Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1989, Blaðsíða 50
50 VÍKINGUR
LEITAÐ SVARA /f!
_____________ I ÍU >
Þaö skal strax tekiö fram að
lögmenn hafa mjög mismun-
andi skoðanir á þessu efni og
aö þvi er ég veit hefur aldrei
reynt á þetta álitaefni fyrir dóm-
stólum. Ber því að skoða svar
mitt sem mína persónulegu
skoðun en ekki algildan sann-
leik um efnið.
Álitaefninu má skipta í tvennt
að meginstefnu til. í fyrsta lagi
slys og atvinnusjúkdóma og i
öðru lagi veikindi.
í fyrra tilvikinu hafa flestir
verið sammála um að sjómað-
ur njóti áunninna réttinda sinna
til launa í slysaforföllum (at-
vinnusjókdómur) hvort sem
uppsögn átti sér stað eftir eða
áður en slysið varð.
( síðara tilvikinu skilur leiðir
þannig að skipta verður efninu í
tvo flokka:
a) Uppsögn fór fram eftir að
veikindi komu til.
b) Uppsögn fór fram áður en
veikindi komu til.
Ýmsir hafa talið að niður-
staðan sé sú að í tilviki a) haldi
sjómaður alltaf áunnum rétt-
indum sínum til launa en í tilviki
b) skerðist þessi réttindi þannig
að launaréttur falli niður um leið
og uppsagnarfresti lýkur þótt
réttur til launa skv. veikindaá-
kvæðum sé ekki tæmdur.
Ég hef hins vegar verið á
Hver er réttur sjómanns til launa í veikindaforföllum efÉ&nn hefur smt upp stórfum, eöa honum veriö sagt upp, og yeikindi verða átw uppsag’nar- frestinum og standa lengur en áður ákvéðin starfslok?
Elvar Örn
Unnsteinsson
hdl. svarar:
þeirri skoðun að uppsögn geti
aldrei skert rétt sjómanns til
launa í veikindaforföllum,
hvorki í tilviki a) né tilviki b)
enda sé ég ekki hver eðlismun-
ur er á veikindaforföllum ann-
ars vegar og slysaforföllum
hins vegar, að því er þetta atriði
varðar.
Afstaða mín er byggð á því
að um áunnin réttindi er að
ræða, þ.e. rétt sem verður til í
áföngum eftir því sem sjómað-
urinn vinnur lengur í þágu at-
vinnurekanda. Má um það m.a.
benda á ákvæði sjóm'annalaga
nr. 35/1985 og ákvæði laga nr.
19/1979 um rétt verkafólks til
uppsagnarfrests frá störfum og
til launa vegna sjúkdóms- eða
slysaforfalla.
Það er alveg Ijóst að mínu
mati að atvinnurekandi getur
ekki skert rétt sjómanns til
launa í veikindaforföllum með
því að segja honum upp störf-
um eftir að hann er orðinn veik-
ur og þannig komið í veg fyrir
að sjómaðurinn njóti launa all-
an þann tíma sem lög eða
kjarasamningur mæla fyrir um.
Um þetta eru flestir sammála
og það er að mínu mati óeðlileg
og ósanngjörn niðurstaða að
önnur regla gildi ef uppsögnin
átti sér stað áður en veikindin
komu til því þá væri verið að
skerða áunnin rétt sjómanns-
ins. Um þetta má t.d. benda á
að veikur maður getur ekki haf-
ið störf hjá nýjum atvinnuveit-
anda eftir að uppsagnarfresti
lýkur og hann er enn veikur.
Éðlileg niöurstaða hlýtur því að
vera sú að fyrri vinnuveitandi
beri áhættuna af því að greiða
laun í fullan veikindatíma þótt
starfslok fyrir uppsögn verði
áður en veikindatímanum er
lokið.
Ég hef skv. ofangreindu ekki
getað fallist á að jafn tilviljunar-
kennt atriði og það hvenær
uppsögnin nákvæmlega átti
sér stað ráði því hvort þessi
mikilvægu réttindi sjómanna
skerðist, enda er á það að líta
að hér er um einhver helgustu
réttindi sjómanna og raunar
allra launþega að ræða.
í lokin er rétt að ítreka það að
hér er um persónulegar skoð-
anir mínar að ræða og verður
að hafa alla fyrirvara á þar til
dómstólar hafa skorið úr um
það hvernig beri að túlka lög og
kjarasamninga að þessu leyti.
Skoðun og viðgerðir gúmmíbáta
alltárið
Teppi og dreglar til skipa
ávallt fyrirlyggjandi
GÚMMIBÁTAÞJÓNUSTAN
Eyjargötu 9 Örfirisey
Sími: 14010