Morgunblaðið - 04.11.2006, Blaðsíða 14

14 LAUGARDAGUR 4. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
ÞAÐ er ekki einhlítt að bílbelta-
öryggi fatlaðra sé tryggt í sér-
útbúnum almenningsvögnum sem
flytja fatlaða. Meginskyldan er að
festa hjólastólana sjálfa en dæmi eru
um að farþegarnir hafi í sumum til-
vikum setið lausir í stólum sínum og
slasast við að þeytast upp úr þeim
við árekstur eða ef hemlað er snögg-
lega. Við þær aðstæður er hinn fatl-
aði jafnilla settur og sá sem fer í bíl-
ferð án þess að spenna beltin.
Umferðarstofa hyggst taka þetta
málefni sérstaklega upp á málþingi
með hagsmunaaðilum innan
skamms. Að sögn Sigurðar Helga-
sonar, upplýsingafulltrúa Umferð-
arstofu, er núverandi ástand óvið-
unandi. Vandinn hefur falist í því að
aðilar hafa vísað ábyrgðinni hver á
annan en spurningin er hvort bíl-
stjóri beri þessa ábyrgð, starfsfólk
hjúkrunarheimila eða aðrir. „Aðal-
atriðið er að það þarf að finna leið til
bæta úr þessu,“ segir Sigurður. Til
Umferðarstofu hafa komið mál þar
sem fatlaðir án bílbelta hafa kastast
úr niðurnjörvuðum stólum sínum.
„Við sættum okkur ekki við neitt
annað en að þetta sé eins öruggt og
hægt er,“ segir hann.
Slys verða vegna
beltaleysis fatlaðra
Um er að ræða ferðaþjónustu fatl-
aðra á vegum sveitarfélaga annars
vegar og hins vegar leigubíla sem
eru sérútbúnir til að taka hjólastóla.
Bæði í leiguakstri og akstri hjá
ferðaþjónustunni hafa orðið slys og
óhöpp vegna beltaleysis.
Samkvæmt upplýsingum frá
ferðaþjónustunni Hagvögnum eru
gloppur í reglugerðum sem valda því
að ekki er ljóst hver á að bera
ábyrgð á því að hver einasti fatlaði
farþegi sé ávallt festur í hjólastól
sinn þegar bíllinn er á ferð. Þar er
þó bent á að þar til gerð bílbelti komi
með langflestum hjólastólum en
eldri stólar séu ekki þannig útbúnir.
Unnið er að því nú að útbúa bílana
með beltum, þótt strangt til tekið sé
ekki fyrir hendi lagaskylda sem
skikkar bílaútgerðir til þess.
Réttindamál að fá
að nota beltin
Og þar er einmitt kjarni málsins.
Fatlaðir líta á aðgang að bílbeltum
sem öryggis- og réttindamál og Ör-
yrkjabandalag Íslands hefur látið
málið sig varða en þangað hafa bor-
ist tilkynningar um nokkur slys á
óspenntum fötluðum farþegum.
Guðríður Ólafsdóttir, félagsmála-
fulltrúi ÖBÍ, segir að mjög margir
hjólastólar séu ekki útbúnir bílbelt-
um. „Við vissum ekki betur en að í
öllum bílum væru bílbelti fyrir belta-
lausa hjólastóla,“ bendir hún á.
„Einnig eru sumir bílar það vel út-
búnir að bílbeltin passa þar sem stól-
arnir eru staðsettir. En svo kemur í
ljós að í nokkrum tilvikum hafa orðið
slys þegar fólk hefur hrokkið úr stól-
unum við skyndilega hemlun bílsins.
Við lítum þetta náttúrlega alvar-
legum augum.“
Guðríður bendir á að nú sé að
störfum nefnd á vegum borgarinnar
sem fjallar um ferðaþjónustumál
höfuðborgarsvæðisins. „Ég hef kom-
ið ábendingum til hennar og einnig
stendur til að beltanotkun fatlaðra
verði lögleidd. Það er óskiljanlegt
hvers vegna ekki er fullnægjandi ör-
yggi til að dreifa í þessum efnum.“
Fatlaðir í hjólastólum sem ekki
eru búnir bílbeltum frá framleið-
anda hjólastólanna eiga að geta sér-
pantað beltin fyrir stóla sína eða
fengið þau til láns í hinum sérútbúnu
bílum í hverri ferð. En engu að síður
hafa ítrekað orðið slys vegna belta-
leysis og Guðríður telur nú nauðsyn-
legt að fara yfir það hvers vegna ör-
yggi fatlaðra er jafnótryggt að þessu
leyti sem raun ber vitni.
Ástandið í öryggismálum fatl-
aðra farþega talið óviðunandi
Falskt öryggi fatlaðra í
hjólastólum í bílum
þykir gefa tilefni til að
hagsmunaaðilar setjist
nú niður og komi þess-
um brýnu öryggis-
málum á hreint.
Morgunblaðið/Sverrir
Rétt Dæmi um réttar öryggisráðstafanir. Ekki er nóg að festa hjólastólinn eingöngu. Fatlaðir hafa kastast úr nið-
urnjörvuðum hjólastólum sínum á ferð og slasast. Öryrkjabandalagið telur eitthvað hafa brugðist í öryggismálum.
Í HNOTSKURN
»Borist hafa ábendingar umalvarleg slys á fötluðum á
þessu ári. Kona slasaðist al-
varlega þegar hún kastaðist
úr hjólastól sínum, fótbrotnaði
og fékk höfuðhögg. Hjólastóll-
inn var festur í bílinn eins og
lög gera ráð fyrir en konan
var ekki fest í stólinn.
»Þá hefur verið bent á ennverra slys í vor þegar eldri
fatlaður maður kastaðist úr
hjólastól í árekstri og háls-
brotnaði. Hann lést sex vikum
síðar.
EYGLÓ Harðar-
dóttir hefur
ákveðið að gefa
kost á sér í 2. sæti
á lista Framsókn-
arflokksins í Suð-
urkjördæmi fyrir
komandi alþingis-
kosningar.
Í fréttatilkynn-
ingu segir að
meginmarkmið
Eyglóar séu að endurreisa hin klass-
ísku gildi framsóknarstefnunnar,
þar sem áherslan er á öflugt velferð-
arkerfi, virka byggðastefnu og frjó-
samt atvinnulíf þar sem leikreglur
eru skýrar og eftirlit einfalt og skil-
virkt.
Eygló var í 4. sæti á lista fram-
sóknarmanna fyrir síðustu kosning-
ar og sat um tíma á Alþingi sem
varaþingmaður síðastliðinn vetur.
Hún hefur verið virk í starfi á vegum
flokksins og er m.a. ritari Kjördæm-
issambands framsóknarfélaganna í
Suðurkjördæmi, fulltrúi í miðstjórn
Framsóknarflokksins og gjaldkeri
Framsóknarfélags Vestmannaeyja.
Eygló hefur gegnt fjölda trúnaðar-
starfa á vegum Vestmannaeyjabæj-
ar. Eygló er einn aðaleigenda og
framkvæmdastjóri þorskeldisfyrir-
tækisins Þorsks á þurru landi ehf. og
situr í stjórn Icecod á Íslandi ehf.
Stefnir á
annað sæti
Eygló
Harðardóttir
EMIL Hjörvar
Petersen gefur
kost á sér í 3.–4.
sæti í sameigin-
legu prófkjöri
Vinstrihreyfing-
arinnar – græns
framboðs í
Reykjavíkurkjör-
dæmunum og
Suðvesturkjör-
dæmi, sem fram
fer 2. desember næstkomandi. Emil
hefur starfað mikið fyrir VG síðast-
liðin ár. Hann er fráfarandi formað-
ur Vinstri grænna í Kópavogi, en
hann sinnti formennsku tímabilið
2005–2006. Þar áður var hann ritari
félagsins í tvö ár. Hann stóð að stofn-
un Ungra vinstri grænna í Kópavogi
og var formaður félagsins 2003–
2005. Einnig var hann varaformaður
landsstjórnar Ungra vinstri grænna.
Emil lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Kópavogi haustið
2003 og mun ljúka BA-prófi í bók-
menntafræði og íslensku vorið 2007.
Gefur kost á
sér í 3.–4. sæti
Emil Hjörvar
Petersen
PÉTUR Árni
Jónsson gefur
kost á sér í 5. sæti
á lista Sjálfstæð-
isflokksins í Suð-
vesturkjördæmi í
prófkjöri sem
fram fer 11. nóv-
ember. Pétur
Árni er Seltirn-
ingur, stúdent frá
Verzlunarskóla Íslands og starfar
sem skattaráðgjafi með laganámi við
HÍ.
Tíu frambjóðendur skiluðu inn
framboðum áður en framboðsfrestur
rann út, en kjörnefnd óskaði hins
vegar eftir því að Pétur gæfi einnig
kost á sér og varð hann við því.
Pétur Árni situr í fulltrúaráði
sjálfstæðisfélaganna á Seltjarnar-
nesi, hefur verið formaður Baldurs –
félags ungra sjálfstæðismanna á Sel-
tjarnarnesi, sat í stjórn SUS og hef-
ur verið bæði gjaldkeri og fram-
kvæmdastjóri SUS og varaformaður
Varðbergs.
Gefur kost á
sér í 5. sætið
Pétur Árni Jónsson
♦♦♦
♦♦♦