Réttur - 01.01.1981, Page 28

að því að ná því marki í áföngum að
eftirvinnutaxtar féllu niður.
Þessi lög voru sett í ársþyrjun
1979.
3. Ríkisábyrgð á orlofsgreiðslum
Um svipað leyti var gerð breyting á
reglugerð um orlof. Helstu erfiðleik-
ar við framkvæmd orlofslaga voru
þeir, að veruleg vanskil voru á
greiðslu orlofs til Póstgíróstofunnar.
í ýmsum tilvikum urðu launþegar að
biða mánuðum saman eftir að at-
vinnurekandi greiddi orlofsfé og
gátu þar af leiðandi ekki tekið orlof
sitt á eðlilegum tíma.
Með reglugerðinni var kveðið svo
á, að Póstgíróstofan greiddi fólki
orlof, þótt vanskil yrðu hjá atvinnu-
rekanda. Þetta þýðir í raun ríkis-
ábyrgð á greiðslu orlofs, þegar það
fellur í gjalddaga. Launþegi getur
alltaf gengið að orlofi sínu vísu. Þar
með er lokið hvimleiðum eltingarleik
margra launþega við að ná orlofsfé
sínu.
Um svipað leyti ákvað ríkisstjórn-
in að hækka vexti af orlofsfé úr 5% í
11.5% og á árinu 1980 voru vextir af
orlofsfé hækkaðir í 24%. Nú standa
yfir viðræður milli fulltrúa ríkis-
valds og launþegasamtaka annars
vegar og Seðlabankans hins vegar
um frekari og betri ávöxtun orlofs-
fjár.
Til að auðvelda Póstgíróstofunni
innheimtu er launagreiðendum nú
skylt skv. lögum sem sett voru á ár-
inu 1979 að veita innheimtuaðila
orlofsfjár upplýsingar um greitt og
vangreitt orlofsfé starfsmanna sinna.
4. Lögtaksréttur
Á fyrri hluta árs 1979 var einnig
gerð breyting á lögum um lögtak og
fjárnám. Með breytingunni á lögun-
um er heimilt að gera lögtak, án und-
anfarandi dóms eða sáttar, hjá
atvinnurekendum vegna vanskila á
greiðslum í sjúkra-, orlofs- og styrkt-
arsjóði, svo og iðgjaldagreiðslum i
lífeyrissjóði. Áður nutu sjúkra- og
styrktarsjóðir verkalýðsfélaganna
lögtaksréttar, en með lagabreyting-
unni bætist við orlofssjóður og ið-
gjaldagreiðslur í lífeyrissjóði. Með
lögtaksrétti þessum ætti að vera
hægt að tryggja skjótari og betri inn-
heimtu en verið hefur.
5. Ríkisábyrgð á launum við gjald-
þrot
atvinnurekanda
í ýmsum tilvikum, þar sem fyrir-
tæki urðu gjaldþrota töpuðu menn
vinnulaunum sinum, þrátt fyrir ríkis-
ábyrgð, þar sem ríkisábyrgðin náði
aðeins til launa sem gjaldfallin voru
síðustu sex mánuðina áður en gjald-
þroti var lýst. Fyrirtæki hættu oft
starfsrækslu áður en gjaldþroti var
lýst og vanskil á vinnulaunum eldri
en sex mánaða komu mjög oft fram í
slíkum gjaldþrotaskiptum og voru þá
töpuð launþegunum. Með lögum
sem sett voru á fyrrihluta árs 1979
var ríkisábyrgð á launum lengd,
þannig að hún nær til launa sem
gjaldfallin eru 18 mánuðum áður en
28