Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1973, Blaðsíða 7

framundan, nátengd sjósókn og
sjómennsku, þar verður markviss
fiskileit, skipulag fiskveiða og
nýting landgrunnsins undir vís-
indalegu eftirliti höfuðnauðsyn.
Að hafrannsóknum og fiski-
rannsóknum hefur verið myndar-
lega búið, þó að enn sé þörf minni
skipa og báta til rannsókna á
grunnmiðum og í fjörðum. Fram-
lag þjóðarinnar til hinna stóru
og myndarlegu hafrannsókna-
skipa mun skila sér margfaldlega
til þjóðarbúsins. Á ýmsum öðrum
mjög mikilvægum sviðum rann-
sókna í þágu sjávarútvegs og
siglinga og sjómennsku erum við
eftirbátar.
Sérstök reglugerð eða lögskip-
an um Sjómælingastofnun er ekki
ennþá til og þar hafa íslendingar
orðið að vera miklir bónbjargar-
menn með nægilega góð og full-
komin skip. Fjárveitingar til sjó-
mælinga og sjókortagerðar hafa
verið allt of mikið við nögl skorn-
ar, þegar tekið er tillit til mikil-
vægra verkefna þessarar stofn-
unar fyrir siglingar og fiskveiðar
svo og allar vísindalegar rann-
sóknir á landgrunninu, en góðar
sjómælingar eru forsenda þeirra
hluta.
Landhelgisgæzluna verður að
efla af stórhug og framsýni;
vantar bæði viðunandi aðstöðu í
landi og ný fullkomin skip.
Nákvæm, „elektrónísk", staðar-
ákvörðunartæki hér við strendur
líkt og hjá mestu fiskveiðiþjóð,
eru með stærri fiskveiðilandhelgi
lífsnauðsyn, ef nýting og vernd
fiskimiðanna á að vera fullkomin.
Við erum fámenn, en þó vax-
andi þjóð, sem hefur nú stigið
fyrstu skref sjálfstæðrar þjóðar.
Á þessum fyrstu árum lýðveldis-
ins hefur komið í Ijós hvar við
treystum bezt sjálfstæðið — það
er með því að ráða sjálf okkar
mestu auðlindum fiskimiðun-
um í kringum landið — auka
veg og þrótt þeirrar stéttar,
sem á að nýta þau mið og
efla vísindalegar rannsóknir og
þekkingu á þessum hluta lands-
ins — landgrunninu — sjálfum
landssökklinum. Sterk og örugg
VlKINGUR
vemd þessara auðæfa hefur sýnt
sig að vera þjóðinni höfuðnauð-
syn og lífsspursmál.
Reynsla íslenzkrar þjóðar í
sjálfstæðisbaráttu 7 alda var
dýru verði keypt. Útlendingar,
sem meta okkur ekki sem þjóð
heldur eftir höfðatölureglu og þá
víst sem baldna íbúa í fátækra-
hverfi eða við götu stórborgar,
þekkja ekki sögu þjóðar vorrar.
Gjarnan mætti kynna þeim
þá sögu. Svar íslenzkra sjó-
manna við innrás og ofbeldi út-
lendinga í íslenzka fiskveiðilög-
sögu er, að tilkynna þeim, að
lokatakmark okkar í landhelgis-
málinu sé jafnfjarlægðarlína við
nágrannaþjóðir okkar Færeyinga
og Grænlendinga, sem er um 100
sjómílur, landgrunn íslands og
landsökull landsins út á 1000
metra dýpi. Það er eðlilegur hluti
landsins. Öll önnur dýptartak-
mörk eru eins og að helga sér
fjall í miðri hlíð.
í landhelgismálinu munu fs-
lendingar ekki gera neina Kópa-
vogseiða undir gínandi fallbyssu-
kjöftum erlendra herskipa.
Siglingar að og frá eylandi sem
okkar landi eru líftaug þjóðar-
innar, þrátt fyrir síauknar og
mikilvægar flugsamgöngur á síð-
ari árum.
En oft kemur upp sú spurning
hvers vegna við ekki færum þjóð-
inni meiri auð með utanríkis-
siglingum um allan heim eins og
frændur vorir á Norðurlöndum.
Hér er verðugt verkefni fyrir
sjómannasamtökin og skipafélög
í landinu að huga að í samein-
ingu.
Þó að íslendingar ættu ekki
nema eitt skip, sem sigldi undir
íslenzkum fána um öll heimshöf-
in þá myndum við með því öðlast
mikilverða reynslu og áreiðan-
lega yrði það vel mannað íslenzk-
um sjómönnum og sjómannsefn-
um, sem myndu með því svala
útþrá sinni. Þetta gæti eflt mjög
sjómannastéttina og yrði vísir
að því, að við mættum kallast
siglingaþjóð.
íslendingar - á sjómannadegi -
er okkur öllum hollt að minnast,
að enn er í fullu gildi orðtækið
fornkveðna — siglingar eru nauð-
syn — ekki hvað sízt eyþjóð.
Sjómannadagurinn ætti því að
vera einn af höfuðhátíðisdögum
íslendinga með virkri þátttöku
allra stétta, þar sem staða og
hlutverk sjómannastéttarinnar er
til umhugsunar og umræðu
hverju sinni.
Eflum því sjómannastétt fs-
lands, því að aldrei á okkur að
vera það Ijósar en einmitt í dag,
það sem skáldið Jón Magnússon
kveður:
Föðurland vort hálft er hafið
helgað þúsund feðra dáð,
Þangað lífsbjörg þjóðin sótti
þar mun verða stríðið háð.
Lifið heil — gleðilega hátíð
Breta aldrei byssan góð
Breta aldrei byssan góð
brýtur andans vigur.
Því mun vit og vopnlaus þjóð
vinna á þeim sigur.
Til að eignast gullið gjald
gerast þeir nú bjánar.
Nota til þess vopnavald
og verða sér til smánar.
Þó þeir syngi í þessum dúr
þeir fá einslcis notið.
Þennan litla þjóðar múr
þeir geta ekki brotið.
Þeirra er að þrjóta vald
það fer að líða að kveldi;
nú er eilíft undanhald
á öllu Bretaveldi.
Þegar af móði mætti valds
minna gera að flíka.
Við óskum þeim góðs undanhalds
af Islandsmiðum líka.
H. B. 5. 9. 1958.
Vísur þessar voru sendar
Víkingi í upphafi Þorskastríðs-
ins 1958.
207