Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1987, Qupperneq 90

Stutt á miðin viö Reykja-
vík. (Krabbi og kuðung-
ur).
90 VÍKINGUR
Af skeljum, sniglum . ..
net og í fiski- og humartroll.
Hann getur oröiö allt aö 145
mm aö skjaldarlengd og vegið
rúmt kílógramm.
Hann þykir mjög góðurtil átu
og væri auðvelt aö finna mark-
aö fyrir hann ef vel aflaðist.
Tröllakrabbi (Geryon affin-
is). Finnst á miklu dýpi við Suö-
urströndina frá Háfadýpi aö
Lónsdýpi. Lítið er vitað um
ástand hans hér viö land en
hann getur oröiö nokkuö stór
eins og nafnið bendir til eöa 178
mm skjaldarbreidd og vegiö
mikiö á annað kg. Veiðist aöal-
lega í humartroll á vertíöinni og
þykir góöur til átu.
Litli tröllakrabbi (Geryon
tridens). Náskyldur hinum
fyrrnefnda og finnst á svipuð-
um slóöum en er töluvert minni
og veiöist í meira magni í troll.
Stærö, þ.e.a.s. skjaldarbreidd,
98 mm og er allt aö 400 gr aö
þyngd. Reynt hefur veriö aö
veiða þessar tegundir í gildrur
en án teljandi árangurs.
Bogkrabbi (Carcinus mean-
as). Er mjög algengur hér við
land og finnst við Suöur- og
Suðvesturland. Hann lifir aöal-
lega á grunnsævi en getur
verið allt niður á 100 metra
dýpi. Skjaldarbreidd er u.þ.b.
70 mm og þyngd allt aö 150 gr.
Einhverjar veiöar á bogkrabba
eru stundaöar í Evrópu og þykir
hann góöur til átu.
Skrápdýr
Þegar talaö er um skrápdýr
þá skiptast þau í nokkra flokka,
þaö er að segja ígulker, kross-
fiska, slöngustjörnur og
sæbjúgu.
Erlendis hafa skrápdýr verið
nýtt meö ýmsum hætti bæði til
matar og mjölgerðar.
ígulker. Hér við land lifa
nokkrar tegundir ígulkerja en
aðeins tvær tegundir koma til
grein til nýtingar og til manneld-
is. Báöar þessar tegundir lifa á
grunnslóö og því aðgengilegar,
sér í lagi meö köfun.
Skollakoppur (Strongyl-
ocentrotus droebachensis).
Lifir á mjög grunnu vatni eöa frá
fjörumörkum niöur á 60- 80
metra dýpi. Hrogn og svil þess-
arar tegundar eru nýtt og þykja
herramannsmatur í Frakklandi
og auk þess víöa í Austurlönd-
um. Vandinn erhinsvegarfólg-
in í að uppfylla allar kröfur
væntanlegra kaupenda.
Vinnslutími þessarar afuröar
hér viö land yröi frá september
til febrúar. Töluvert magn virö-
ist vera af þessari tegund hér
viö land en erfitt er aö kanna
slíkt nema meö köfun eöa neð-
ansjávarmyndatöku.
Önnur tegund er stærri og
sjaldgæfari og heitir marígull
(Echinus esculentus). Hún
virðist ekki eins álitleg í augum
væntanlegra kaupenda en
kemur þó fastlega til greina.
Töluvert vantar á að hægt hafi
verið aö gera könnun á þess-
um tegundum nægileg skil, en
vonandi rætist úr því. Nú þegar
er hafin tilraunavinnsla á ígul-
kerjum meö útflutning til Jap-
ans og Frakklands í huga.
Krossfiska og slöngustjörnur
er víöa aö finna á grunnslóð og
veröur sérlega vart viö þær á
hörpudisksmiðum sem auka-
afla. Engin úttekt hefur veriö
gerö á magni né heldur líffræöi
þessara tegunda hér við land.
Erlendis eru þessar tegundir
nýttar til framleiöslu á mjöli sem
síðan er blandað í ýmisskonar
dýrafóður til aö efnisbæta það.
Sæbjúgu. Þó nokkur mark-
aöur er fyrir sæbjúgu í S-Asíu,
Kina og Japan. Ekki er vitaö
meö vissu hvort um er aö ræöa
sömu tegund og lifir hér við
land (Cucumaria frondosa). Ef
svo er gæti opnast markaður
fyrir þessa afurö úr sæbjúgum,
en vinnslan er ekki mjög flókin
aö sögn.
Sæbjúgu fást nokkuð sem
aukaafli í hörpudisksplóg og
mætti því vel huga aö einhverri
vinnslu í tilraunskyni.
Rannsóknir
Til aö kanna þessar tegundir
nánar þarf aö vanda vel til alls
undirbúnings og þeirra tækja
og búnaöar sem notast á við.
Þaö sem fyrst þarf aö kanna er
útbreiðsla hinna ýmsu tegunda
miðaö viö dýpi, botngerö og
annan umhverfishátt. Síðan
þarf aö áætla stofnstærö miö-
að viö flatareiningu og að lok-