Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1950, Blaðsíða 55
Minningarorð:
Hinn 13. október síðastliðinn var til moldar borinn
í Fossvogskirkjugarði í Iteykjavik Elís Þórðarson frá
Búðum í Fáskrúðsfirði. Hann var fæddur í Stöðvar-
firði 24. júlí 1904. Foreldrar hans voru hjónin Þórður
Árnason og Sigurbjörg Sigurðardóttir, sem þar bjuggu
um tíma, en fluttust síðan að Búðum í Fáskrúðsfirði,
og þar ólst Elís sálugi upp.
Elís byrjaði snemma að stunda sjómennsku, fyrst
með föður sínum á árabátum, eins og þá var venja,
en síðan á stærri bátum, unz hann gerðist formaður
á þeim, og þá lengst af á útvegi tengdaföður síns,
Marteins Þorsteinssonar kaupmanns. Lengst var hann
formaður á m.s. „Síldin", 15 smálesta bát, eða 14 ár,
og farnaðist ágætlega. Var með afbrigðum góður stjóm-
ari og heppinn að fiska, og til merkis um vinsældir
hans má nefna það, að hann mun hafa haft sömu
mennina með sér lengst af þeim tíma. Síðan var hann
með m.b. „Minnie“ fyrir samnefnt hlutafélag hér á
staðnum.
Ég, sem þessar línur rita, átti því láni að fagna að
vera með Elíasi sáluga nokkrar síldarvertíðir, og sömu-
leiðis vann ég við bát hans í landi, bæði hér heima og
annarsstaðar, og hygg ég, að betri mann hafi unglingar
ekki haft yfir sér við vinnu. í allri umgengni var Elís
sál. hið mesta prúðmenni, jafnt við háa sem lága, og
sjaldgæft að heyra styggðaryrði af vörum hans, enda
vinsæll með afbrigðum.
Til heimilislífs hans þekkti ég ekki gerla, en ég
hygg, að það hafi verið með ágætum.
Árið 1946 hætti Elís sálugi sjómennsku og fluttist
með fjölskyldu sína til Reykjavíkur og stundaði þar
smíðar upp frá því, því hanri var prýðilega verkfær á
því sviði, þó ólærður væri. Við, sem kynntumst Ella
Þórðar, eins og hann var jafnan kallaður, munum
ávallt minnast hans, er við heyrum góðs manns getið.
innar sé eigi af íslenzku, heldur af erlendu
bergi brotinn, tilorðinn við strendur Noregs,
þar sem stórsíldin og vorsíldin veiðast á vorin,
og í fjörðum og flóum Noregs alizt hún upp
þangað til hún leggst til hafs síðar. Eftir hrygn-
inguna við Noreg færist svo síldin norður með
ströndinni með straumnum, þaðan til vesturs
um Jan Mayen-svæðið, en þaðan aftur til suð-
urs, alla leið upp að norðurströnd íslands. Þeg-
ar þangað er komið, berst hún austur fyrir
land með Golfstraumnum, þaðan suður og aust-
ur í haf, en gengur svo upp að Norgesströndum
næsta vor, til þess að hrygna.
Mér vinnst ekki tóm til þess að rekja þá
röksemdafærslu, sem að baki liggur þessum
skoðunum, né að telja það fram, sem þeim
hefur verið fundið til foráttu. Við mundum
áreiðanlega ennþá standa á vangaveltustigi í
þessum málum og hvort sjónarmiðið mundi
rísa gegn öðru, án þess að beinum sönnunum
yrði komið við, ef ekki hefði tekizt svo giftu-
Elís Þórdarson.
Þess vegna þótti mér vel við eigandi að biðja Sjómanna-
blaðið Víking fyrir þessar fátæklegu línur um hann,
ásamt mynd af honum, því sjómannsstarfið mun hafa
verið sterkasti þátturinn í skapgerð hans.
Á síðastliðnu sumri fór Elís sál. að kenna sjúkdóms
þess, er síðar varð honum að bana, og lá hann þungt
haldinn síðustu vikurnar og rænulaus með öllu síðustu
dagana fyrir andlátið.
Elís var kvæntur Jónu Marteinsdóttur, kaupmanns,
Þorsteinssonar, sem áður er getið, og eignuðust þau
fjóra syni, Má og Þór, sem nú eru uppkomnir, Sig-
urð, sem enn er barn að aldri, og einn son misstu þau
ungan.
Að endingu vottum við sveitungar hans eftirlifandi
eiginkonu hans og sonum, ellihrumri móður og syst-
kinum fyllstu samúð okkar. Sveitungi.
samlega til að byrjað var að merkja síld við-
Noreg og Island árið 1948.
Hér vinnst ekki heldur tími til þess að gera
grein fyrir merkingunum né aðferðum þeim,
sem við þær var beitt, heldur verður að stikla
á því allra stærsta um þær sjálfar og árangur
þeirra. Á árunum 1948—1950 hafa að öllu sam-
anlögðu verið merktar nær því 44.000 síldar,
bæði við Island og Noreg. Af þeim hafa nú
endurveiðst 160. Það markverðasta, sem merk-
ingarnar hafa fram að þessu sýnt, er tvímæla-
laust það, að norsk síld gengur til miðanna við
Norðurland og að Norðurlandssíldin gengur á
hrygningastöðvarnar við Noreg. Síðastliðinn
vetur komu ellefu Norðurlandssíldar fram við
Noreg, og það er eftirtektarvert, að endur-
heimtur þessar voru frá öllum merkingarstöðv-
unum við Norðurland, nema einni, og að merkta
síldin kom fram á öllu síldveiðasvæðinu við
Noreg, frá Álasundi í norðri til Egersunds í
suðri. Framh.
V í K I N G U R
313