Morgunblaðið - 06.01.2008, Blaðsíða 30
M
argrét Sanders,
framkvæmdastjóri
hjá endurskoðunar-
og ráðgjafarfyrir-
tækinu Deloitte, hóf
störf hjá fyrirtækinu árið 1999 þeg-
ar það var stofnað með samruna
nokkurra smærri fyrirtækja. Lögð
var áhersla á að fetað yrði í fótspor
Deloitte á alþjóðavísu þar sem ríkir
fjölskylduvæn stefna; hún segir að
alþjóðlegur árangur Deloitte hvað
þetta varðar sé frábær.
Þess má geta að Deloitte hér á
landi tók þátt í verkefninu Auður í
krafti kvenna og nú er það verk-
efnið Mannauður en stefna Deloitte
er eins og skólabókardæmi um fyr-
irtæki sem hefur sýn þess að leið-
arljósi. Í raun má segja að áhersla
Deloitte hér á landi sé gott dæmi um
hvað fyrirtæki geta gert til þess að
halda í gott starfsfólk og skapa eft-
irsóttan vinnustað. ,,Viðhorfsbreyt-
ingarnar á meðal starfsmannanna
voru gríðarlegar. Við lögðum mikið
upp úr gleði á vinnustaðnum og að
við værum öll saman en að ekki væri
um að ræða ,,þá,“ ,,þær,“ ,,þau“ og
,,okkur“.
Sveigjanleiki
Nýráðinn mannauðsstjóri, Áslaug
Guðmundardóttir, hefur boðið
starfsmönnum Deloitte upp á mik-
inn sveigjanleika í vinnutíma. Mar-
grét bendir á að sumir starfsmenn
séu ráðnir á ársgrundvelli – þeir
skila vissum tímafjölda yfir árið en
ráða því nokkurn veginn hvenær
álagstímar eru og fer það eftir að-
stæðum starfsmanns og fyrirtækis
en þó er um fyrirfram skilgreindan
tíma að ræða, sem krefst mikils
skipulags. ,,Viðkomandi ákveður
kannski að vinna gríðarlega mikið í
janúar, febrúar, mars og apríl. Hann
vinnur kannski hálfan daginn í maí
og júní, síðan vinnur hann e.t.v. ekk-
ert í júlí og ágúst en vinnur svo mik-
ið um haustið. Einnig getur verið
um að ræða að starfsmenn fari ekki
yfir dagvinnu en hafi þennan sveigj-
anleika. Við höfum líka dæmi um
tímabundna samninga um sveigj-
anleika í starfi þegar um er að ræða
veikindi í fjölskyldu eða aðrar tíma-
bundnar aðstæður. Það hafa nokkr-
ir starfsmenn farið inn í þetta kerfi
og eru margir þeirra á föstum laun-
um þannig að mánaðarlegar
greiðslur haldast jafnar.“
Hjá Deloitte er jafnframt boðið
upp á hlutastarf. Það getur falist í
að starfsmenn vinni fjóra daga í
viku eða í 10 daga í mánuði en erf-
iðara er að bjóða uppá starf hálfan
daginn.
Um 70% starfsmanna Deloitte eru
með heimatengingar þannig að þeir
geta unnið heima þegar þörf krefur.
,,Töluverður fjöldi nýtir sér þetta.
Hins vegar vilja sumir skilja al-
gjörlega á milli vinnu og einkalífs.“
Ýmsar uppákomur
Hjá Deloitte eru reglulega ýmsar
uppákomur þar sem gert er ráð fyr-
ir að fjölskyldur starfsmanna taki
þátt. Til að mynda eru allar skemmt-
anir skipulagðar með maka starfs-
manna í huga. Starfsmannafélagið
hefur séð um fjölskylduferðir, jóla-
trésferðir, farið er með börnin í bíó
og einu sinni á ári mega börn starfs-
manna fara með foreldrum sínum í
vinnuna.
,,Dætur starfsmanna fengu að
koma með í vinnuna í einn dag þeg-
ar við tókum þátt í verkefninu Auð-
ur í krafti kvenna. Hins vegar mega
nú bæði stúlkur og drengir koma í
vinnuna einu sinni á ári. Börn á aldr-
inum 9-15 ára fá að vinna með
starfsfólkinu. Þau svara meðal ann-
ars í síma, gera vinnutengd verkefni
og fara á fundi. Börnin enda svo
daginn með foreldrum sínum. Yngri
börn mæta með foreldrunum annan
dag og eru þá með þeim hluta úr
degi. Þau fá þó ekki að vinna eins og
eldri börnin.“
Á meðal nýjunga hjá Deloitte er
að fyrirtækið kaupir þrif á heimilum
starfsmanna og er dregið af launum
þeirra. ,,Við ætlumst ekki til að fólk
vinni þann tíma sem það hefði verið
að þrífa heimili sín. Við erum að
hjálpa starfsmönnum til að verja
meiri tíma með börnunum sínum
eða í áhugamálin.“
Ofarlega í könnunum
Skrifstofur Deloitte verða fluttar
um áramótin í turninn sem verið er
að byggja við Smáratorg í Kópavogi
og verða þær á 7. til 11. hæð. Stjórn-
endur töldu mikilvægt að í nýjum
húsakynnum yrði góð aðstaða fyrir
starfsfólk, mötuneyti og líkams-
ræktarstöð og var það síðarnefnda
sett inn í samning um húsnæði. Síð-
ar var ákveðið að mötuneyti starfs-
manna væri veitingahús. Mikill
metnaður er hjá rekstraraðilum
veitingahússins og hafa þeir áform
um að gefa starfsmönnum Deloitte
og öðrum í húsinu kost á að panta
kvöldmat sem þeir geta tekið með
heim.
Deloitte hefur verið „fyrirmynd-
arfyrirtæki“ hjá VR í nokkur ár skv.
árlegum könnunum sem starfsfólk
fyrirtækisins tekur þátt í og bendir
Margrét á að þar skipti sveigjanleik-
inn miklu máli. ,,Starfsmenn sjá
þarna ákveðna möguleika.“ Margrét
segir að sveigjanleikinn gefi Delo-
itte möguleika á að halda í starfs-
menn sem annars færu annað eða
hættu jafnvel að vinna utan heimilis.
„Við getum leyft okkur þetta þar
sem um er að ræða sérþekking-
arfyrirtæki.“ Þá nefnir hún að
nokkrir starfsmenn, sem hættir eru
hjá fyrirtækinu, sögðu að þeir hefðu
hætt fyrr ef ekki væri vegna sveigj-
anleikans.
Verkefnið „Auður í krafti
kvenna“ var frábært verkefni á sín-
um tíma og hentaði vel fyrir Deloitte
þá, en nú er mikilvægt að horfa á all-
an mannauðinn. Verkefnið „Mann-
auður“ er að horfa til framtíðar og
leita nýrra leiða til að skapa sam-
félag og vinnuumhverfi þar sem
okkur tekst að lifa heilbrigðu og
gefandi lífi jafnframt því sem við
aukum samkeppnishæfni okkar og
bætum árangur í starfi.
„Útkoman verður að það græða
allir. Þá er bæði verið að tala um
peninga og lífsgæði.“
Margrét Sanders „Útkoman verður að það græða allir. Þá er bæði verið
að tala um peninga og lífsgæði.“
Það græða allir
» Verkefnið „Auður í
krafti kvenna“ var
frábært verkefni á sín-
um tíma og hentaði vel
fyrir Deloitte þá, en nú
er mikilvægt að horfa á
allan mannauðinn.
Morgunblaðið/Kristinn
30 SUNNUDAGUR 6. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
B
andaríkjamaðurinn dr. David
Griswold kennir við við-
skiptadeild Boston University,
hann rekur fjárfestingarfyr-
irtæki auk þess að kenna nokkra
daga á haustönn við Háskólann í Reykjavík
en það hefur hann gert frá árinu 2004. Hann
flýgur því yfir hafið á nokkurra vikna fresti
og dvelur hér í örfáa daga í hvert skipti.
Griswold þekkir hvernig það er þegar
vinnan tekur völdin. Á sínum tíma vann hann
hjá ráðgjafarfyrirtæki og tók það hann um 45
mínútur að keyra í vinnuna auk þess sem
hann vann um 80 tíma á viku. Það kom nátt-
úrlega niður á fjölskyldulífinu. „Ég var hepp-
inn þótt mér hafi ekki fundist það þá en fyr-
irtækið varð gjaldþrota. Ég varð skyndilega
atvinnulaus og fór að hugsa minn gang. Fólk
sér bara neikvæðu hliðarnar þegar það miss-
ir vinnuna en þetta var í rauninni tækifæri
fyrir mig.“
Burtséð frá vinnunni í ráðgjafarfyrirtæk-
inu hefur Griswold oft unnið um 60 tíma á
viku. „Ég vann svona mikið sennilega vegna
þess að mér fannst ég ekki hafa neitt val,
vegna þess að mér fannst ég annars ekki
geta borgað reikningana eða að ég myndi
annars missa vinnuna. Það þarf hins vegar
ekki að vinna á þennan hátt. Maður vann
svona mikið vegna þess að maður var ekki
nógu skynsamur til að gera þetta öðruvísi.
Ég var óskipulagður áður fyrr og það var
allt á rúi og stúi. Ég velti hlutunum á undan
mér – ég ætlaði að framkvæma þá síðar en
kom því aldrei í verk. Ég vissi að þetta var
vandamál. Ég las bók sem hafði mikil áhrif á
mig – „Getting Things Done“ eða „Að koma
hlutunum í verk“. Við lestur bókarinnar
gerði ég mér grein fyrir að ég hafði ekki tíma
fyrir fjölskylduna vegna þess hve ég var
óskipulagður. Þetta ýtti á mig að leita leiða
til að vera skipulagður.“
Griswold fór á sínum tíma ásamt einum
sona sinna að skoða háskóla í Louisiana. Í
þeirri ferð skoðuðu feðgarnir meðal annars
plantekrur þar sem þrælar voru haldnir áður
fyrr. „Þrælar í Louisiana gátu keypt sér
frelsi ólíkt öðrum þrælum í Bandaríkjunum.
Við erum öll þrælar í nútímasamfélaginu. Ég
féll í sömu gildru og aðrir – ég varð smátt og
smátt þræll. Þegar ég vann 60 tíma á viku fór
ég að spyrja sjálfan mig að því hvers vegna
ég væri að þessu. Í dag kaupi ég ekki hluti
sem ég hef ekki þörf fyrir og ég er líka skyn-
samari hvað varðar vinnuna.
Mér bauðst í haust tímakennsla við Har-
vard-háskóla. Ég hefði ekki fúlsað við því áð-
ur fyrr. Ef ég hefði tekið því hefði ég ekki
skilað vinnu minni eins vel í núverandi störf-
um. Ég afþakkaði þess vegna. Ég er í dag
heiðarlegur gagnvart sjálfum mér og öðrum
og afþakka frekar verkefni sem ég veit að ég
get ekki leyst fljótlega. Viðkomandi getur þá
beðið einhvern annan. Ég hef lært að segja
„nei“.“
Afslappaðri og hamingjusamari
Griswold segir að sú staðreynd að hann er
í þremur störfum þýði ekki að hann vinni í
dag 60 tíma á viku. Hann vinnur 40 tíma á
viku og passar upp á að það breytist ekki.
„Við hjónin vinnum ekki eftir að við erum
komin heim klukkan fimm á daginn og ég
vinn ekki um helgar.
Sumir hafa ekki tíma fyrir fjölskyldur sín-
ar. En ef fólk skipuleggur líf sitt á réttan
hátt hefur það nógan tíma fyrir fjölskylduna.
Ég skipulegg tíma minn í dag svo ég eigi
ánægjulegt líf og nógan tíma fyrir fjölskyld-
una. Jafnvægi í lífinu er mikilvægt og það
sama er að segja um tímann með fjölskyld-
unni. Við hjónin réðum til að mynda konu til
að þrífa heimilið. Ég hef gaman af að elda
þótt ég sé oft þreyttur en ég slaka þá á. Hins
vegar kaupum við nú orðið stundum tilbúinn
mat og ég velti fyrir mér hvers vegna ég
eyddi öllum þessum tíma áður fyrr í að elda.
Við hjónin erum í dag miklu nánari en þeg-
ar ég vann meira. Við höfum nógan tíma til
að tala saman en það er mikilvægt. Við förum
í gönguferðir um helgar, í verslanir, við
vinnum í garðinum, við höfum tínt epli og á
veturna fer ég oftar á skíði með krökkunum.
Ég er afslappaðri og hamingjusamari en
áður. Ég hélt ég væri hamingjusamur þegar
ég vann sem mest. Hins vegar veit maður
ekki hvað hamingja er fyrr en maður upplifir
hana.“
Griswold segist njóta meiri velgengni eftir
að hann fór að vinna 40 tíma á viku í stað 60
tíma. „Fólk hefur ekki tíma til að endurhlaða
batteríin ef það vinnur svona mikið. Eina
leiðin til að vinna ekki 60 tíma á viku er að
breyta atferli sínu. Ég er að tala um þræla í
þessu tilviki – hugmyndina um þræla sem ég
minntist á áðan. Þetta er eins og tannhjól
sem snýst sífellt hraðar og enginn kemst af
því.“
Lærði að
segja „nei“
Háskólinn í Reykjavík og nokkur fyrirtæki fóru í haust af stað með verkefnið Mannauður sem stendur yfir næstu misserin. Að-
aláhersla er lögð á samspil vinnu og einkalífs og að skapa aðstæður þannig að einstaklingum og fyrirtækjum verði kleift að ná
samkeppnisforskoti og auknum lífsgæðum. Svava Jónsdóttir kynnti sér málið.
Morgunblaðið/Frikki
David Griswold „Ég hélt ég væri hamingjusamur þegar ég vann sem mest. Hins vegar veit
maður ekki hvað hamingja er fyrr en maður upplifir hana.“
» „Ég var óskipulagður áður
fyrr og það var allt á rúi og
stúi. Ég velti hlutunum á und-
an mér – ég ætlaði að fram-
kvæma þá síðar en kom því
aldrei í verk.“
mannauður