Réttur - 01.01.1993, Blaðsíða 78

að tapa aldrei trúnni á það málefni, sem
þeir helguðu líf sitt.
(Upphaf og lokorð
ritgerðarinnar
Árgalarnir áminna,
um Þorstein Erlingsson
og Stephan G. Stephansson
og skáldskap þeirra.
Réttur 1928)
Sigtrrður Guðmundsson:
Tugthúsféiagi !
Það mun sjaldgæft að þeir, sem maður
dáir úr fjarska á æskuárum, vinni við
nána kynningu. Það er ekki alltaf þeirra
sök. Æskumaður sem kynnist rithöfundi
af beztu skáldsögu hans eða stjórnmála-
leiðtoga af hvössustu ritum og ræðum,
gerir sér auðveldlega of glæsilegar hug-
myndir um manninn.
Einar Olgeirsson er einn þeirra manna,
sem óhætt er að kynnast. Að sjálfsögðu
breytist hann, verður persónulegri og
mannlegri. En það sem máli skiptir er
óbreytt. Náin kynning eykur virðingu á
heilindum hans, hlífðarleysi við sjálfan
sig, einlægni við alþýðumálstaðinn og
óbilandi traust á íslenzkri alþýðu til sigur-
sællar baráttu. Það eru þessir eiginleikar,
sem mest ber á í daglegu starfi ár eftir ár
að ritstjórn Þjóðviljans og öðrum flokks-
störfum. Á þeim slóðum er oftastnær svo
annríkt, að fátt kemst að sem ekki lýtur
að sjálfu starfinu. En sá sem er svo hepp-
inn, að fá Einar að tugthúsfélaga nokkrar
vikur, kynnist nýjum þáttum. Einar
reyndist harðsnúinn skákmaður, ótrúlega
fróður um bókmenntir fornar og nýjar og
sögu sósíalismans. Framkoma hans vinn-
ur honum vini hvar sem hann fer. Hann
er ekki búinn að vera lengi í Brixton-tugt-
húsi er grískir og pólskir sjómenn, sem
kunnu nær enga ensku, voru farnir að
leita til hans og láta hann skrifa fyrir sig
bréf til hins Right Honourable Herberts
Morrisons, skýringar á þeim misskilningi,
að þeir skyldu teknir fastir, og eitt hjart-
næmt ástarbréf skrifaði hann fyrir þýzkan
pilt, sem engum trúði til þess öðrum! En
einnig við slík skilyrði vinnur hugurinn
hvíldarlaust að viðfangsefnum verkalýðs-
baráttunnar, nýjum og nýjum verkefnum
skýtur upp og þau eru rædd af sama
áhuga hér eins og heima í Reykjavík.
Fangavistin gleymist og þegar klefadyrn-
ar lokast á ný hefur maður fengið um-
hugsunarefni, sem endist þar til lagt er af
stað í næstu hringgöngu um fangelsis-
garðinn. Ég ætla að bæta einni einkunn
við þær mörgu, sem Einari hafa verið
gefnar: Hann er fyrirmyndar tugthúsfé-
lagi!
(Réttur, 1943)
78