Réttur - 01.08.1976, Blaðsíða 37

Hefði allt þetta unnist, ef persónan Mao-
Tse-tung hefði ekki verið til eða fallið t.d.
1927 eða 1934, — hann var oft sagður
látinn þá? Við svörum því með annarri
spurningu: Hefði orðið sósíalistísk bylting í
Rússlandi í nóvember 1917, ef Lenín hefði
t.d. verið drepinn í júlí 1917? Þessum spurn-
ingum verður eðlilega aldrei svarað — en
þær leiða hugann að því, hve mikið heimur-
inn á þessum mönnum að þakka, sem stýrðu
gangi málanna af slíkri skarpskyggni og
snilld á örlagastundunum.
Eitt er ennfremur rétt að muna:
Skefjalaust hatur ameríska auðvaldsins á
„Rauða Kína" eins og erindrekar þess á Is-
landi kölluðu það þá,*1 gat ekki fengið útrás
í því að hella yfir það helsprengjum sínum
og kæfa alþýðuveldið í fæðingunni. Banda-
lag Kína og Sovétríkjanna — með atom-
sprengjuna einnig í höndum kommúnista —
hindraði það meðan hcettan var mest.
Deilur þessara sósíalistísku stórvelda síðar
skulu ekki ræddar hér. Fulltrúi íslenska Sósí-
alistaflokksins á heimsráðstefnu kommúnista
í Moskvu 1960 lét þá von í ljós við komm-
únistaflokka Sovétríkjanna og Kína að þessi
stórveldi sósíalismans mættu bera gæfu til að
sættast. Vafalaust taka íslenskir sósíalistar
undir ósk Ho Chi Minh’s í erfðaskrá hans
1969 að flokkur hans geri sitt besta til að
koma aftur á einingu milli bræðraflokk-
anna.6
☆ o *
Hér hafa verið skilgreindar undirstöður
að mikilleik Mao-Tse-tung: Marxisminn,
sem þessi stórgáfaði hugsuður beitir svo
frumlega og sjálfstætt til lausnar á vanda-
málum kínverskrar alþýðu og þjóðar —
mannval flokksins og hin reiðubúna alþýða
til að hlíta hinni viturlegu forustu jafnt í
stjórnlist sem heild sem og bardagaaðferðinni
hverju sinni. En hitt verður og að segjast,
svo munað sé hver takmörk mannlegum
mikilleik eru sett, að sá mikli maður, er
kunni svo sjálfstætt að aðhæfa marxismann
aðstæðum Kína, leit fordæmandi augum
rétttrúnaðarmannsins á samskonar viðleitni
marxista eins og Titos og Togliattis, til að
aðhæfa sósíalistíska stjórnlist ásigkomulagi
púðurtunnunnar Vestur-Evrópu á atomöld.
Lenín, snillingurinn mesti og brautryðjand-
inn í stjórnlist sósíalismans, átti það umburð-
arlyndi og víðsýni til að skilja að aðferðirnar
til valdatöku gátu verið mjög ólíkar — og
Mao sannaði sjálfur í reynd að svo var. —
En „rétttrúnaðurinn" er oft rótfastari, jafn-
vel í sjálfum hinum bestu höfðingjum „villu-
trúarinnar" en þeir gera sér sjálfir grein fyrir.
Og hvað mun þá um „trúaða" fylgjendur
þeirra?
Þeir eiga víðast hvar eftir að læra að það
sem gera ber er ekki að herma eftir Mao
það, sem hann gerði í Kína, heldur að út-
hugsa sjálfstætt í eigin landi þá stjórnlist og
framkvæma þar þá bardagaaðferð, sem á við
aðstæðurnar þar, eftir að hafa skilgreint þær
með samskonar marxistiskri skarpskyggni og
Mao beitti í Kína — eða Lenín í Rússlandi
því forna. Hið barnalega og ofstækisfulla
hróp um „endurskoðunarsinna" („revision-
ista") á Vesturlöndum er sönnunin um hve
„barnasjúkdómar kommúnismans" eru líf-
seigir, — en menn verða að muna að taki
ein hreyfing barnasjúkdómana á efri árum
geta þeir orðið banvænir.
* o *
Það er ekki ólíklegt að Mao hafi á síðasta
áratugi ævi sinnar, jafnhliða því sem tekinn
var upp á vissum sviðum einhver kaldrifj-
aðasta utanríkispólitík, sem nokkurt sósíal-
istískt ríki hefur nokkurntíma rekið, haft
þungar áhyggjur út af hugsanlegri og að
nokkru raunverulegri þróun ríkisvaldsins:
173