Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1999, Blaðsíða 32

Kaupskipin verði skráð
og mönnuð hér á landi
Utflöggun kaupskipa, tvískráning fiskiskipa og öryggismál sjómanna
ber hæst í viðtali Sæmundar Guðvinssonar við Sturla Böðvarsson
samgönguráðkerra
Frá því að Sturla Böðvarsson tók við embætti
samgönguráðherra hefur hann látið nokkuð til
sín taka í málum er varða sjómenn. Hann gaf út
reglugerð um sjálfvirkan sleppibúnað en
gildistöku hennar hafði hvað eftir annað verið
frestað. Þetta vakti ánægju meðal sjómanna og
samtaka þeirra. Hins vegar vakti það ekki sömu
ánægju þegar spurðist að ráðherrann hefði tekið jákvætt í óskir um
að heimila tvískráningu fiskiskipa. Um þetta og fleira er rætt í eftir-
farandi viðtali við samgönguráðherra en fyrsta mál á dagskrá var
útflöggun farskjpanna.
—Stöðugildi á kaupskipaflota okkar eru að stórum hluta
mönnuð útlendingum og aðeins örfá skip sigla undir íslenskum
fána. Þrátt fyrir að lögum um stimpilgjöld hafi verið breytt til
hagsbóta fyrir skipafélögin sigla þau enn undir hentifána og menn
eru uggandi um framtið farmannastéttarinnar. Hvað er til ráða eða
er þetta óhjákvæmileg þróun?
„Ég vil nú ekki segja að hún sé óhjákvæmileg. Hún er mjög
óæskileg. Það er alveg ljóst að verkefni okkar hlýtur að vera það að
reyna að fjölga íslenskum sjómönnum á þeim farskipum sem sigla
til og frá landinu. Það er mjög mikilvægt að reynt verði að skapa
þar störf og að Islendingar geti unnið við siglingar. Reynt hefur
verið að finna leiðir til að finna leiðir til þess að svo megi verða. Á
vegum samgönguráðuneytis og fjármálaráðuneytis hefúr verið
starfandi óformlegur vinnuhópur sem ætlað er að gera tillögur til
samgönguráðherra og fjármálaráðherra um það hvernig við getum
best náð þeim markmiðum okkar að kaupskipin verði skráð og
mönnuð hér. Um þetta þarf að hafa samráð við sjómannasamtökin
eins og kostur er. Mín skoðun er sú að þetta verði ekki leyst án þess
að fara sömu leið og sumar aðrar þjóðir hafa farið og felst í
skattaívilnunum. Mér sýnist þetta vera líklegasta leiðin, en á þessu
stigi get ég ekki sagt meira um það.“
Ekki í ófriði við samtök sjómanna
-Þá komum við umræðu um að heimila tvískráningu fiskiskipa.
Það mál vekur tortryggni forsvarsmanna sjómanna sem segja
hættu á að í slíkum tilvikum verði íslenskir kjarasamningar
afnumdir. Ætlar þú að beita þér fyrir lagasetningu sem heimilar
tvískráningu?
„Utvegsmenn hafa leitað eftir því að koma á þessu tví-
skráningarkerfi. Rök þeirra eru þau að með því væri útgerðinni
auðveldað að færa skipin í mismunandi verkefni. Ég hef ekki bitið
mig fastan í neinni afstöðu til málsins. Það er nefnd að skoða þetta
og í henni sitja fulltrúar frá samgönguráðuneyti og
sjávarútvegsráðuneyti. Þeim er ætlað að finna einhverja færa leið
en ég legg áherslu á að gera þetta ekki í ófriði við
sjómannasamtökin. Hins vegar verða þau engu að síður að átta sig
á því, að ef breytt fyrirkomulag hvað þetta varðar getur orðið til að
styrkja rekstrargrundvöll útgerðarinnar þá hlýtur það til lengri
tíma litið að vera til hagsbóta fyrir sjómenn. Það eykur
atvinnuöryggi þeirra og skapar möguleika á bættum kjörum.
Sjómannasamtökin þurfa að taka þátt í að finna leið sem menn
geta verið sæmilega sáttir við þótt aldrei verði hægt að gera öllum
til hæfis. Ég geri ráð fyrir að nefndin skili af sér í byrjun næsta árs
eftir að hafa haft samráð við hagsmunaaðila. Vonandi verður það
til þess að niðurstaða finnist og það dragi úr þessari tortryggni sem
virðist vera milli manna í þessu máli.“
-Sjómenn telja hættu á að útgerðarmenn reyni með tví-
skráningu að ráða ódýrt erlent vinnuafl um borð í skipin?
„Ég held að útvegsmenn séu meðvitaðir um að þeir eigi mjög
mikið undir því að það fjölgi í íslensltri sjómannastétt. Það getur
vart verið ætlun þeirra að gera út með farandverkamönnum frá
32
SJÓMANNABLAÐIÐ víkingur