Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1999, Blaðsíða 63
okkur ætlað að leika hlutverk hins algóða, rétta fram vinstri
kinnina eftir að hafa fengið pústur á þá hægri.
Vitaskuld voru allar þessar fáránlegu afsakanir íslenskra stjórn-
valda helber þvættingur. Okkur var auðvitað fullljóst að það var
ekki hið kristilega hugarþel sem réð afstöðu þeirra, heldur and-
inn frá kærleiksheimilinu NATO, en frá honum kenndi margur
magnleysis í hnjánum.
Þessi atburður fyllti okkur vantrú á þann boðskap að hér stæði
einhuga þjóð saman sem aldrei myndi hvika frá ákvörðun sinni,
þjóð sem hefði réttlætið sín megin og vissi hvað hún vildi, jafn-
vel þótt hún væri vopnlaus og smá. Þjóð sem myndi aldrei hvika
frá ákvörðun sinni um 12 sjómílna fiskveiðilögsögu því hér væri
um líf hennar eða dauða að tefla. Og þegar frá leið birtist okkur
enn betur hráskinnaleikur stjórnmálanna og sú dapra uppgötv-
un að ekki voru íslenskir hagsmunir ávallt hafðir í hávegum. Það
var okkur, sem og mörgum öðrum, óskiljaniegt að ekki skyldi
nást pólitísk samstaða um það á íslandi að fordæma Englendinga
á vettvangi Sameinuðu þjóðanna, þegar fulltrúar ríkja
hvaðanæva úr heiminum hirtu þá fyrir framferði þeirra hér við
land. Og við spurðum eins og fleiri: Hvers vegna slíta íslensk
stjórnvöld ekki stjórnmálasambandi við Breta? Af hverju segjum
við okkur ekki úr samfélagi við Atlantshafsbandalagið?
Eftir þennan atburð þvarr allt frumkvæði stjórnvalda í deil-
unni, sérstaklega eftir stjórnarskiptin í lok ársins 1958. Því and-
ófi, sem haldið var uppi úti á miðunum þar til samið var, stóðu
skipherrar Landhelgisgæslunnar fyrir án fulltingis þeirra. Stór
hluti þjóðarinnar lét líka frá sér heyra og krafði stjórnvöld um
einarðari aðgerðir, en á þeim bæ gengu málin út á að láta undan
síga frá fyrri áformum en reyna jafnframt að halda pólitískum
haus. Mánuðir liðu og urðu að árum, en á fyrrihluta árs 1961
höfðu Englendingar það fram, með þrýstingi frá NATO, að
samið var við þá. Allt frá upphafi útfærslunnar höfðu þeir farið
öllu sínu fram hér á miðunum af purkunarlausum dólgshætti og
meira að segja marglítilsvirt þau fiskveiðimörk sem Alþjóðadóm-
stóllinn í Haag hafði ákveðið og þeir þóttust sjálfir í orði kveðnu
viðurkenna. Yfirgangi þeirra og ofbeldisverkum linnti ekki fyrr
en þeir höfðu haft sitt fram að flestu leyti og íslensk stjórnvöld
kysst á vöndinn. Þá var staða Breta á alþjóðavettvangi orðin von-
laus, áhrif þeirra og skoðanir í miklum minnihluta og þeir sjálf-
ir farnir að huga að því að færa út sína eigin lögsögu. Enginn lét
sér þó til hugar koma að heimsveldið væri þar með að ganga
heimskommúnismanum á vald. ■
Orandavegi 5 • 101 Reykjavík • S. 562 3760 E. reki.ehf@simnet.is
Sjómannablaðið víkingur
63