Morgunblaðið - 25.10.2007, Blaðsíða 38

38 FIMMTUDAGUR 25. OKTÓBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Steinunn Sigríð-ur Jónsdóttir
(Sissa) fæddist í
Reykjavík 5. febr-
úar 1929. Hún lést á
Landspítalanum 15.
október síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Jón
Steingrímsson,
verkstjóri og for-
maður, f. á Sölvhóli
í Reykjavík 12.11.
1889, d. 14.7. 1962,
og Þuríður Kristín
Guðjónsdóttir, hús-
freyja, frá Bakkagerði við Stokks-
eyri, f. 26.10. 1906, d. 13.8. 1962.
Systkini Steinunnar voru Guðrún
Svava, f. 9.8. 1932, d. 20.10. 1933,
og Einar, sjómaður, f. 25.3. 1935,
d. 17.9. 1991.
Steinunn giftist 12.11. 1950
Magnúsi Guðmundssyni, bifreiða-
stjóra, f. 1928, þau skildu.
Steinunn giftist 26.10. 1963
Knud Salling Vilhjálmsson, f. í
Danmörku 18.5. 1923, d. í Reykja-
vík 26.5. 1996. Dætur Knud frá
fyrra hjónabandi eru: 1) Aníta f.
2.1. 1949, deildarstjóri hjá Ice-
landair, gift Þór Steinarssyni
menntaskólakennara, börn þeirra
eru: Sonja markaðsfræðingur, f.
1976, gift Gesti Pálssyni tölv-
unarverkfræðingi, og Stefán Þór
jónsson háskólanemi, og dóttir
þeirra er Kristín Sól, f. 2005. 2)
Hilmar gullsmiður, f. 4. júní 1957,
kvæntur Moniku S. Baldursdóttur
tölvunarfræðingi, börn þeirra eru
Margrét Steinunn háskólanemi, f.
1982, b) Hildur María mennta-
skólanemi, f. 1990, og Einar Örn
menntaskólanemi, f. 1991. 3) Sig-
ríður Helga hjúkrunarfræðingur,
f. 14.7. 1958, gift Hjálmari Björg-
vinssyni, aðstoðaryfirlög-
regluþjóni hjá ríkislögreglustjóra,
börn þeirra eru Eydís Hildur há-
skólanemi, f. 1984, Guðný Björg
nemi, f. 1986, og Björgvin Ragnar
grunnskólanemi, f. 1993.
Með síðari konu sinni, Finnu
Bottelet, eignaðist Einar: 4) Kjart-
an bifreiðastjóra, f. 1964, kona
hans er Kanda Karoum ræsti-
tæknir, sonur þeirra er Patrik, f.
2002, en dóttir Kjartans er Þóra
nemi, f. 1988, dóttir hennar er
Guðrún Eva, f. 2007. 5) Guðjón
Páll framkvæmdastjóri, f. 1967,
sambýliskona Dagbjört Írís Sum-
arliðadóttir húsfrú, börn þeirra
eru Diljá Rún, f. 1999, og Einar
Páll, f. 2004. Steinunn lauk námi
frá Miðbæjarskólanum í Reykja-
vík og síðar verslunarprófi frá
Verzlunarskóla Íslands. Hún
starfaði um tíma hjá Verzl-
unarmannafélagi Reykjavíkur en
lengstan starfsferil átti hún hjá
Fálkanum.
Útför Steinunnar fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
iðnaðarverkfræð-
ingur, f. 1980. 2) Hel-
en hárgreiðslumeist-
ari, f. 25.5. 1950, gift
Guðna Sigurðssyni
rafeindavirkja, börn
þeirra eru: Bergþóra
fatahönnuður, f.
1971, gift Jóel Páls-
syni tónlistarmanni,
börn þeirra eru:
Breki, f. 1998, og
Guðni Páll, f. 2003,
Óttar kvikmynda-
tökumaður, f. 1974,
kvæntur Klöru Thor-
arensen kaupmanni, börn þeirra
eru: Dagur, f. 1998, og Helen Mál-
fríður, f. 2002, og Ómar flug-
maður, f. 1974, kvæntur Evu Jón-
asdóttur lækni, börn þeirra eru
Daði, f. 1999, og Silja, f. 2004.
Steinunn eignaðist engin börn
sjálf en hún leit ætíð á börn Ein-
ars bróður síns nánast sem sín
eigin, en þau misstu móður sína,
Valdísi Hildi Valdimars, ung að
árum, en börn Einars og Valdísar
eru: 1) Jón Þór matreiðslumeist-
ari, f. 7.2. 1954, sambýliskona
Sjöfn Kristjánsdóttir lögmaður,
og sonur þeirra er Tómas Þór
menntaskólanemi, f. 1989. Dóttir
Jóns Þórs frá fyrra hjónabandi er
Steinunn Dúa háskólanemi, f.
1982, sambýlismaður Vignir Guð-
Sissa kom inn í líf okkar systra
þegar við vorum börn. Fyrsta minn-
ingin er frá heimsókn til pabba okk-
ar, Knud, að hringt var á bjöllunni
og í gættinni stóð falleg ung stúlka
með slæðu á höfði með hnút undir
hökunni. Hún þáði ekki að koma inn
en forvitni okkar var vakin. Stuttu
síðar bauð pabbi okkur á Hótel
Borg að kynna okkur fyrir vinkonu
sinni. Vorum við systurnar mjög
spenntar og áttum ekki eftir að
verða fyrir vonbrigðum. Æ síðan
hefur hún reynst okkur sem hin
besta stjúpmóðir og aldrei borið
skugga á okkar samband. Fljótlega
var hún kynnt fyrir fjölskyldu okk-
ar í Danmörku. Amma og afi í Dan-
mörku töluðu oft um hve pabbi
hefði verið heppinn að kynnast
Sissu. Þau ráku veitingastað í
Kaupmannahöfn þar sem góður
danskur matur var eldaður á hverj-
um degi. Sissa var ekki lengi að
sogast inn í það umhverfi og lærði
þar mikið í danskri matargerðarlist.
Í Danmörku kynntist hún líka Mo-
gens, bróður pabba og konu hans
Önnu Lisu og áttu þau margar góð-
ar stundir saman þar og á Íslandi
síðar.
Minningarnar hrannast upp eins
og t.d. þegar þau buðu okkur systr-
unum í Grillið á Sögu og við borð-
uðum eins mikinn humar og við gát-
um í okkur látið og þegar þau buðu
okkur í bíltúr upp í sveit og við
fengum kaffi í Skíðaskálanum eða á
Þingvöllum.
Eiginmenn okkar Þór og Guðni
eignuðust í Sissu mikla vinkonu og
auka tengdamóður. Börn okkar
Bergþóra, Óttar, Ómar, Sonja og
Stefán Þór komu til sögunnar hvert
af öðru og eignuðust yndislega
ömmu Sissu. Hið sama gildir um
barnabörn Helen og Guðna.
Aníta og Þór bjuggu í Danmörku
um langt árabil og eiga góðar minn-
ingar um heimsóknir pabba og
Sissu.
Hápunktur minninganna úr
Mávahlíðinni eru allar matarveisl-
urnar. Um jólin var danskt hlaðborð
eins og það gerist flottast og var
setið í 5 tíma við borðið áður en
haldið var í stássstofuna í kaffi og
konfekt. Einu sinni á vetri bjó Sissa
til „Hönseködsuppe med melboller“
og hlökkuðu börnin mikið til þeirrar
veislu. Á gamlárskvöld ár hvert
klæddu þau sig upp í smoking og
síðan kjól og héldu tvö ein sín ára-
mót, vildu ekki hafa það öðruvísi.
Árið 1996 lést faðir okkar og var
það mikið áfall fyrir Sissu að missa
eiginmann, sinn besta vin og ferða-
félaga. Þau fóru í margar ævintýra-
ferðir um fjarlæg lönd m.a. um eyj-
ar Karíbahafsins, Mexíkó, Marokkó.
Þetta sama ár flutti Sissa í ynd-
islega íbúð við Eikjuvog þar sem
hún bjó sér glæsilegt heimili og
naut til þess m.a. aðstoðar Guðna og
Þórs.
Hún hélt ein áfram fínu veisl-
unum þar til á allra síðustu árum
þegar heilsu og þrótti hrakaði að
aðeins dró úr. Eikjuvogurinn varð
áningarstöð í amstri dagsins hjá
vinum og vandamönnum. Það varð
fastur punktur í tilverunni að kíkja
aðeins við á leið úr vinnu eða um
helgar og fá sér hið rómaða kaffi
hjá Sissu. Oftar en ekki var fullt
hús hjá henni af vinum og vanda-
mönnum sem sýndi hvað hún átti
stóran vina- og ættingjahóp. Rækt-
arsemi gagnvart sínum nánustu var
eitt af aðalsmerkjum Sissu.
Sissu var eðlislægt að vera alltaf
fín til fara og vel til höfð og var
fastagestur á hárgreiðslustofunni
hjá Helen. Við systurnar, makar
okkar, börn og barnabörn söknum
Sissu og biðjum góðan Guð að
geyma hana.
Aníta Knútsdóttir, Þór
Steinarsson, Helen Knúts-
dóttir og Guðni Sigurðsson.
„Mamma það er ekki svo slæmt
að deyja, nú fær Sissa vængi og
lærir að fljúga“ sagði 4 ára sonur
minn þegar ég ræddi við hann og
bróður hans um fráfall Sissu. Fyrir
honum var þetta bara svona einfalt.
Sissa kom inn í líf fjölskyldunnar
minnar sem seinni kona afa áður en
ég fæddist. Þegar ég hugsa nú til
hennar er það fyrsta sem kemur í
hugann matarboðin sem hún og afi
héldu um páska og jól. Þetta voru
með ólíkindum glæsileg boð og hin-
ar danskættuðu kræsingar hreint
með ólíkindum. Ég var svo heppin
að alast upp við þennan kost en þeir
sem fengu tækifæri síðar í lífinu til
að upplifa þessar veislur eins og Jó-
el maðurinn minn fengu umsvifa-
laust matarást á Sissu. Heimalöguð
lifrarkæfa, reyktur áll, purusteik,
önd og buff-tartar, maður fær enn
vatn í munninn þegar þessar veislur
eru rifjaðar upp. Það kemur heldur
ekkert annað til greina hjá okkur en
að halda okkar dönsku hefð að
borða önd með eplum og sveskjum
á aðfangadagskvöld. Sissa var ein-
mitt með okkur á aðfangadagskvöld
fyrir tveimur árum, borðaði önd og
hlýddi á klarinettuleik drengjanna
okkar. Hún var líka sannkallað jóla-
barn og fékk yfirleitt flesta pakkana
enda átti hún fjölda vina, bæði hér
heima og út um allan heim. Hún var
afskaplega hlý manneskja, átti auð-
velt með að kynnast fólki og halda
vinskap. Það lýsir henni vel að fyrir
mörgum árum kom hingað í heim-
sókn dóttir franskra hjóna sem ég
hafði dvalið hjá eitt sumar á ung-
lingsárunum. Stúlkan kom með
okkur í heimsókn til afa og Sissu og
þrátt fyrir að hún talaði litla ensku
og Sissa enga frönsku tókst Sissu
að mynda þarna einhverskonar
samband. Svo liðu árin og sjálf
missti ég sambandið við þessa
frönsku fjölskyldu. Mörgum árum
síðar komst ég að því að Sissa fékk
enn frá þeim jólakort og þau frá
henni. Við eigum eftir að sakna
Sissu við jólaborðið í ár.
Bergþóra Guðnadóttir.
Elsku Sissa, þegar ég hugsa til
baka koma upp margar góðar minn-
ingar. Ég man þegar þú og Knud
bjugguð í Mávahlíðinni og ég fór
alltaf beint í dótaskúffuna og lék
mér með allar þrautirnar sem ég
var svo fljót að leysa. Ætli ég hafi
ekki verið 4 ára þegar mér tókst að
setja saman eina hlið á Rubik-
kubbnum. Svo var alltaf gaman að
horfa á skrautfiskana í stóra búrinu
í stofunni og ég var stundum smeyk
við stóra orminn í sófanum.
Þegar þú fluttir úr Mávahlíðinni
og minnkaðir við þig dótið gafstu
mér eitthvað af þrautunum sem ég
rek augun af og til í.
Það var alltaf svo gott að koma til
þín og fá heitt súkkulaði og hlusta á
frásagnir þínar frá því í gamla daga.
Á köldum vetrardögum mun ég
búa mér til heitt súkkulaði og
drekka það úr sérstöku könnunni
sem þú gafst mér um síðustu jól.
Mér fannst þetta mjög skemmtileg
gjöf því þú lést fylgja fullt af súkku-
laði svo ég gæti örugglega búið til
heitt súkkulaði í könnuna.
Það er svo skrítið að þú varst allt-
af eins, alltaf sjálfri þér lík, jákvæð
og glaðleg, alveg sama hvernig að-
stæður voru.
Þegar við spjölluðum síðast sam-
an 2 dögum áður en þú kvaddir var
búið að flytja þig milli spítala með
sjúkrabíl. Sömu leið og ég fór fyrir
nokkru síðan og líkaði mér sjúkra-
bíllinn illa. Því spurði ég þig hvern-
ig ferðin hefði verið og þú varst
snögg að svara: „Fín, strákarnir
voru svo agalega sætir.“
Takk fyrir samfylgdina, elsku
Sissa. Það var svo gott að hitta þig
áður en þú fórst þótt ég viti ekki
hvort þú vissir af mér. Þú komst í
stað þeirrar ömmu sem engin okkar
fengu að kynnast og við komum í
stað barnabarna sem þú fékkst
aldrei að eiga.
Þú hefur gefið mér svo margt
sem er mér svo dýrmætt og mér
þykir óendanlega vænt um. Ég hef
ekki ennþá keypt mér neitt fyrir
peninginn sem þú gafst mér á af-
mælinu mínu. Ég geri það bráðum
og það verður eitthvað einstakt.
Ég gæti sagt svo margt en það
væri efni í heila bók því þú varst
einstök; góðhjörtuð, ástrík og um-
hyggjusöm kona sem fór ekki fram
hjá neinum sem fékk að kynnast
þér. Við vorum heppin að eiga þig
að og missirinn er mikill.
Núna eruð þið Knud sameinuð á
ný og vakið yfir okkur ásamt Einari
afa.
Guð blessi minningar um ein-
staka persónu sem ylja hjörtum
okkar í sorgum og söknuði.
Margrét Steinunn Hilmarsdóttir.
Elsku Sissa amma. Einhvern veg-
inn er þetta ekki orðið raunverulegt
ennþá. Það er svo stutt síðan þú
fórst yfir móðuna miklu að hitta afa
og alla ættingjana sem hafa farið á
undan. Alveg erum við systkinin
viss um að þar verða veisluhöldin
engu síðri en í Mávahlíðinni og svo í
Eikjuvogi eftir að afi dó. Veislurnar
eru eitt af þessum atriðum sem við
eigum alltaf eftir að muna. Alltaf
þegar maður lýsti kræsingunum
fyrir vinum og kunningjum sá mað-
ur hvernig aðdáunin skein úr aug-
unum á þeim, álíka listamenn í mat-
argerð og spekinga í öllu sem snýr
að matreiðslu er erfitt að finna.
En það er svo margt annað sem
skýtur uppí hugann þegar við hugs-
um til baka. Kubbar og dátar undir
kommóðunni í svefnherberginu,
galdraveröldin „Sjónvarpsherberg-
ið“ þar sem í skápunum leyndust
bækur eftir meistara á borð við Sig-
mund. Auðvitað las maður það allt
saman en hafði þó aldrei skilning á
pólitískum bröndurunum frá 1970.
Þá hefur nammiskápurinn í horninu
fengið á sig ævintýralegan blæ sem
endalaus uppspretta sælgætis, með-
al annars M&M sem þá var bara til
í fríhöfninni. Og svo jólagjafapokinn
sem var eins og taskan hjá Mary
Poppins, alveg botnlaus.
En eins góð og Mávahlíðin var þá
reyndist Eikjuvogurinn góður stað-
ur fyrir spjall yfir kaffibolla og
kræsingum í eldhúsinu. Það var
eins og allri ástinni og hlýjunni sem
bjó í Mávahlíð væri pakkað saman í
örlítið minni umbúðir og svo bætt í
blönduna góðum skammti af um-
hyggju þannig að við vorum alveg
umlukin. Við fundum svo sannar-
lega fyrir því sama hvar við bjugg-
um í heiminum, Danmörku, Spáni,
Litháen eða miðbænum í Reykjavík.
Bless, elsku amma, við sjáumst aft-
ur eftir nokkra áratugi, eitt augna-
blik á himnum. Þinn,
Stefán Þór og Sonja.
Með þeim fáu orðum sem hér
fylgja Sissu reyni ég að tjá þakklæti
mitt, væntumþykju og virðingu.
Okkar fyrstu kynni eru mér minn-
isstæð; en stuttu eftir að við Jón
Þór byrjuðum að slá okkur upp
bauð hann mér óvænt út að borða
með Sissu og Knud. Ég varð hálf-
kvíðin fyrir því að hitta svona fínt
fólk, en í ljós kom að það var alveg
óþarft því þau Knud voru bæði ynd-
isleg og kvöddu með kossi, og kall-
aði Knud mig þá strax „min skat“,
eins og raunar stundum síðar. Þessi
stutta frásögn sýnir í hnotskurn
hvernig Sissa og Knud voru; alltaf
góð og spjölluðu við hvern sem var
sem jafningja. Vandfundin er glað-
lyndari kona en Sissa var, þótt hún
hafi líka verið mjög ákveðin og föst
á sínu, þegar við átti. Sissa var
áhugasöm um lífið og tilveruna,
ekki síst um líf vina og vanda-
manna, enda dagskrá hennar fé-
lagslífs ætíð þétt bókuð, og ákaflega
margir sem sóttust eftir hennar sel-
skap. Þegar Sissa missti Knud kom
einnig vel í ljós hve vinmörg hún
var, enda var hún einnig vinur vina
sinna og drengur góður. Ekki er
hægt að láta hjá líða að minnast
Sissu, og Knud líka, án þess að
minnast á stórkostlega gestrisni
þeirra, en á 2. í jólum var hjá þeim,
og síðar Sissu einni, hið besta
danska „julefrokost“ sem hugsast
getur, og ætíð fjölmenni þá og boðið
til dýrlegrar veislu. Sissa var frá-
bær kokkur, og stóð bestu fag-
mönnum hvergi að baki. Maturinn
hjá henni var svo óviðjafnanlega
góður, að erfitt var að gæta hófs, og
ótalmargir hefðu eflaust viljað
greiða vel fyrir að komast að sem
kostgangarar hjá Sissu, ef til boða
hefði staðið. Það var gaman að tala
við Sissu um allt milli himins og
jarðar, en ekki síst eru mér minn-
isstæðar sögurnar hennar frá gömlu
Reykjavík. Þegar Sissa sagði frá
stóðu látnir og lifandi manni skýrt
fyrir hugskotssjónum, en sumar
sögurnar hennar Sissu fjölluðu um
ýmislegt, sem hafði drifið á daga
löngu genginna kynslóða, enda var
Sissa ein af ekki svo mörgum sem
voru Reykvíkingar í margra ættliði.
Forfeður Sissu voru fæddir í Sölv-
hóli, sem var bær sem stóð rétt við
Arnarhólinn, en síðar flutti fjöl-
skyldan á bæinn Klöpp, sem Klapp-
arstígur er kenndur við. Faðir Sissu
var lengi verkstjóri hjá Völundi,
sem stóð á lóðinni sem nú er nr. 1-7
við Klapparstíg, en hann byggði hús
fyrir sína fjölskyldu á Hverfisgötu
100, sem þá þótti nánast uppi í
sveit, en það hús stendur rétt við
núverandi Hlemmtorg. Að hafa
kynnst Sissu er einstakt ríkidæmi,
en ég veit einnig að margir aðrir
hafa misst mikið, þeirra á meðal
Jón Þór, sem elskaði hana sem
bestu móður, og nú hefur sonur
okkar, Tómas Þór, misst ömmu
sína. Við erum langt í frá þau einu
sem syrgja og sakna nú þegar Sissa
okkar hefur lagt augun aftur hinsta
sinni, en við getum leitað huggunar
í þeirri vissu að góður Guð sjái til
þess að Sissa njóti verðskuldaðs at-
lætis hjá okkar himnaföður.
Sjöfn Kristjánsdóttir.
Fyrir margt löngu hringdi síminn
hjá Sissu, þar var Jón Þór bróð-
ursonur hennar. Erindið var það
hvort hún gæti passað okkur yngri
systkinin tvö sem þá vorum komin á
fyrirferðarmikið aldursskeið. Af
sinni ljúfmennsku var hún tilbúinn
til þessa viðviks. Þegar mætt var
með okkur til hennar tjáði móðir
okkar henni feimnislega að ekki
væri um skamma stund að ræða,
heldur nokkra daga. Hún var nefni-
lega á leiðinni með föður okkar í
söluferð út á land. Í þeirri ferð
auðnaðist henni að hitta föður sinn
og afa okkar í fyrsta og eina skipti
ævi sinnar. Í hönd fóru að því er
virðist ævintýralegir dagar hjá
Sissu ef dæma má eftir frásögum
hennar af þessum tíma.
Þegar móðir okkar lést fyrir ald-
ur fram úr illvígum sjúkdómi sátum
við systkinin allt of snemma á lífs-
leið okkar hnípin uppi með særð lítil
sálartetur. Fjölskyldur okkar slógu
um okkur skjaldborg ákveðnar í að
koma okkur til manns undir forystu
systranna Steinunnar og Margrétar
Valdimarsdætra sem bjuggu okkur
gott heimili og atlæti. Álengdar var
Sissa föðursystir okkar ásamt Knud
sem alla tíð tók glöð á móti manni,
hvort sem var heima í Mávahlíðinni
eða í Fálkanum þar sem hún starf-
aði. Jafn hlýlegar voru móttökurnar
á báðum stöðum. Ekki gleymist það
er hún færði undirrituðum glæsilegt
DBS reiðhjól að gjöf, þvílíkur dýr-
gripur sem það var í höndum ungs
drengs. Knud sá síðan um smávið-
vik og hjólaviðgerðir eftir að hann
kom sér fyrir með mubluverkstæðið
sitt í næsta nágrenni á Guðrúnar-
götunni. Umhyggja Sissu gagnvart
okkur bróðurbörnunum sínum kom
hvað skýrast fram í þeirri mynd að
hún leit á okkur sem sín eigin börn
og síðar börnin okkar sem sín
ömmubörn. Mér er það sérstaklega
minnisstætt er ég kom í Mávahlíð-
ina um áramótin 7́7 og 7́8 til þess að
kveðja þau er ég að loknu námi í
iðngrein minni ákvað að dvelja um
sinn í Noregi. Ég skynjaði á þeirri
stundu hversu sárt þeim Sissu og
Knud þótti að ef til vill væri hætta á
að ég myndi ílengjast svo fjarri.
Sissa hafði einstaklega mikla
ánægju af að kalla fjölskyldu og vini
til veisluhalda og voru danskættuðu
hlaðborðin hennar ævintýraleg og
var uppteknum hætti lengi haldið
áfram eftir að Knud féll frá. Um-
hyggja Sissu fyrir fjölskyldum sín-
um birtist í stóru og smáu. Enginn
afmælisdagur leið að kvöldi án þess
að hún hringdi í afmælisbörnin og í
öll afmælisboð mætti hún svo fín og
vel til höfð en það var hún alltaf.
Steinunn S. Jónsdóttir