Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1973, Blaðsíða 33
hundrað pund. Ég velti málinu
fyrir mér dálitla stund og að lok-
um afhenti ég Árna varaskrúfu-
blaðið, það var nokkuð þungt.
Það var rennt niður spotta og
blaðið híft í honum upp á dekk,
en ég hélt áfram vinnu minni.
Ég skrúfaði tvo þrjá hringi í
hvern smurkopp og tók fram
sprautukönnuna og sprautaði á
hæggenga fleti, sem ekki höfðu
aðra smurningu.
Mig var farið að langa í kaffi
af þessu öllu saman og fór upp.
Á lestarlúgunni var Árni að
bjástra við varaskrúfublaðið,
hann var búinn að festa við það
snurpuhring og var að festa við
það uppistöður. Svo reis hann á
fætur, brostí ánægjulega og
sagði: Nú komum við með síld í
fyrramálið.
Síðan fórum við í kaffi og Árni
vermdi könnuna sína með stór-
um frostbitnum höndum og
brosti. Svo var slegið af, við vor-
um komnir. Það var látið reka
og beðið kvölds með óþreyju.
Það var ennþá bjart þegar við
byrjuðum að leita í dýpinu, að
því er virtist tilgangslaust. Þó
eftir vissum reglum, aftur og
fram í dýpinu. Svo fór að húma.
1 stýrishúsinu var rökkvað. Mjór
geisli féll á kompásinn, á stefn-
una sem stýrið var, þetta augna-
blik, vest suð vest. Það glórði í
áhyggjufullt andlit mannsins sem
rýndi á dýptarmælinn og það
varð nornalegt eins og það vildi
seiða fram mynd af fiskum hafs-
ins, þarna á pappírinn. 1 ljósa-
skiptunum kom hún eins og hendi
væri veifað. Það var fleygt út
tómri mjólkurdós þar sem hún
steig bæst á mælinn. Svo var
snúið við. Árni kallaði klárir,
þreif varaskrúfublaðið léttilega,
hljóp með það um borð í stjórn-
borðsbátinn og lagði það niður,
svo var sleppt, ég mjakaði Angi-
líu frá, til þess að gefa þeim
meira svigrúm, svo gall við skip-
un, hörð og full af veiðiákafa,
þóftubandið losnaði; framámenn-
irnir ýttu bátunum í sundur, svo
skullu árar í sjó og áfram mjök-
uðust þessir stóru og þungu bát-
VlKINGUK
ar. Ég lét Angilíu renna með
stjórnborðsbátnum, svo komu
bátarnir saman, frammi í bak-
borðsbátnum kom stroffan snöggt
upp og skall yfir davíðuna á hin-
um. Bátarnir voru örugglega
fastir saman. Snurpulínan gekk
frá manni til manns og fram í
davíður, Árni greip varaskrúfu-
blaðið, læsti snurpuhringnum ut-
an um snurpulínuna fleygði því
síðan í sjóinn. Vara skrúfublaðið
rann eftir línunni að fyrsta hring
og togaði hann með sér niður í
djúpið, áfram þar til það stöðv-
aðist með öllu. Þá var farið að
snurpa og skrúfublaðið togaði
nótina niður með þunga sínum.
Ég lónaði einn hring meðfram
korkinu, jú, þarna kitlaði hún
hana í fiskivanginn og Árni byrj-
aði að hala skrúfublaðið upp úr
djúpinu með löngum togum.
Um morguninn vorum við á
leið til hafnar með fullfermi, okk-
ur var létt í skapi og við vonuðum
að vofa reiðuleysisins hefði yfir-
gefið okkur.
Við spjöhuðum um það, góð-
látlegu gamni, að ekkert skip í
flotanum ætti annan eins töfra-
grip sem skrúfublaðið okkar.
Þetta fór að ganga betur við
fengum síld annað slagið, svo var
nótt og nótt sem hún var erfiðari,
þá var nótin of grunn, þrátt fyrir
skrúfublaðið. Svo fór síldin að
verða erfiðari, stygg og sumar
nætur sást hún varla svo heitið
gæti.
Það var einn dag, er við vorum
að landa, að einhver kynlegur órói
hafði sezt að mér, einhver fyrir-
boði, ég hafði svo sem fundið
þetta áður og aldrei til góðs. Ég
kveið fyrir næstu sjóferð, en þótt
sjómenn séu hjátrúarfullir, þá
fara þeir oftast það sem þeir
þurfa að fara. Það var komið
myrkur þegar við létum úr höfn,
ljósin spegluðust í sjónum svo að
það myndaðist eins og slikja, það
var mér alltaf fyrirboði um
stormhrynur næsta dags. Þegar
við komum í Hvalfjörðinn var
byrjað að kasta, sjórinn var eins
og heiðartjörn. I fyrsta kastinu
fengum við tvö til þrjú hundruð
mál, svo var kastað aftur. Ég
lét reka þarna utan við nótina,
lá í stýrishúsglugganum. Nóttin
var mánabjört.
Ég naut lífsins eins og menn
gera þegar allt gengur vel. Þá
læddist inn í vitund mína fyrir-
boði og nú var hann sterkari og
varð svo augljós; þefur af heitum
málmi, ég þurfti svo sem ekkert
til að vita að vélin var að bræða
úr sér. Ég fór niður og sló hendi
á miðleguna, hún var sjóðandi,
hún var að bræða úr höfuðl'egum.
Ég fór í stýrishúsið og keyrði að
stjórnborðs bátnum og spurði
Árna hvort þeir væru með síld.
Nei, það var þó lán í óláni, ég
þurfti að stoppa, sagði ég við
Árna og lét akkerið detta þegar
ég var kominn nógu langt í burtu,
því að ekki máttu þeir tína mér
þarna í myrkrinu. Svo stoppaði
ég vélina og lét akkerið falla.
Svo fór ég niður, ljósin voru að
verða brún, ég notaði síðustu
glætuna til að finna vasaljósið.
Ég fór að athuga aðstæður, það
var svo sem ekkert að athuga, vél-
in var úrbrædd og öruggast að
fá annað skip til að draga okkur
til hafnar. En meðfædd þrjózka
varð þess valdandi að ég fór að
fikta í þessu þarna í skímunni
frá vasaljósinu, sneri smurappa-
ratinu nokkra hringi. Jú, leiðsl-
urnar að höfuðlegunum voru
stíflaðar, jæja, það var í þeim
óhreinindi sem gerðu þær óvirk-
ar. Það heyrðist bátur skella á
síðuna, síðan mannamál og fóta-
tak á dekkinu, síðan var allt
hljótt. Þeir höfðu farið frammí
í kaffi.
Svo kom Höskuldur, við hreins-
uðum þetta upp í sameiningu og
settum það saman og snerum
smurkassanum, settum smur-
þrýstinginn á legurnar á fullt og
þetta var í lagi, en vélin var úr-
brædd. Ég tók kjörjárnið og sneri
vélinni; hún hafði ekki fest sig
á legunum, ég ákvað að snerta
ekki meira við henni fyrr en hún
væri orðin köld. Svo biðum við
þess að hún kólnaði og fórum
í kaffi.
Ég sagði Árna hvernig komið
233