Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1987, Blaðsíða 91

um veiðiþol miðað við það
veiðarfæri sem nota á.
Til dæmis verður að nota
botngreipar til að kanna það
botndýralíf sem lifir í efri hluta
botnsins og sér í lagi í linum
botni af ákveðinni kornastærð.
Tæki af þessari gerð eru nokk-
uð ónákvæm þegar áætla á
magn stærri botndýra sem
helst eru nýtanleg. Til þess að
ná til þessara dýra verður að
notast við nýtísku vatnsþrýstip-
lóga eða sanddælu einhvers-
konar. Botnskörfur eru nothæf-
ar til að kanna útbreiðslu stærri
botndýra sem lifa á botninum.
Þetta á þó ekki við ef um mjög
harðan botn er að ræða. Auk
þess taka slíkir plógar ekki allt
og brjóta sumt. Þá verður að
passa upp á að hafa þéttriðið
net í slíkum plógum til að missa
ekki af smærri dýrum.
Þannig væri hægt að kanna
útbreiðslusvæði flestra skelja-
tegunda, kuðunga, ígulkerjaað
hluta, krossfiska, sæbjúgna og
kuðunga.
Þar sem botninn er harður
þarf að koma til köfun eða neð-
ansjávarmyndataka við rann-
sóknir á þeim dýrum sem þar
lifa, en slík aðferð gefur í reynd
bestu niðurstöður.
Hjartaskel, sandskel, krækl-
ing, öðu, bogkrabba og ígulker
(skollakopp) er hægt að rann-
saka á stórstraumsfjöru að
hluta.
Auk þess verður það ríkur
þáttur í líffræðirannsóknum á
þessum dýrum að hafa þau í
sjóbúrum og geta þannig fylgst
með þeim náið. Þá má fylgjast
með ýmsum tegundum í eldis-
búrum eða kerjum eins og
kræklingi og fl. til að stuðla að
aukinni nýtingu þeirra.
Þá er mikilvægt að gera sér-
lega könnun á hverskonar
mengunaráhrifum á þeim
svæðum sem rannsökuð verða
og í hverju sú mengun sé fólg-
in. Þetta verður að gera til að
1
Veiðiþol og veiðarfæri
Tegund Áætlað Veiðarfæri
veiðiþol eða
á ári (tonn) veiðiaðferð
Kúffiskur (Arctica islandica) 10.000 Vatnsþrýstiplógur
Kræklingur (Mylilus edulis) 10.000 Reiparæktun og tínsla
Aða (Modiola modiolus) 1.000 Hörpudisksplógur og tinsla
Sandskel (mya arenaria) Vatnsþrýstiplógur og handtínsla
Smyrslingur (Mya truncata) ? Vatnsþrýstiplógur og tínsla
Báruskel (Cardium ciliatum) 10 Vatnsþrýstiplógur
Hjartaskel (Cardium edule) Vatnsþrýstiplógur og tínsla
ígulskel (Cardium echinatum) ? Hörpudisksplógur
Dökkhadda (Modiolaria nigra) ? Hörpudiskplógur og köfun
Silkihadda (Modiolaria discors) ? Hörpudiskplógur og köfun
Krókskel (Serripes groenlandicus 2.000 Vatnsþrýstiplógur
Ægisdrekka (Lima excavata) ? Hörpudisksplógur
Gimburskel (Astarte borealis) ? Höarpudisksplógur og tínsla
Hailloka (Macoma calcaria) ? Hörpudisksplógur og tínsla
Kolkuskel (Yoldia hyperborea) ? Hörpudisksplógur, köfun
Beitukóngur (Buccinum undatum 1.000 Gildrur og köfun
Hafkóngur (Neptunea despecta) ? Gildrur
Péturskóngur (Sipho islandicus) ? Gildrur
Trjónukrabbi (Hyas araneus) 1.000 Gildrur og köfun
Gaddakrabbi (Lithodes maja) ? Gildrur, troll
Tröllakrabbi (Geryon affinis) ? Gildrur, troll
Litli tröllakrabbi (Geryon tridens) ? Gildrur, troll
Bogkrabbi (Carcinus meanas) ? Gildrur, köfun, tínsla
Marþvari (Sclerocrangon boreas) ? Gildrur
Einbúakrabbi (Eupagurus
bernhardus) ? Gildrur
Skollakoppur (Strongylocentrotus
droebachensis) ? Hörpudisksplógur, köfun og tínsla
Marígull (Echinus esculentus) ? Hörpudisksplógur, köfun, tínsla
Slöngustjörnur (Ophiuroidea) ? Hörpudisksplógur, köfun
Krossfiskar (Asteroidea) ? Hörpudisksplógur, köfun
Sæbjúgu (Holothuriodea) ? Hörpudisksplógur, köfun
tryggja að hráefnið sé ávallt
það besta sem völ er á hvað
gæði snertir.
Af þessari upptalningu má
ráða að margar tegundir botn-
dýra lifa í sjónum umhverfis
landið, en ónýttar eða öll heldur
vannýttar. Vonandi verður fljót-
lega hægt að rannsaka þessar
tegundir, til dæmis með því að
gera Hafrannsóknastofnun
fjárhagslega kleift að sinna
slíkum verkefnum þannig að
hún verði í stakk búin að veita
betri veiðiráðgjöf. Allt kostar
þetta peninga, en miðað viö þá
staðreynd, að íslendingar eiga
allt undir sjávarútvegi komið og
vinnslu á sjávarfangi, þá er
varla til of mikils mælst að búið
sé vel að rannsóknum á auð-
lindum sjávar við landið.
VÍKINGUR 91