Morgunblaðið - 10.02.2007, Page 47

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 2007 47
og skrautritaði jafnvel þegar svo bar
undir.
Garðar hafði brennandi áhuga á
íþróttum, var sjálfur allvel liðtækur í
þeim og fylgdi félögum sínum úr ung-
mennafélaginu mjög eftir og studdi
þá þegar þeir voru í keppnisferðum
og þá fylgdi hann sonum sínum ekki
síður vel í þeirra íþróttum.
Jeppaáhugi Garðars var mikill.
Fyrst fékk hann sér Willys-blæju-
jeppa, sem fékk að fara í margar æv-
intýraferðir með Garðar um hálendi
Íslands. Síðan kom Gypsi, sem okkur
finnst í minningunni að hafi verið
hreint þing, sífellt endurbættur, og
hann endaði hjá Dassa og náði háum
aldri. Og enn átti hann jeppa, allt til
loka.
Garðar var mikill ræktunarmaður.
Garður hans er alveg sérstakur, vel
hirtur og sinnt af alúð á allan hátt.
Steinarnir segja allir sína sögu og
voru sóttir sérstaklega í garðinn. Öll
sumarblóm ræktaði hann sjálfur, og
rófurnar, þær voru bestu rófur í
heimi fannst okkur, og nú síðustu ár
gulræturnar.
Garðar var gæfumaður, átti gott
heimili, ágæta konu og mannvænleg
börn, sem voru foreldrunum til mik-
illar ánægju og ekki spilltu barna-
börnin.
Að leiðarlokum þökkum við fyrir
þá gæfu að hafa átt hann fyrir bróð-
ur.
Vilborg, Inga og Alda.
Í dag kveð ég vin minn og mág,
Garðar á Húsatóftum. Hann varð
bráðkvaddur á heimili sínu að morgni
laugardagsins 3. febrúar. Oft lágu
leiðir okkar saman, bæði í leik og
starfi, og nú síðast er við hittumst
rifjuðum við upp minningar um liðna
tíð. Á sumrin fórum við í leiðangra
um óbyggðir landsins og á fyrstu ár-
unum ferðuðumst við á Willisjeppan-
um hans Garðars. Fyrsta ferðin okk-
ar var sumarið 1953. Við fórum ásamt
Guðjóni, bróður Garðars, og Páli
mági þeirra upp með Þjórsá og
Tungnaá, að Ljótapolli í leit að fegurð
og kyrrð fjallanna. Við komum þar
seint að kveldi. Gengum við meðfram
vatninu og klifum hlíð fjallsins, sett-
umst og horfðum yfir spegilslétt
vatnið. Ég sofnaði. Þegar ég vaknaði
var sólin komin upp yfir fjöllin og upp
á bjartan himininn. Er við héldum
heim á leið áttum við létta stund í
jeppanum. Við ákváðum að nefna
vatnið eftir tveimur fyrstu stöfunum í
nafni okkar allra. „Gasipagu“ skyldi
vatnið heita. Er árin liðu stækkaði
hópurinn og jeppunum fjölgaði. Farið
var í lengri fjölskylduferðir og þá
þurfti rútubíl. Þegar ég hitti hann síð-
ast rifjuðum við upp þessa notalegu
stund sem við áttum saman uppi við
Ljótapoll.
Garðar var léttur í lund og afar lag-
inn maður að hverju sem hann gekk.
Veitti hann mér ómetanlega aðstoð
þegar ég reisti stærstu hlöðu lands-
ins á sínum tíma á Rangárvöllum.
Reynsla okkar þaðan nýttist okkur
síðan við hönnun fjóssins á Húsatóft-
um, sem ég aðstoðaði Garðar við að
byggja. Og þegar ég byggði síðar hús
mitt á Seltjarnarnesi kom hann þar
og múraði. Síðast í sumar byggði fjöl-
skylda mín bústað uppi við Þríhyrn-
ing. Kom hann þangað í heimsókn
með sína góðu hjálparhönd, ævinlega
léttur og ljúfur í lund. Hann fór með
mig út í Merkurhraun og málaði ég
þar mynd í hrauninu. Hann var afar
áhugasamur um myndlist og lifði sig
inn í það sem ég var að bjástra við á
striganum. Hann sá glöggt hvar hið
myndræna í landinu var að finna.
Garðar var mikill áhugamaður um
tónlist og naut ég þess að hlusta á
hann spila eftirlætis tónverk sín á
hljómborðið sitt. Þá var andinn á
réttum stað.
Við áttum margar notalegar stund-
ir saman í gegnum árin úti í hinu
fagra landi okkar. Við Villa þökkum
hlýju í okkar garð undanfarna ára-
tugi. Við eigum dýrmæta minningu
um bróður og góðan vin. Hugurinn er
í dag hjá Ellu og afkomendum. Þeirra
er missirinn mestur.
Sigurður K. Árnason.
Það má með sanni segja að tilvera
okkar sé undarlegt ferðalag. Garðar
föðurbróðir minn var í ferðahug þá
daga sem reyndust hans síðustu ævi-
dagar. Hann var fullur tilhlökkunar
að búa sig undir utanlandsferð. Fyrst
var þó ætlunin að halda inn á afrétt á
þorrablót með stórfjölskyldunni. Var
hann væntanlegur þangað þegar kall-
ið kom svo óvænt. Garðar var skyndi-
lega lagður af stað í allt annað og
ótímabært ferðalag.
Ekki man ég eftir Garðari öðruvísi
en að hann væri á ferðalagi. Hans
ævistarf var þjónusta við bændur á
Skeiðum og í Flóanum, en hann var
sæðingamaður og ferðaðist þess
vegna daglega víðs vegar um svæðið.
Garðar og fjölskylda bjuggu „uppi í
húsi“ sem er í næsta nágrenni við
æskuheimili mitt „heima“. Þá var
margt fólk á Húsatóftabæjunum og
yfirleitt alltaf einhverjir krakkar til
að leika sér við. Fullorðna fólkið, ekki
síst Garðar, tók oft þátt í leikjum okk-
ar með einum eða öðrum hætti.
Á veturna var vinsælt hjá okkur
krökkunum að „fara í salinn“ í Braut-
arholti. Yfirleitt gilti sú regla að lykill
fengist að salnum ef einhver fullorð-
inn væri með í för. Oftast var það
Garðar sem kom með okkur og voru
þá stundaðar æfingar af ýmsum toga
og ekki alltaf fyrirséð hvernig þær
þróuðust. Stundum var farið í há-
stökk eða atrennulaus stökk og jafn-
vel gerðar einhvers konar fimleika-
æfingar. Leikir og aðrar spennandi
uppákomur voru algengar. Garðar
hvatti okkur til dáða og sagði okkur
eitthvað til, en var fyrst og fremst fé-
lagi okkar á þessum æfingum. Eftir á
að hyggja held ég að hann hafi kennt
okkur að hafa gaman af íþróttum og
aukið þar með áhuga okkar á íþrótta-
iðkun. Úr þessum hópi uxu nokkrir
frambærilegir íþróttamenn.
Það var alltaf líf í kringum Garðar
og var honum margt til lista lagt og
má með sanni segja að hann hafi ver-
ið fjöllistamaður. Hann söng í kórum
og kunni á ýmis hljóðfæri, en var sér-
staklega leikinn á óvenjuleg hljóðfæri
og spilaði til að mynda listavel á sög.
Þá hafði hann ágæta myndlistarhæfi-
leika og var mjög góður leikari. Hann
var oft fenginn til að taka þátt í uppá-
komum á þorrablótum og öðrum
skemmtunum á Skeiðunum og ekki
síður í Flóanum. Stundum varð ég
vitni að því þegar hann var að und-
irbúa atriðin. Einu sinni man ég eftir
Garðari að undirbúa frumsamið atriði
sem var mjög skrautlegt. Hann mót-
aði höfuð af einum bóndanum í leir og
setti á brúðu sem hann bjó til í fullri
stærð. Sjálfur fór hann í kvenmanns-
gervi og dansaði við brúðuna með
miklum tilþrifum.
Garðar átti gott með að ná til barna
enda gat hann yfirleitt fundið eitt-
hvað skemmtilegt og spennandi til að
ræða við þau um. Var hann til dæmis
snillingur í að sjá með börnunum eitt-
hvað fyndið út úr lögun garðávaxta
sem hann ræktaði. Þá var hann í ess-
inu sínu.
Að lokum vil ég senda Ellu og öll-
um krökkunum mínar innilegustu
samúðarkveðjur. Garðar lætur eftir
sig fjölmargar skemmtilegar minn-
ingar og óska ég þess að þær ylji að-
standendum hans á þessum tímamót-
um. Blessuð sé minning Garðars
Vigfússonar.
Auðunn Guðjónsson.
Genginn er góður vinur og kær
frændi, glaðvær maður og hlýr en þó
viðkvæmur undir skelinni eins og
þess konar menn eru oft.
Feður okkar voru bræður og við
vorum hvor um sig frumburður þó að
aldursmunur væri 13 ár. Þessir
bræður voru minnisstæðir menn og
sterkir persónuleikar, háðfuglar og
húmoristar sem voru oftast á léttum
nótum þegar þeir hittust. Þeir tóku
allmikið rými í fjölskyldunum báðum
megin og sjálfsagt höfum við Garðar
báðir fundið fyrir því að ekki yrði
auðvelt að standa undir þeim arfi. En
um leið skapaði þetta leyniþræði milli
okkar þrátt fyrir aldursmuninn.
Þannig varð okkur tíðrætt um feður
okkar þegar við hittumst, til dæmis
fyrir fimm árum þegar ættingjar
komu saman til að minnast aldaraf-
mælis pabba. Og ekki var þar allt tal-
að af þrúgandi hátíðleika þó að gamn-
inu fylgdi nokkur alvara.
Margar góðar og skemmtilegar
minningar tengjast kynnum mínum
af Garðari, til dæmis frá þeim sex
sumrum þegar mér var bætt við tólf
barna hópinn á Húsatóftum. Þessum
minningum fylgir léttleiki og birta,
gáski og fjör, með undirleik frá
kraumandi hlátri Garðars, ásamt
ógleymanlegu brosi í augunum. Þá
þótti heldur ekki verra ef tekið var
upp á einhverju eftirminnilegu sem
ekki er að finna í alfaraleið, svo sem
að spila á sög með fiðluboga. Það lýsir
honum vel, að ég hygg, að honum hafi
þótt það mikið hrós ef hann gat sagt
um fólk að það væri glaðsinna.
En jafnframt því sem sálartetrið
var ræktað með léttu gríni og tónlist
var líka hugsað um líkamann. Elsti
sonurinn á Húsatóftum var í einu orði
sagt eldhugi um íþróttir, einkum þó
frjálsar íþróttir. Og á heimilinu var
gríðarlegur áhugi á þeim ásamt sundi
sem fór fram í sundlauginni í túnfæt-
inum. Jafnvel feimið og uppburðarlít-
ið borgarbarn eins og ég, sem auk
þess var mesti skussi í allri líkams-
mennt á þeim árum, slapp ekki við að
reyna fyrir mér í frjálsum. Þannig
man ég til dæmis eftir því að heim-
ilisfólkið á Húsatóftum myndaði eigið
lið og keppti við fólkið á Brúnavöllum
í mörgum greinum frjálsra íþrótta.
Slíkt gerist varla á hverjum degi að
tveir sveitabæir taki sig saman um
þess konar keppni með fullskipuðum
liðum eins og um heil félög væri að
ræða. En þarna var sáð fræjum sem
hafa borið ávöxt með margvíslegum
og óvæntum hætti, jafnvel í næstu
kynslóðum, og trúlega ekki séð fyrir
endann á því þó að rúm hálf öld sé lið-
in.
Garðar var foreldrum mínum og
afkomendum þeirra ævinlega vinur í
raun, og móðir mín þakkar kynnin og
vináttuna að leiðarlokum. Við Sigrún
sendum Elínu og afkomendum henn-
ar og Garðars innilegar samúðar-
kveðjur um leið og við þökkum
ánægjulega samfylgd um lífsins veg.
Minningin um góðan dreng mun lifa
um ókomin ár.
Þorsteinn Vilhjálmsson.
Það var skrítið að frétta að Garðar
föðurbróðir minn og nágranni væri
dáinn. Maður í fullu fjöri sem hlakk-
aði til næsta dags og ætlaði sér
margt, þegar kallið kom svo skyndi-
lega. Ég, eins og önnur börn, hændist
fljótt að Garðari, sem alltaf hafði tíma
fyrir mann, nema þegar hann þurfti
að leggja sig eftir sæðingatúra, þá
mátti maður ekki trufla, en maður
gat vart beðið eftir því að hann vakn-
aði og var tiplandi inni í stofu eða inni
í eldhúsi þangað til.
Þá var spjallað, stundum spilaði
hann á orgelið, Ljósbrá eða eitthvað
annað, og stundum á sög, sem var
töfrum líkast að fylgjast með. Manni
fannst samt merkilegast hvað það var
mikið af skrítnu fólki úti um allt sem
hann gat sagt sögur af. Þegar maður
fór svo með honum í sæðingatúra, á
fullri ferð eftir malarvegum Árnes-
sýslu, kom manni í opna skjöldu hvað
þetta skrítna fólk virtist þrátt fyrir
allt vera eðlilegt á að horfa og á að
hlusta þegar maður fullur tilhlökkun-
ar loksins hitti það. Í þessu var
Garðari vel lýst, hann hafði ofsalega
gaman af því að vera í kringum fólk
og hafði gaman af því fólki sem í
kringum hann var og var ávallt með
augun opin fyrir því sem skemmtilegt
var, fyndið og skrítið. Nýttist það sér-
staklega vel við undirbúning hjóna-
balla, þegar semja þurfti og leika grín
um sveitungana eða með teikningum,
en á öllum þessum sviðum var hann
afar hæfileikaríkur.
Það var einkennandi fyrir Garðar
hvað hann gat skapað góða stemn-
ingu í kringum vinnu. Þegar átti að
fara að taka upp rófur, snyrta rófur
fyrir sölu eða vinna í annarri garð-
rækt, sem hann fékkst við meðfram
sæðingunum, var krakkahópurinn
alltaf mættur og vildi ólmur taka
þátt, enda fjörið mikið og Garðar
hrókur alls fagnaðar. Ég fékk oft að
fara með honum að vitja um netin í
Litla-Læmi í Þjórsá á sumrin. Hann
entist lengi í því að leggja þar fyrir
lax og var oft lax á borðum uppi í
Húsi og var eftirminnilegt hvað herti
laxinn hans var góður. Var hann góð
verðlaun ef ég hafði hagað mér vel,
svo ég reyndi að gera það sem oftast,
með misjöfnum árangri.
Ekki má gleyma miklum áhuga
hans á íþróttum. Hann var afar
áhugasamur um frjálsar íþróttir og
var alltaf hvetjandi gagnvart allri iðk-
un þeirra og var ávallt reiðubúinn að
leiðbeina okkur krökkunum, þrátt
fyrir aðstöðuleysi. Komu fram þó-
nokkrir góðir íþróttamenn sem eiga
honum mikið að þakka og eins var
hann ólatur að leggja Ungmenna-
félagi Skeiðamanna, Héraðssam-
bandinu Skarphéðni og Frjáls-
íþróttasambandinu lið sitt.
Fyrir allt þetta og miklu fleira er
vert að þakka og sendi ég Ellu og fjöl-
skyldunni innilegar samúðarkveðjur.
Gestur Guðjónsson.
Ég er einn þeirra sem nutu fé-
lagsskapar og gestrisni þeirra Garð-
ars og Ellu. Sem barn og unglingur
vildi maður helst af öllu fara austur á
Skeið og vera eftir. Það þýddi að
maður var ekki alveg tilbúinn að fara
aftur í bæinn fyrr en í fyrsta lagi eftir
viku, því á Húsatóftum var ævintýra-
heimur og margt að gera sem heill-
aði. Auðvitað var það félagsskapur-
inn við hin börnin sem spilaði stærsta
hlutverkið í huga manns á þeim tíma.
En eftir á að hyggja þá var það ekki
síst hann Garðar sem var þar í aðal-
hlutverki. Að fá að fara með út að
Þjórsá að vitja netsins og upplifa
spennuna þegar Garðar fór í vöðlurn-
ar að ná í laxinn. Svo fékk maður
stundum að sitja í kjöltu Garðars og
stýra Gifsanum lítið eitt á leiðinni
heim. Og að þeytast með honum um
sveitirnar þegar hann fór í sæðinga-
túra var skemmtilegt og ekki síst
áhugavert. Ég rembdist einnig hvað
ég gat í spjótkasts- og kúluvarps-
keppninni. Og Garðar mældi. Stund-
um var ég dálítið hættulegur með
kringluna, sérstaklega þegar ég pruf-
aði að spinna mig í hringi. Maður fór
á Húsatóftum sæll að sofa, glaður eft-
ir leiki dagsins og með eftirbragð af
sætri rófu í munninum. Svo hvarf
maður í draumalandið þegar bíll átti
leið hjá um holtið og niðurinn barst
niður í Hús. Ég minnist Garðars með
þakklæti í huga.
Örn Sigurðsson.
Garðar Vigfússon hóf störf hjá
Kynbótastöð Suðurlands árið 1963 og
starfaði sem frjótæknir linnulaust til
ársloka 1997. Fyrstu árin áður en far-
ið var að nota fryst sæði kom hann að
sæðistöku á morgnana og fór svo að
því loknu að sinna skyldustörfum í
sveitunum.
Hann var handlaginn og vandvirk-
ur og unni starfi sínu, með mikinn og
lifandi áhuga á nautgriparækt og má
með sanni segja að hann hafi starfað
við ráðgjöf um nautaval og ræktunar-
starf. Vissulega átti hann sér sín
uppáhaldsnaut og gætti þar aðeins
sérvisku. Hann hélt alla tíð mikið upp
á sunnlensku nautin eins og Kol-
skjöld frá Stærri-Bæ, Blika frá
Bræðratungu og afkomendur þeirra.
Þá var Suðri frá Hjálmholti í miklu
uppáhaldi hjá Garðari og gladdi það
hann þegar hann sá fallegar kvígur
undan honum. Hann hafði prýðileg
tök á fangskoðun sem er hverjum
frjótækni nauðsyn og sæðingaárang-
ur hans var alla tíð góður.
Á ferðalögum sínum um sveitirnar
þurfti hann oft að glíma við misjafna
færð og þótti með ólíkindum hvað
hann var seigur að komast á leiðar-
enda. Fyrst ók hann um á Austin
Gipsy, líkaði ekki við Landroverinn.
Seinna tók hann ástfóstri við Saab og
muna margir þegar sá rauði rann létt
í hlað og út spratt glettinn og hlæj-
andi karl.
Hann var aufúsugestur á hverjum
bæ, enda glaðsinna og fjölhæfur
grallari, með þýðan en smitandi hlát-
ur sem honum var létt að framkalla.
Börnin löðuðust að honum og brá
hann gjarnan á leik við þau og hótaði
þeim svo glettnislega ljóta karlinum
þegar honum fannst nóg um ærslin.
Garðari var margt til lista lagt og
ekki fjarri að halda því fram að í hon-
um hafi búið listamannseðli. Hann
skrifaði listavel, var snjall teiknari,
mikill áhugamaður um íþróttir, spil-
aði á sög og hafði gaman af vísnagerð.
Ekki var óalgengt að hagmæltir
bændur læsu vísur inn á símsvarann
þegar þeir pöntuðu sæðingu og hafði
Garðar ákaflega gaman af því. Við
starfslok hans í lok árs 1997 fór af
stað undirskriftasöfnun meðal bænda
á sæðingasvæði Garðars um að hann
fengi að starfa áfram eftir sjötugt.
Segir það meira en mörg orð um vin-
sældir hans.
Hann hefur nú lokið lífshlaupi sínu
en vel er við hæfi að minnast á ljóð-
línur sem vinir hans ortu til hans:
„Sætt hefur marga sómakú, æ í sinni
glaður“, og annar orti „glamrar á sög,
alveg gullfalleg lög“. Við sem kynnt-
umst Garðari minnumst hans með
söknuði og hlýju.
Um leið og ég kveð Garðar Vigfús-
son og þakka honum fyrir vel unnin
störf votta ég eiginkonu hans og
börnum samúð mína.
Sveinn Sigurmundsson.
Garðar Vigfússon er fallinn frá.
Hann hafði jákvæð áhrif á alla sem
í kringum hann voru vegna léttleika
síns og húmors. Garðari kynntist ég
fyrst í sveitinni í gamla daga þegar
hann kom og vann verk fyrir bændur
með kýr. Alltaf var gaman að aðstoða
Garðar, því glens og gamanyrði hans
komu mér í gott skap og töluvert var
rætt um íþróttir. Garðar var fagmað-
ur á sínu sviði og náði góðum árangri
í starfi sínu, bændurnir treystu hon-
um og ekki skemmdi fyrir að góða
skapið var alltaf í fyrirrúmi.
Garðar tók þátt í félagsstörfum í
flestum sveitum og var tilkippilegur í
nánast allt. Ég man eftir jólatrés-
skemmtunum þar sem hann lék jóla-
svein sem spilaði á gítar og söng með.
Í eitt skiptið fékk hann mig og félaga
minn til þess að leika jólasveina með
sér og þótti okkur það ekki leiðinlegt.
Garðari kynntist ég enn betur þeg-
ar íþróttaganga mín hófst fyrir al-
vöru. Í fyrsta lagi var hann faðir eins
besta félaga míns í íþróttunum, Unn-
ars, og í öðru lagi var Garðar alltaf
hvetjandi og til aðstoðar við æfingar
eða mót. Hann mætti á öll mót sem
hann gat og þótti mér vænt um að
hann var viðstaddur þegar ég kastaði
kúlunni í fyrsta skiptið yfir 20 metra.
Það vantaði klárlega eitthvað á mótin
ef ég hitti ekki Garðar þar.
Með Garðari fellur frá einn af
mörgum forkólfum íþróttalífs til
sveita en áhugi hans og fórnfýsi var
til fyrirmyndar.
Nú er Landsmót framundan og ég
mun sakna þess að sjá ekki Garðar á
staðnum.
Ég vil þakka Garðari allan stuðn-
ing sem hann veitti mér og skemmti-
leg viðkynni.
Fjölskyldu Garðars sendi ég mínar
innilegustu samúðarkveðjur.
Pétur Guðmundsson
kúluvarpari.
Það er sumarið 1980. Ég sit í fram-
sætinu við hliðina á Garðari, níu ára
gamall, í rauðum SAAB ’96. Við erum
á leiðinni í sveitina. Spennan eykst.
Við nálgumst Kambana. Skyldum við
bæta metið í dag? Garðar eykur hrað-
ann og svo er komið að því. Hann tek-
ur Saabinn úr gír og drepur á honum.
Það vælir í dekkjunum í kröppustu
beygjunum. Við þjótum fram hjá
Hveragerði. Enn er dautt á bílnum.
Saabinn byrjar að hægja á sér. Við
ruggum okkur fram og aftur í þeirri
von að geta haldið hraðanum örlítið
lengur. Loks stöðvast hann. Nýtt
met! Brúin yfir Gljúfurá plús þrjár
vegstikur. „Þarna spöruðum við hell-
ing af bensíni,“ segir Garðar og glott-
ir. Þetta var fastur liður hjá okkur á
leiðinni austur, og eitt af mínum
fyrstu verkum eftir að ég fékk bílpróf
var að reyna að bæta þetta met, en ég
sá fljótlega að ég ætti aldrei mögu-
leika í metið hans. Þetta er Garðar í
mínum huga: uppátækjasamur grall-
ari, kíminn og með eindæmum barn-
góður maður. Ég var svo lánsamur að
fá að vera hjá Garðari og Ellu nokkr-
ar vikur úr sumri þegar ég var átta og
níu ára polli. Ég gerði nú fátt af viti
hjá þeim og skapaði frekar vinnu
heldur en að inna eitthvað af hendi.
Eitt af mínum fáu hlutverkum hjá
þeim var að veita Garðari félagsskap
þegar hann fór í sæðingaferðir um
sveitina og má segja að hjá honum
hafi ég fengið mínar fyrstu kennslu-
stundir í kynfræðslu. Garðar reyndi
fyrstur allra að kenna mér á bíl átta
ára gömlum á leiðinni út í rófugarð.
Svona var Garðar, ávallt reiðubúinn
til að leyfa okkur krökkunum að
SJÁ SÍÐU 48