nú.
SKÝRINGAR:
1 Um „blóðdaginn" má lesa m. a. í „Rétti" 1975,
bls. 33-36, þar sem kvícði Stephans G. er birt i
heild og rætt um áhrii þess dags A rit Maxim
Gorkis.
2 Aðalheimiid frásagnarinnar hér er að finna í „Der
Spicgel" nr. 38, 18. sept. 1978, bls. 140-154.
163