Réttur - 01.04.1987, Qupperneq 26

Leiðir Nato
dauðadóminn yfir
íslenska þjóð?
„íslenskir menn! Hvað öldin ber í skildi
enginn fær séð9 hve feginn sem hann vildi.
En, eitt er víst, hún geymir hel og hildi.
Hlífi þér, ættjörð9 Guð í sinni mildi!ft
Hannes Hafstein ■ „Aldamótaljóðuni“.
Hannes Hafstein var einna raunsæjastur allra þeirra íslensku skálda, er alda-
mótaljóð ortu árið 1900. Hann sá hina geigvænlegu hættu framundan, sem á
okkar tímum hefur margfaldast þannig með hverjum áratug að nú er hægt með
atómvopnum að drepa sex sinnum hvert mannsbarn á jörðinni.
Ég vitnaði í þessa vísu Hannesar Hafsteins á mannfundi miklum (28. mars
1949), þar sem mótmælt var þeirri fyrirætlun íslenskra valdhafa að gera Island að
þátttakanda í hernaðarbandalagi atómvopnanna, Nato.
Þeir dagar voru örlagastund
Island var svikið og selt undir yfirráð
grimmasta og voldugasta herveldis heims,
þeirra Bandaríkja, sem forsetinn sjálfur
kvað stjórnað af „hernaðar- og stóriðju-
samsteypu“, er hann varaði þjóð sína al-
varlega við.1
Áður en öldin var hálfnuð hafði
mannkynið lifað tvær heimsstyrjaldir og
auk þess hafði stríðsóð yfirstétt Banda-
ríkjanna fengið í helgreipar sínar vopn,
sem útrýma mætti heimsbyggðinni með.
Og áður en öldin, sem Hannes Haf-
stein varaði þjóð sín svo alvarlega við,
var hálfnuð, hafði eitt rismesta skáld ís-
lands Halldór Laxnes, varað þjóð sína við
hver örlög biðu hennar, ef hún ekki gætti
sín. í „Atómstöðinni“ dró hann upp
myndina af því hvernig auðsins menn
væru að selja ísland sem herstöð, „atóm-
stöð“ og niðurlægja þjóðina andlega, svo
hún ei gætti sín. Hann varaði við afleið-
ingunum, ef hún ekki opnaði augun og
yrði á verði um framtíð sína, frelsi og líf.
Síðan hefur mannkynið lifað á heljar-
barmi kjarnorkustyrjaldar. Eina vonin að
sleppa við hana eða hún dragist lengur, er
i jafnvægi hinna stríðandi afla. Síðan So-
74