Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1950, Blaðsíða 4
hefur sent mér peninga til að kaupa mat“, sagði
hún við kaupmanninn. „Ég ætla að kaupa poka
af mjöli". Svo segjandi lagði hún „bankaseðil-
inn“ á búðarborðið.
„Hvað er nú þetta?“ spurði kaupmaður og
skoðaði frúna með kornbundinið á nægtarhorn-
inu með sýnilegum áhuga.
„Þetta", sagði Mamtolo, „eru peningar til að
borga fyrir mjölið. Það eiga að vera £4 til
baka“.
„Þetta eru ekki peningar", svaraði kaupmað-
ur.
„Hvað gengur að ykkur öllum?“ spurði Mam-
tolo allfestulega. „Hér er bréfið frá manninum
mínum, sem hann sendi peningana í. Lesið hvað
stendur í því, og þér skuluð sanna, að það eru
peningar".
„Ef þetta eru peningar", svaraði kaupmaður,
„eru þeir þeirrar tegundar, að ég get ekki tekið
þá gilda“.
Mamtolo þreif bréfið ásamt fylgiskjalinu og
þusti út úr búðinni. Á leiðinni heim hugsaði
hún málið og komst að þeirri niðurstöðu, að
kennarinn og kaupmaðurinn hlytu að hafa gert
með sér samsæri til að féfletta hana.
Hún skyldi fara til vinnumiðlarans í þorp-
inu, trúverðugs manns, og leggja málið fyrir
hann. Hann hafði ráðið mann hennar til vinnu
í námunni, og vissi allt um hann.
Hún fór til vinnumiðlarans, sem hlustaði með
þolinmæði á það, sem hún hafði að segja. Enn
var henni sagt, að blaðið, sem hún sýndi, væri
enginn peningur.
Vinnumiðlarann tók að gruna margt og hann
bað Mamtolo um bréfið og ,,seðilinn“, svo hægt
væri að leita nánari upplýsinga um málið í
Jóhannesborg, en engar fortölur gátu fengið
hana til að láta af hendi ,,peningana“. Maður-
inn hennar hafði sagt, að það væru peningar,
og svo hlaut það að vera. Ef blaðið skyldi reyn-
ast ógilt á endanum, ætlaði hún að fara sjálf
tii föður síns og krefjast þess, að nautpening-
urinn, sem honum hafði verið greiddur, er hún
giftist Badeni, yrði skilað til föður Badeni.
Svo ætlaði hún að slíta hjónabandinu. Nei, hún
skyldi ekki láta blaðið frá sér fara. Badeni
mjmdi koma heim áður langt liði, og hún skyldi
reka það framan í hann.
„Þangað til eigið þér heimtingu á peningum,
sem kaupmaðurinn getur tekið gilda“, sagði
vinnumiðlarinn. „Hérna er pund, sem maður-
inn yðar getur borgað mér aftur, þegar hann
kemur".
Vinnumiðlarinn tilkynnti rannsóknarlöregl-
unni í Jóhannesborg, hvers hann hefði orðið
áskynja, og gat þess til, að Badeni hefði verið
prettaður af einhverjum, sem hefði látið hann
fá mynd úr vindlakassa í stað 5 punda seðils.
Hann lýsti myndinni. Hann minntist einnig á
málið við lögreglustjórann í héraðinu.
Þegar rannsóknarlögreglumennirnir tóku að
grennslast fyrir um málið, kom á daginn, að
Badeni var lagður af stað heimleiðis, en þeir
geymdu skýrslu vinnumiðlarans til frekari
rannsóknar.
Það var rétt um þetta leyti, að Tandabantu
kaupmaður kom í lögregluskrifstofuna og til-
kynnti, að brotizt hefði verið inn í búð hans.
Nokkrum munum hafði verið stolið, og lítill
kassi — vindlakassi, sagði hann — með pen-
ingum, var horfinn.
Lögreglan tók skýrslu Tandabantus til rann-
sóknar. Lýsing á hinu stolna var birt í „Lög-
reglublaðinu", og það leið ekki á löngu þar til
maður, sem hafði í fórum sínum suma hinna
stolnu muna, þar á meðal vindlakassann, var
handtekinn.
Lögreglustjórinn í heimkynnum Badenis sá
auglýsinguna í „Lögreglublaðinu", og klóraði
sér í höfðinu.
„Vindlakassi — vindlakassi", hugsaði hann.
„Er ekki eitthvað viðvíkjandi vindlakassa, sem
ég ætti að muna?“ Hann leit yfir „atburða-
skrá“ sína til glöggva sig. Fingurinn á honum
stanzaði brátt við eina athugasemd: „492. Hr.
Lager tilkynnir óformlega, að kona Badenis
nokkurs í Bawa hafi sýnt honum vindlakassa-
mynd, sem komið hafi í bréfi frá manni henn-
ar og hún áleit vera 6 punda seðil. Ráðstafanir
gerðar: Sjá bréf til rannsóknarlögreglunnar".
Lögreglustjórinn skipaði þegar í stað einum
undirmanna sinna að söðla hest sinn, ríða til
Rawa og sækja mann að nafni Badeni. Á meðan
notaði lögreglustjórinn símann óspart. Svarið
við símskeyti hans var á þá leið, að hann ætti
strax að senda Badeni til Jóhannesborgar til að
bera vitni í innbrotsmálinu.
Badeni kom skjálfandi fram fyrir lögreglu-
stjórann. „Hvað er um að vera?“ hugsaði hann.
„Hvað hef ég gert að mér nýlega?“ Samvizkan
ónáðaði hann helzt vegna smáyfirsjóna, sem
honum höfðu orðið á í námunni. Það var nú
til dæmis þetta, að hann hafði náð sér í brenni-
vínsflösku á ólöglegan hátt. Hann hafði einnig
átt þátt í öðrum hæpnum gerðum, sem gátu leitt
af sér fangelsun fyrir einhverja, ef upp kæm-
ust.
Hann var truflaður í hugrenningum sínum,
þegar hann kom inn í skrifstofuna. Einhver
sagði hárri röddu:
„Badeni, karlmaður, fullorðinn verkamaður,
til heimilis í Bawa“.
262
VIKINQUR