Réttur - 01.04.1976, Side 53
auðlind þessi væri ótæmandi, myndi endur-
nýja sjálfa sig jafnóðum.
Svarta skýrslan svokallaða sagði okkur
staðreyndir málsins: Fiskimiðin væru ofnýtt
og minnka þyrfti sóknarþunga í þorskinn um
helming, sem þýðir að í stað þess að veiða
nær 500 þús. tonnum af Islandsmiðum, mætti
ekki veiða meir en 220 en í hæsta lagi 295
þús. tonn. Færð voru rök að því að síðast-
liðin tuttugu ár hefði sóknin tvöfaldast, án
þess að afli hefði aukist. Við stöndum í miðri
auðlindakrepþunni, til bjargar duga aðeins
róttækustu ráð.
Okkar fyrsta boðorð er því að koma út-
lendingum út úr landhelgi okkar hið fyrsta.
Urslit landhelgisdeilunnar skipta sköpum
fyrir framtíð þjóðarinnar, því ef okkur tekst
ekki að koma bretum út fyrir mörkin og
skerð.i afla þeirra verulega, eigum við að-
eins tveggja kosta völ: Sá fyrri að halda
áfram veiðunum eins og ekkert hefði í skor-
ist og þurrausa fiskimiðin. Sá seinni að draga
stórlega sarnan eigin veiðar og horfa upp á
bretana veiða áfrarn.
Þessi auðlindakreppa neyðir okkur til að
horfa bemr í kringum okkur. Við eigurn
fleiri auðlindir en fiskimiðin, þar á ég eink-
um við orkuna. Þar þurfum við sem flokkur
að skoða stöðu okkar af meiri íhygli en áður.
Flokkur sem vill veita alþýðu pólitíska leið-
sögn í brýnustu hagsmunamálum hennar get-
ur ekki leyft sér að leika neitt skírlífishlut-
verk, predika ný-rússóisma sem pólitískan
valkost. Okkar skylda er að finna ramrna
og grundvallarreglur sem uppfylla verði.
Slíka leiðsögn höfurn við veitt í landhelgis-
rnálinu með miklum ágætum. Hið sama ber
okkur að gera hvað snertir nýtingu orkunnar.
Þessi kreppa er að sjálfsögðu nátengd fjár-
festingarkreppunni, því þær mætast í aðal-
atvinnuvegi landsmanna — sjávarútveginum.
Það er útaf fyrir sig mikið upp í sig tekið,
TAFLA VI.
Staða þjóðarbúsins út á við (í milj. kr.)
1965 — 1736 1971 — 10877
1966 — 2478 1972 — 12124
1967 — 5587 1973 — 15840
1968 — 10504 1974 — 42392
1969 — 9898 1975 — 78663
1970 — 8788
(Ath. I töflu þessari eru ótalin lán Seðlabankans
hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Þau koma fram sem
hluti gjaldeyrisstöðunnar. Heildar skuldir þjóðar-
innar eru því hærri en hér er frá greint).
þegar lagðar eru fram lausnir á djúptækum
kreppum í einni blaðagrein. Og þótt slíkar
lausnir kunni að þykja hrásoðnar þá harðna
þær við snertingu við raunveruleikann. Auð-
lindakreppu okkar verðum við að leysa með
einhverskonar takmörkun á sókn í fiskstofn-
ana. Um það eru nánast allir sammála. Menn
deilir á um í hve miklu mæli ber að friða
og hvernig eigi að gera það.
V.
NIÐURSTAÐA
Það efnahagskerfi sem lýst hefur verið hér
að framan er komið í algjörar ógöngur. Sjálf-
heldu þessa verður að sprengja upp. Við
getum það ekki með neinum venjulegum
hefðbundnum leiðum. Meinið er illkynjað
og það smitar út frá sér. Róttækustu að-
gerða er því þörf.
Þær leiðir sem hér verður bent á eru
óraunhæfar, án pólitískra valda. Það nægir
elcki endurnýjuð „vinstri stjórn", aðeins
verkalýðsvöld geta leyst kreppur þær sem
þjóðin stendur frammi fyrir. Og þótt banda-
menn séu ekki í augsýn þá verðum við hér
sem annarsstaðar að setja fram kröfur okkar,
og afla þeim fylgis.Það sem er ómögulegt
117