Morgunblaðið - 14.01.2006, Blaðsíða 36

36 LAUGARDAGUR 14. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
AÐSTÆÐUR og umhverfi aldr-
aðra hafa undanfarið fengið aukna
athygli, einkum í tengslum við þró-
un á auknum útgjöldum heilbrigð-
iskerfisins. Víðast
hvar á höfuðborg-
arsvæðinu má sjá
þann vanda sem sam-
félagið stendur
frammi fyrir þegar
horft er á aðstæður
aldraðra með t.d.
löngum biðlistum inn
á öldrunarheimili og
vöntun á úrræðum
tengt heimahjúkrun.
Lífaldur Íslendinga er
alltaf að lengjast. Það
hefur sýnt sig að
heilsa hins aldraða er
mun betri en fyrir
áratug og er hann einnig mun virk-
ari þátttakandi í samfélaginu. Þær
lausnir sem samfélagið hefur verið
að bjóða öldruðum er ekki alltaf í
takt við virkni og getu þessa hóps.
Þegar við stofnum til fjölskyldu
eru það börnin sem við höfum
áhyggjur af. En þegar við erum
komin á miðjan aldur og börnin
fara að flytja að heiman taka ann-
ars konar áhyggjur við og það er
hið aldraða foreldri okkar. Það er
alveg ljóst að hvort sem um er að
ræða velferð barnanna okkar eða
hið aldraða foreldri okkar viljum
við sjá til þess að þau fái bestu
mögulegu þjónustu og við viljum
geta farið í vinnuna á morgnana án
þess að bera með okkur óþarfa
áhyggjur um líðan þeirra inn í
vinnudaginn.
Til að viðhalda virkni eldri borg-
ara þarf að leggja áherslu á að ein-
staklingurinn geti átt þann valkost
að búa heima hjá sér inn í það
lengsta. Til að mæta þessari þörf,
þarf hið opinbera í samvinnu við
sveitarfélög að leggja áherslu á
uppbyggingu á þjónustu inn á
heimilin með úrræðum einsog
heimahjúkrun með áherslu á þarfir
skjólstæðingsins og má
þar nema aðhald og að-
stoð tengt lyfjaþjón-
ustu, sjúkra- og iðju-
þjálfun. Bjóða þarf
lausnir á borð við ein-
staklingsíbúðir, raðhús/
parhús, sérbýli og sam-
býli, með virka teng-
ingu við þjónustu
fagaðila. Almennings-
samgöngur þarf að
auka og auðvelda ein-
staklingum í að ferðast
leiðir sínar hvort sem
um er að ræða það að
fara til læknis, mat-
vörubúð eða heimsækja vini og
vandamenn.
Hvað varðar öldrunarheimilin þá
er þar nú unnið feikimikið gott
starf af því fagfólki sem þar starf-
ar. Álagið á þessu starfsfólki er
hinsvegar mikið og aðstæður ekki
alltaf hinar ákjósanlegustu hvað
varðar aðstæður fyrir starfsfólk og
vistmenn. Hér á höfuðborgarsvæð-
inu er það vel þekkt að tveir eða
fleiri vistmenn búa inni á sama her-
bergi og fyrir vikið er þröngt og
erfitt fyrir starfsfólk að vinna vinnu
sína við ákjósanlegar aðstæður.
Nauðsynlegt er að bjóða uppá alla
þjónustu inni á öldrunarheimilum,
en dæmi eru þess að hinn aldraði
maki eða nánustu aðstandendur
þurfa að sinna hluta þjónustunnar
sjálfir. Ef hinn aldraði á ekki neina
aðstandendur þarf hann að standa
straum af þessum kostnaði sjálfur
með t.d. kaup á þvottaþjónustu. Ef
viðkomandi nýtur einungis lág-
marksbóta þá fer sú upphæð meira
og minna í slíka aðkeypta þjónustu.
Hið aldraða par stendur jafnvel
frammi fyrir aðskilnaði eftir langa
samveru og búskap vegna þess að
annar þeirra á ekki möguleika á að
vera áfram í heimahúsi og hinn er
enn of hress til að komast inn á
öldrunarheimili. Þetta er sorgleg
staða þegar maður horfir uppá par
sem hefur notið langrar ævi saman
er slitið í sundur frá hvort öðru á
þennan hátt síðustu ár ævi sinnar.
Nauðsynlegt er því að sofna ekki
á verði hvað þetta málefni snertir
þannig að búa megi til þær að-
stæður að aldraðir í Kópavogi geti
átt valfrelsi um hvernig þeir nýta
þá þjónustu sem þeir eiga rétt á,
hvort sem um er að ræða í heima-
húsi, dagvistun eða á öldrunarheim-
ili.
Þær lausnir sem við þurfum að
leggja áherslu á í að bæta aðstæður
fyrir aldraða eiga að vera þeir val-
möguleikar og aðstæður sem við
sjálf myndum vilja standa frammi
fyrir á okkar eldri árum.
Hvorki einkarekstur einn og sér
né önnur töfraorð leysa þau vanda-
mál sem við stöndum frammi fyrir
en við verðum að vera tilbúin að
fara nýjar leiðir og auka á valfrelsi
einstaklinga, hvort sem um er að
ræða hið aldraða foreldri okkar eða
barnið okkar.
Veitum öldruðum
frelsi til að velja
Eftir Lovísu Ólafsdóttur
’… hvort sem um er aðræða velferð barnanna
okkar eða hið aldraða
foreldri okkar viljum við
sjá til þess að þau fái
bestu mögulegu þjón-
ustu …‘
Lovísa
Ólafsdóttir
Höfundur er iðjuþjálfi, er við meist-
aranám í heilsuhagfræði við HÍ og
gefur kost á sér í 5. sæti í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í Kópavogi.
Prófkjör Kópavogur
ÞEGAR þéttbýli tók að myndast í
Garðabæ mótaðist það af framsýni
og fyrirhyggju þeirra sem héldu þá
um stjórnvöl sveitarfélagsins. Byggð
í Garðabæ hafði og hefur æ síðan
haft töluverða sérstöðu þar sem það
hefur verið haft að leið-
arljósi að fólk hafi
hæfilegt olnbogarými
og að unnt hafi verið að
sjá fólki fyrir þjónustu
jafnskjótt og hverfin
hafa byggst. Þessi
stefna og framsýni hef-
ur orðið til þess að
eldri hverfin í Garðabæ
hafa þótt eftirsókn-
arverðari en hliðstæð
og „jafnaldra“ hverfi í
nágrannabæjunum.
Gæði íbúðar-
byggðarinnar
Vitanlega hafa orðið miklar þjóð-
félagsbreytingar, þær hafa m.a. kall-
að á breytt búsetuform og aukna
möguleika. Þeim kröfum og þörfum
hefur Garðabær reynt að sinna með
skipulagi nýrra hverfa. Alltaf hefur
þó verið höfð að leiðarljósi sú meg-
inlína sem frumbýlingarnir lögðu –
að gæði íbúðarbyggðarinnar skipti
meira máli en magn og að almenn
þjónusta fylgi byggðinni. Ég er
þeirrar skoðunar að áfram eigi að
halda á sömu braut. Á þenslutímum
eins og verið hafa að undanförnu
hefur það verið freistandi fyrir bæj-
arfélög að brjóta mikið land og sópa
til sín fólki. Í skipulagsmálum þarf
hins vegar að horfa til langrar fram-
tíðar. Við skipulag bæjarins er mik-
ilvægt að varðveita náttúrufegurð og
landgæði.
Góð og örugg þjónusta
Meirihluti bæjarstjórnar Garða-
bæjar hefur talið það vera eitt af
meginhlutverkum sínum að tryggja
íbúum bæjarins góða og örugga
þjónustu. Við þá stefnumörkum hafa
verið farnar nýjar leiðir, t.d. með því
að tryggja valfrelsi og
valmöguleika íbúanna.
Óhætt er að fullyrða að
þjónustustig í Garðabæ
er betra en í flestum
öðrum bæjarfélögum.
Eitt af stærri verk-
efnum á næstu árum
verður tvímælalaust á
sviði öldrunarmála.
Hátt þjónustustig –
lágmarks álögur
Það sem skiptir
miklu máli varðandi
stjórnun bæjarfélags-
ins er að þótt þjónustustigið hafi
verið hátt í Garðabæ þá hefur álög-
um á íbúa verið haldið í lágmarki.
Bæði útsvar og fasteignagjöld í
Garðabæ eru lægri en í nær öllum
öðrum sveitarfélögum. Þar munar
töluverðum upphæðum og getur
hver og einn reiknað fyrir sig þann
ávinning sem hann hefur af því að
búa í Garðabæ. Þrátt fyrir þetta hef-
ur Garðabær þó jafnan haft til-
tölulega meira framkvæmdafé en
nágrannasveitarfélögin, án þess að
þurfa að skuldsetja sig um of.
Forspil 14. janúar
Næsta vor fara fram bæjarstjórn-
arkosningar. Forspil þeirra er hafið
hjá sjálfstæðismönnum, sem efna til
prófkjörs 14. janúar, þar sem þeir
sem skipa munu framboðslistann
verða valdir. Þótt undirrituð hafi
setið um árabil í bæjarstjórn Garða-
bæjar er prófkjörsbarátta ný
reynsla. Hún hefur verið lærdóms-
rík og skemmtileg.
Það er ljóst að hver svo sem nið-
urstaða prófkjörsins verður skiptir
það öllu máli fyrir Garðbæinga að á
lista Sjálfstæðisflokksins veljist fólk
sem endurspeglar fjölbreytileika
íbúa bæjarins. Það hefur jafnan gef-
ist flokknum og bæjarmálastarfinu
best að á listanum sé blanda þeirra
sem hafa reynslu og þekkingu á bæj-
armálum og nýs fólks sem kemur
með ferska vinda og nýjar áherslur
inn í starfið.
Ég tel mig hafa þá þekkingu og
reynslu sem að gagni getur komið í
bæjarstjórn á komandi kjörtímabili,
auk brennandi áhuga á bæjarmálum
í Garðabæ. Þess vegna sækist ég eft-
ir öðru sætinu í komandi prófkjöri.
Ég vænti þess að Garðbæingar
treysti mér áframhaldandi til góðra
verka fyrir Garðabæ.
Nýtum reynslu og þekkingu
allra til að byggja betri bæ
Eftir Laufeyju Jóhannsdóttur ’… hver svo sem nið-urstaða prófkjörsins
verður skiptir það öllu
máli fyrir Garðbæinga
að á lista Sjálfstæð-
isflokksins veljist fólk
sem endurspeglar fjöl-
breytileika íbúa bæj-
arins.‘
Laufey Jóhannsdóttir
Höfundur sækist eftir öðru sætinu í
komandi prófkjöri í Garðabæ.
Prófkjör Garðabær
Á SÍÐUSTU vikum hafa lands-
menn orðið varir við mikla óánægju
með launakjör starfsmanna við leik-
skólana í Kópavogi. Ástæða þessarar
óánægju má rekja til
gerðar á nýjum kjara-
samningi sem tvívegis
var felldur af starfs-
mannafélagi Kópavogs
á haustdögum.
Eftir að starfs-
mannafélag Reykjavík-
urborgar hafði náð
betri kjarasamningum
við Reykjavíkurborg
blossaði þessa óánægja
upp að nýju.
Það er ekkert nýtt að
það vanti starfsfólk á
leikskóla. Sá vandi haf-
ur þó verið mun meiri á
síðustu mánuðum enda
hefur Kópavogsbær
vaxið mjög ört og leik-
skólum fjölgað. En að
sama skapi hefur út-
skrifuðum leik-
skólakennurum ekki
fjölgað miðað við þá
þörf sem fyrir þá er.
Árið 1996 hóf ég f.h.
Kópavogsbæjar við-
ræður við Háskólann á Akureyri um
fjarnám fyrir leikskólakennara úr
Kópavogi, sem var frumraun á þessu
sviði. Þetta námsframboð varð svo að
veruleika og nú hafa fjölmargir leik-
skólakennarar útskrifast gegnum
þetta nám. Kjarni málsins er að það
verður að leysa málefni leikskólanna
með fjölgun menntaðra starfsmanna
innan þeirra. Það verkefni tekur
langan tíma. Ekki eru mörg ár síðan
að mikill skortur var á kenn-
aramenntuðum starfsmönnum í
grunnskólum, en með breytingum á
kjarasamningi þeirra árið 2001 varð
breyting þar á. Nú er þörf á slíku
átaki fyrir leikskólastigið og að gerðir
verði kjarasamningar sem tryggja að
sá fjöldi leikskólakennara sem starfar
við önnur störf hverfi á nýjan leik til
starfa innan leikskólanna. Einnig er
þörf á menntunarátaki fyrir almenna
starfsmenn leikskóla eins og gert var
innan grunnskólanna en þar er nú
starfandi fjöldi stuðningsfulltrúa sem
lokið hafa eins til tveggja ára fram-
haldsnámi við Borgarholtsskóla.
Þessi hópur fékk leið-
réttingu í kjarasamn-
ingum Reykjavíkur-
borgar.
Einstakir bæjar-
fulltrúar í Kópavogi
hafa að undanförnu
komið fram og boðið
starfsmönnum sem sýnt
hafa óánægju sína í
verki kjarabætur.
Í aðdraganda kjara-
viðræðna sl. haust vildi
starfsmannafélag
Kópavogs fá allt aðra
tengingu launaflokka í
starfsmati, en það
markmið náðist ekki
m.a vegna þess að
Kópavogsbær var ekki
tilbúinn til þess að sam-
þykkja þá breytingu.
Það hefur verið mark-
mið þeirra sem leiða
kjaraviðræður f.h.
Launanefndar sveitar-
félaga að laun starfs-
manna séu sambærileg
í hvaða sveitarfélagi sem þeir starfa
hjá, fyrir sambærileg störf. Í dag er
mikilvægt að traust og friður skapist
milli starfsmanna og bæjaryfirvalda í
Kópavogi. Skólar og leikskólar eru
afar mikilvægar þjónustu- og
menntastofnanir fyrir íbúa Kópa-
vogs.
Því er vel að augu kjörinna bæj-
arfulltrúa séu að opnast fyrir þeirri
staðreynd og þeir sjái málin út frá
sjónarhóli starfsmanna foreldra leik-
skólabarna og þeirra sem kjara-
viðræður leiða.
Kjara- og leikskóla-
mál í Kópavogi
Eftir Braga Michaelsson
’Í dag er mik-ilvægt að traust
og friður skapist
milli starfs-
manna og bæj-
aryfirvalda í
Kópavogi.‘
Bragi Michaelsson
Höfundur er ráðgjafi og varabæj-
arfulltrúi og býður sig fram í 2. sæti í
prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í
Kópavogi.
Prófkjör Kópavogur
ÞEGAR fjórar vikur eru til próf-
kjörs Samfylkingarinnar fyrir kom-
andi borgarstjórnarkosningar hefur
flokkurinn fengið byr í seglin. Ný
skoðanakönnun sýnir að óverð-
skulduð sókn Sjálf-
stæðisflokksins er á
undanhaldi. Samfylk-
ingin mælist með 37%
fylgi. Ég er sann-
færður um að glæsilegt
prófkjör og sig-
urstranglegur listi geti
tryggt Samfylkingunni
góðan sigur í vor. Það
var ein meginástæða
þess að ég ákvað að
gefa kost á mér til
framboðs og forystu.
Baráttan um borgina
mun snúast um grund-
vallaratriði í sýn okkar
á framtíðina og brýn-
ustu úrlausnarefni
næstu ára. Næstu
mánuði getur því eng-
inn setið hjá með hend-
ur í skauti.
Nýja Reykjavík
Á síðustu árum hafa
borgarbúar lifað eitt
mesta uppbygging-
arskeið í sögu Reykja-
víkur. Atvinnulíf,
íþróttir, menning og
mannlíf hafa blómstrað sem aldrei
fyrr. Við höfum skapað borg sem er
kraftmikil, skemmtileg og spennandi.
Hornsteinn hinnar nýju Reykjavíkur
er þó ekki síður áherslan á öryggi,
heilbrigði og þjónustu við fjölskyldur.
Í þeim efnum þarf að lyfta grettistaki
í málefnum aldraðra, heilsugæslu og
sýnilegri löggæslu í öllum hverfum,
líkt og gert var í kjölfar vel heppnaðs
flutnings grunnskólans frá ríki til
sveitarfélaga.
Brýn verkefni
Ég sækist eftir því að
leiða Samfylkinguna í
þeirri baráttu sem fram-
undan er því ég tel okk-
ur eiga fjölmörg verk að
vinna. Verkefni næstu
ára í nýju Reykjavík eru
ekki aðeins brýn heldur
snúast um grundvall-
aratriði þar sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur
ekki sett fram neinar
sannfærandi lausnir.Við
eigum að tryggja fjöl-
breytt húsnæðis-
framboð, samgöngu-
bætur, launajafnrétti,
vaxtarskilyrði fyrir at-
vinnulíf, öfluga þjónustu
í öruggum hverfum,
íþróttir og tónlist inn í
skólana og aukin áhrif
foreldra í skólastarfi.
Ég býð til fjöl-
skylduhátíðar við opnun
kosningamiðstöðvar í
Austurstræti 17 klukk-
an 15 í dag og vona að
sem flestir borgarbúar
sláist með okkur í för –
til sigurs í vor.
Til sigurs í vor
Eftir Dag B. Eggertsson
Dagur B. Eggertsson
’Ég er sann-færður um að
glæsilegt próf-
kjör og sigur-
stranglegur listi
geti tryggt
Samfylkingunni
góðan sigur í
vor.‘
Höfundur er í framboði til 1. sætis í
prófkjöri Samfylkingarinnar.
Prófkjör Reykjavík