Réttur - 01.04.1976, Side 61

amerísks auðvalds. Þeir sjá allt í einu fram
á að sósíalistisku flokkarnir: kommúnistar og
sósíaldemókratar — muni fara að vinna sam-
an í vissum Nato-löndum, ná meirihluta á
þingum, mynda ríkisstjórnir, sem smátt og
smátt muni efla svo lýðræðið í landinu, að
það nái til atvinnulífsins líka: afnema ein-
ræði peningamanna yfir atvinnu verkafólks.
Og slíkar stjórnir muni ekki einu sinni fara
úr Nato, heldur efla lýðræði, einstaklings-
frelsi og velmegun fólksins, byggjandi á
„sameiginlegri arfleifð þess og menningu."
Og Kissinger fórnar höndum og hrópar:
Eftir 10 ár verða marxistískar stjórnir ríkj-
andi í Vestur-Evrópu — en kastar svo um
leið lýðræðis-grímunni og hefur uppi hótan-
ir til að reyna að hræða þau lönd, er slíkt
gerðu. Hræsnar þessi næstæðsti yfirmaður
CIA um leið og hann talar um „stuðning"
Bandaríkjanna við lýðræði í Suðurlöndum,
en heldur þá að Evrópa sé búin að gleyma
því að: CIA kom á fasismanum í Grikklandi
1967 og að Bandaríkjastjórn hélt verndar-
hendi yfir fasismanum á Spáni og Portúgal
meðan hún mátti.
Bandaríkjastjórn hafði forðum til beinar
áætlanir um aðgerðir Nato-hers, ef kommún-
istar brytust til valda í Nato-ríki. En hvað
skal til bragðs taka, ef ótætis kommúnistarnir
mynda löglega ríkisstjórn með sósíaldemó-
krötum og frjálslyndum borgurum, miklum
meirihluta þjóða — og uppreisn hers reynist
ókleif? Sumum í Bandaríkjastjórn hefur dott-
ið í hug að hætta þá öllum afskiptum af
Vestur-Evrópu. Það væri að gefast upp.
Amerískir auðhringar og forustumenn þeirra
eru of raunsæir til slíks. Þeir myndu heldur
kjósa að sætta sig við orðinn hlut og reyna
að gera hið besta úr — fyrir sig — ef þeir
megna. — Vestur-Evrópa er hvorki Vietnam
né Chile.
En hvað væru sósíalistar að gera með því
að mynda ríkisstjórnir í hverju landi Vestur-
Evrópu af öðru, en fara samt ekki úr Nato?
Þeir væru að gera það, sem Kaninn kallar
„to call the bluff", að láta bera eða bresta
með blekkinguna, láta reyna á hvort um
hræsni eða heilindi sé að ræða.
★ ★ ☆
Það er nauðsynlegt fyrir alla sósíalista og al-
þýðu manna að gera sér Ijóst sambandið milli
burgeisastéttarinnar og lýðræðisins.
Fyrir burgeisastéttina er lýðræðið fyrst og fremst
hræsnisorð, sem hún notar til að breiða yfir ein-
ræðisvald sitt í atvinnulífinu — og í öðru lagi
réttindi, sem hún neyðist til að láta alþýðu í té
vegna baráttu hennar, en treystir því að geta með
áróðri sínum hindrað alþýðu I að nota það sjálfri
sér í hag.
Sú burgeisastétt, er brautina ruddi fyrir hinar,
hin breska, batt kosningaréttinn ætið við svo og
svo mikla eign uns hún smásaman varð að láta
undan af ótta við uppreisn verkalýðs og veita
honum kosningarétt. Og franska burgeisastéttin
varð að fylkja alþýðu um sig í byltingu sinni gegn
kóngi og aðli og því veita henni mannréttindi.
Bandaríkin minnast I ár tveggja alda afmælis
byltingar alþýðu gegn breskri yfirdrottnun og mann-
réttindayfirlýsingarinnar, er lýsti alla menn jafna.
Löngum þóttu þau ríki fyrirmynd frelsis og lýð-
ræðis þ.e.a.s. meðan bændur, verkamenn, hand-
iðnaðarmenn og annað vinnandi fólk var uppistaða
þjóðfélagsins og nægilegt frjálst jarðnæði að fá
þeim, sem flúðu auðvaldsok Evrópu.1' En einmitt
fyrir rúmum 110 árum fór besta forseta Bandaríkj-
anna að gruna hver hætta „frelsisins fimbulstorð"
stafaði af uppvaxandi auðmannavaldi. Abraham
Lincoln reit nokkru fyrir dauða sinn 1865 eftir-
farandi:
„Ég sé í framtiðinni kreppu nálgast sem ég
óttast og gerir mig órólegan um öryggi lands míns.
Voldug auðfélög hafa risið upp i kjölfar styrjaldar-
innar; timabil spillingar á æðstu stöðum landsins
mun af þvi leiða og peningavaldið i landinu mun
reyna að lengja herravald sitt með því að auka
sér i vil hleypidóma fólksins, þangað til allur auður
hefur safnast á fáar hendur og lýðveldið er eyði-
lagt. Mig uggir nú meir um öryggi lands mins en
125