Morgunblaðið - 23.07.2006, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 23. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
www.lyfja.is
- Lifið heil
FLJÓTVIRKT VERKJALYF VIÐ M.A. TÍÐAVERKJUM.
INNIHELDUR ENGIN ÁVANABINDANDI EFNI.
VoltarenDolo
FÆST ÁN LYFSEÐILS
ÍS
LE
N
SK
A
AU
G
L†
SI
N
G
AS
TO
FA
N
/S
IA
.I
S
LY
F
33
20
4
06
/2
00
6
Garðatorgi - Grindavík - Keflavík - Lágmúla - Laugavegi - Setbergi - Smáralind - Smáratorgi - Spönginni - Egilsstöðum - Höfn
Fáskrúðsfirði - Seyðisfirði - Neskaupstað - Eskifirði - Reyðarfirði - Ísafirði - Bolungarvík - Patreksfirði - Borgarnesi - Grundarfirði
Stykkishólmi - Búðardal - Húsavík - Kópaskeri - Raufarhöfn - Þórshöfn - Sauðárkróki - Blönduósi - Hvammstanga - Skagaströnd
Selfossi - Laugarási
Voltaren Dolo® (díklófenak kalíum) 12,5 mg töflur. Notaðar við vægum eða frekar vægum verkjum, svo sem
höfuðverk, tannpínu og tíðaþrautum. Verkar einnig hitalækkandi. Dragi ekki úr einkennum á nokkrum dögum skal
leita til læknis. Þeir sem eru með eða hafa haft sögu um maga- eða skeifugarnarsár eða skerta lifrarstarfsemi ættu
að ráðfæra sig við lækni áður en lyfið er notað. Þeir sem þola ekki acetýlsalisýru, íbuprófen eða önnur bólgu-
eyðandi lyf eða eru með astma eiga ekki að nota Voltaren Dolo®. Notið lyfið ekki á meðgöngu nema í samráði
við lækni, en aldrei á síðasta þriðjungi meðgöngu. Leitið ráða læknis eða lyfja- fræðings um milliverkanir við önnur
lyf. Lesa skal vandlega leiðbeiningar á umbúðum og fylgiseðli. Geymið þar sem börn hvorki ná til né sjá.
VIÐ uppgröft á Hólum í Hjaltadal
nú í sumar hefur komið í ljós ein-
stakt mannvirki frá 13. eða 14. öld.
Að sögn Ragnheiðar Traustadóttur
fornleifafræðings, sem stýrt hefur
Hólarannsókninni frá upphafi,
gæti húsið, sem fannst í ösku-
haugnum sunnan við bæjarstæðið
á Hólum, varpað mikilvægu ljósi á
byggingarsöguna á Íslandi.
„Eitt af markmiðum Hólarann-
sóknarinnar er að skoða húsakost
Hólastaðar í 900 ár. Hér eru hús
sem ekki eru þekkt annars staðar,
eins og t.d. prenthúsið og Auð-
unarstofa. Með þessum uppgreftri
teljum við okkur geta fyllt í eyð-
urnar í byggingarsögunni. Þessi
fundur er auðvitað mjög spennandi
í því tilliti,“ segir Ragnheiður og
tekur fram að gaman sé að hafa
komist niður á þetta miðaldahús á
900. afmælisári Hólastaðar.
Langan tíma tekur að komast
niður á miðaldirnar
Aðspurð segir Ragnheiður
markmiðið með uppgreftrinum í
sumar hafa verið að grafa í ösku-
haug hins gamla Hólastaðar og
komast niður á miðaldaminjar sem
rannsakendur vissu þar um, en
strax fyrsta sumar rannsóknarinn-
ar árið 2002 var tekið snið niður í
jörðu til þess að meta þykkt mann-
vistarlaga á svæðinu sem gáfu til
kynna að í öskuhaugnum leyndust
bæði eldstæði og gólf. „Upphaflega
töldum við okkur hafa komið niður
á skálaform líkt og finna má á
Stöng, sem er mun þekktara bygg-
ingarlag hérlendis, en þetta hús
hefur ekki það form,“ segir Ragn-
heiður og tekur fram að í ljós hafi
komið mannvirki sem telja megi
einstakt hérlendis.
Að sögn Ragnheiðar minnir hús-
ið að forminu til á þekkt hús í
Skandinavíu frá sama tíma, t.d. í
Noregi. „Hér er um að ræða mjög
stórt hús, sem er um 30 fermetrar
að innanmáli og inngangurinn er á
gaflinum en ekki á hliðunum, sem
er óvanalegt,“ segir Ragnheiður og
tekur fram að húsið minni að form-
inu til talsvert á Auðunarstofu, en
þau mannvirki eru bæði ferköntuð.
Segir Ragnheiður merkilegt að
finna byggingarform eða hús sem
ekki hafi þekkst hérlendis áður í
fornleifarannsóknum. „Miðalda-
húsasagan hérlendis er mjög tak-
mörkuð, því að við höfum ekki
grafið mikið upp frá 13. eða 14
öld,“ segir Ragnheiður og bendir á
að ein ástæða þessa sé hversu flók-
ið sé að grafa upp bæjarstæði, því
að þar sem búið hafi verið lengi á
sama stað taki langan tíma að
komast niður á miðaldirnar og
hvert skeið eins og fléttast saman
við annað.
Að sögn Ragnheiðar á enn eftir
að ákvarða nákvæman aldur húss-
ins, auk þess að gera meiri sam-
anburð. „En þrátt fyrir það er ég á
þessu stigi sannfærð um að við
séum með byggingu sem sé mjög
óvenjulegt mannvirki,“ segir
Ragnheiður. Aðspurð hvort hægt
sé að gera sér grein fyrir hvað það
hafi hýst á sínum tíma segir Ragn-
heiður sennilegast að um sé að
ræða íbúðarhús eða jafnvel veislu-
hús. „Þetta er greinilega mjög
íburðarmikið hús og burðugt
mannvirki. Líklega hafa ekki
margir sofið þar, en hugsanlega
gætu hafa verið setstokkar innan-
dyra og eitt rúmstæði,“ segir
Ragnheiður og bendir á að enn eigi
eftir að rannsaka húsleifarnar nán-
ar, enda um mörg byggingarskeið
að ræða sem grafa þarf í gegnum.
Aðspurð segir hún enn enga gripi
hafa fundist í þessu húsi, en eftir
sé að fara nánar ofan í gólflögin.
Spurð um framhaldið segist
Ragnheiður gera sér vonir um að
fjármagn fáist til þess að halda
uppgreftri í öskuhaugnum áfram
næsta sumar. „Við erum að meta
það hvort við getum lokað svæðið
af yfir vetrartímann og geymt
þetta hús fram á næsta sumar til
þess að klára þá vinnuna. Þarna
eru mörg byggingarskeið og hefur
oft verið gert við húsið í tímans
rás. Þarna eru mörg gólflög, sem
við myndum vilja geta tekið hvert
fyrir sig og rannsakað til þess að
sjá hvaða starfsemi hefur farið
fram í húsinu og það er ekkert
áhlaupaverk.“
Að sögn Ragnheiðar verður
grafið að Hólum til og með 15.
ágúst nk. og lýkur sumarstarfinu
með stórri alþjóðlegri ráðstefnu
fornleifafræðinga á Hólum sem
hefst 16. ágúst og stendur í þrjá
daga.
Einstakt mannvirki sem
fylla mun upp í eyðurnar
Ljósmynd/Ragnheiður Traustadóttir
Horft í vestur yfir miðaldahús sem liggur undir öskuhaugnum á Hólum.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
SAMTÖK um sögutengda ferða-
þjónustu hafa gefið út kynning-
arbæklinga þar sem rúmlega 20 að-
ilar samtakanna kynna starfsemi
sína. Er þar um að ræða þrjá bækl-
inga þar sem söfn, sýningar, minj-
ar, mannvirki, hátíðir, slóðir ákveð-
inna Íslendingasagna og ýmislegt
fleira er kynnt fyrir Íslendingum
jafnt sem erlendum ferðamönnum.
Samtökin stóðu fyrir formlegri
kynningu á starfsemi sinni og kynn-
ingarefninu á Gásum við Eyjafjörð í
gær, laugardag, en þar fara fram
svonefndir Miðaldardagar um
helgina.
Samtök um sögutengda ferða-
þjónustu voru stofnuð á vordögum
með það að markmiði að vera sam-
vinnu- og samráðsvettvangur
þeirra er stunda sögutengda ferða-
þjónustu á Íslandi. Vonast er til
þess að stofnun samtakanna leiði til
aukinnar samvinnu í kynning-
armálum og gæðamálum og stuðli
að aukinni fagmennsku í sögulegri
ferðaþjónustu. Ákveðið var að sam-
tökin skyldu fyrst um sinn leggja
áherslu á arfleið íslenskra miðalda-
bókmennta, fyrstu aldir Íslands-
byggðar og miðaldamenningu, þ.e.
tímabilið frá landnámi fram til um
1300. Yfir 30 aðilar sem stunda
sögutengda ferðaþjónustu eiga að-
ild að samtökunum.
Bæklinga samtakanna er að
finna á helstu ferðaþjónustustöðum
og einnig á www.sagatrail.is.
Söguslóðir kynntar
Morgunblaðið/Þorkell
Frá alþjólegu víkingahátíðinni í Hafnarfirði.
SJÓSUNDKAPPINN Benedikt S.
Lafleur var nýstiginn upp úr rúm-
lega þrettán gráða heitum sjónum
við bækistöðvar björgunarsveit-
arinnar Ársæls við Bakkavör á
Seltjarnarnesi þegar blaðamann
og ljósmyndara bar þar að garði
um hálfsjöleytið í gærmorgun.
Hann hafði þá lokið fyrsta áfang-
anum af þremur í svokölluðu
Reykjavíkursundi en hann lagði af
stað frá Nauthólsvík klukkan þrjú
aðfaranótt laugardags.
Reykjavíkursundið er um 20
kílómetra langt og synti Benedikt
meðfram strandlengju höfuðborg-
arinnar eins og kostur var.
„Þessi fyrsti áfangi gekk vel en
ég var orðinn nokkuð kaldur undir
lokin,“ segir Benedikt en hann
ætlaði sér að ljúka sundinu við
Bryggjuhverfi í Grafarvogi um
klukkan átta í gærkvöldi.
Áður en Benedikt lagði af stað í
annan áfanga leiðarinnar, frá
Bakkavör að bækistöðvum Lýsis
[við Örfirisey], hvíldi hann lúin
bein í heitri laug. Þannig náði
hann nokkurri hlýju í kroppinn og
eflaust ekki vanþörf á, því Bene-
dikt syndir ósmurður og klæðist
einungis síðum sundbuxum og ber
sundhettu á höfði.
„Ég er alveg ósmurður. Þeir
sem stunda sjósund nú til dags eru
yfirleitt ekki smurðir en það getur
verið mönnum til trafala þrátt fyr-
ir að það veiti hlýju.“
Alheimurinn og vættirnar
í umhverfinu hjálpa til
Reykjavíkursundið var liður í
undirbúningi Benedikts undir
sund sem hann ætlar að ráðast í
yfir Ermarsundið einn dag á tíma-
bilinu 30. ágúst til 5. september
undir yfirskriftinni „Synt gegn
mansali – til varnar sakleysinu“.
Benedikt segist hafa viljað tengja
bæði sundin við einhverja æðri
hugsjón.
„Ég hef trú á því að þegar mað-
ur vinni þannig starf þá sé það
bæði gott fyrir málstaðinn og
einnig veki það fólk til umhugs-
unar,“ segir Benedikt en hann er
ekki frá því að þau jákvæðu gildi
sem sundið er tileinkað hafi hjálp-
að sér á leiðinni.
„Það er eins og alheimurinn og
vættirnar í umhverfinu hjálpi til
og orkan hallist öll á sveif með
mér því þetta er í góðum tilgangi.
Í dag [í gær] sjáum við að veðrið
gæti ekki verið betra og ég gæti
ekki fengið betri aðstæður,“ sagði
Benedikt áður en hann lagði af
stað í næsta áfanga.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Benedikt leggur af stað frá Bakkavör í fylgd björgunarsveitarinnar Ársæls og aðstoðarmanna sinna.
Eftir Þóri Júlíusson
thorirj@mbl.is
Benedikt Lafleur undirbýr sig
fyrir Ermarsundssundið í haust
Synti ósmurður umhverfis Reykjavík