Réttur - 01.08.1976, Blaðsíða 33
istastjórnarinnar með ofurefli liðs, en bænda-
yfirráðin — bændaráðin — rísa alltaf upp
aftur.
Hvað var að gerast? llftir ósigur verka-
iýðshreyfingar ris npp sigursæl bcendabylting.
Það var brotið blað í sögu marxistískrar
fræðikenningar. Mótuð við aðstæður vest-
rænna iðnvelda var þar reiknað með því að
verkalýðurinn, líklega sem meirihluti þjóð-
ar, tæki völdin af auðmannastéttinni og kæmi
sósíalismanum á. Og þorri kommúnista áleit
þetta algera forsendu alþýðusigurs. Þó hafði
byltingin í Rússlandi gerst undir öðrum
kringumstæðum, en það var þakkað snilli
kommúnistaflokksins að hagnýta alveg ein-
stakar aðstæður: stríðsleiða þjóðarinnar, land-
hungur fátækra bænda, sára fátækt vel
skipulagðs verkalýðs.
En nú reyndist í sex ár sovétbylting kín-
verskra bænda ósigrandi. Kommúnisminn
var að taka á sig nýja mynd.
Það hafði að vísu hvarflað að þeim vísu
lærifeðrum sósíalismans að eitthvað undar-
legt gæti gerst í þessa átt.
I janúar-hefti eins tímarits síns 1850a)
drepa þeir Marx og Engels á það, að ef til
vill yrði ekki langt á milli kínverskrar bylt-
ingar og verklýðsbyltingar í Vestur-Evrópu.
Og þeir ímynda sér sigrað afturhald flýja:
„Þegar okkar evrópsku afturhaldsmmn
koma loks að kínverska múmum á yfirvof-
andi flótta peirra gegnurn Asíu, — að pví
hliði, sem opnast cetti inn í hinsta vígi erki-
afturhalds og — íhalds, — hver veit nema
par blasi við peim yfirskriftin:
République chinoise
Liberté, Egalité, Fraternité."
Lærifeðurnir miklu eru heldur ekki í nein-
um efa um að sósíalisminn í Kína yrði ó-
líkur þeir evrópska. I sömu málsgrein stend-
ur:
„Kínverski sósíalisminn getur hinsvegar
vissulega orðið eins frábrugðinn sósíalisma
Evrópu eins og kínversk heimspeki er ólík
heimspeki Hegels."
Einmitt á þessum árum er hugmyndin um
bændabyltingu rík í huga þeirra, að vísu
alltaf í tengslum við verklýðsbyltingu, þar
sem verkalýður er enn minnihluti þjóðarinn-
ar:
Marx ritar Engels 16. apríl 1856:
„Oll málalok í Þýskalandi eru undir pví
komin, að unnt sé að styðja verkalýðsbylt-
inguna með einskonar nýju bcendastríði."
Og í „Atjánda brumaire Lúðvíks Bóna-
parte” (útgáfunni 1852) ritar Marx um
hugsanlega uppreisn vonsvikinna smábænda
og segir að með þeim fái„verkalýðsbyltingin
pann kór, sem hún parfnast, pví ella verði
einsöngur hennar hjá öllum bcendapjóðum
hennar útfararljóð."
En allar miðast þessar hugleiðingar þó
við verklýðsbyltinguna sem forsendu.
Hjá Mao og félögum hans mótast hinsveg-
ar á þessum árum (1928—34) hugmyndin
um sigursæla bændabyltingu undir forustu
þrautþjálfaðra kommúnista (sem koma þann-
ig í stað verkalýðsforustu). Og þeir móta
hina sérstöku skæruhernaðaraðferð sína í
samræmi við þetta: Láta undan síga er of-
urefli afturhaldsherjanna sækir á, hrjá þá,
er þeir nema staðar, sækja á þá, er þeir halda
undan o.s.frv.
En miðstjórn Kommúnistaflokks Kína var
á þessum árum í borgum Kína, — auðvitað
á laun. Og hún var skipuð ungum mönnum,
skóluðum í Moskvu í „íræðunum", eins og
þau voru kennd á aðaltímabili einangrunar-
stefnunnar hjá Alþjóðasambandi komniún-
ista. Aðalforingjar þar voru menn eins og
Li Lí-san og Wang Ming, sem hafði gengið
í flokkinn 1927 í Moskvu, tvítugur, — og
þeir náðu miðstjórninni á vald sitt 1931.
Og þeir vildu láta heyja stórorustur, ráðast
169
L