Náttúrufræðingurinn - 1958, Blaðsíða 46
36
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
úr skorðum, og verður innbyrðis afstaða þeirra þá reglulaus. Sam-
búin eru ýmist þráðlaga, flöt, hnöttótt eða óregluleg að lögun, og
fer það eftir því, hvernig deilisniðin liggja við frumuskiptingarnar.
Liggi deilisniðið alltaf eins, myndast einföld röð af frumum, eða
þráður. Séu sniðin tvö, hornrétt hvort á annað, myndast einfalt
frumulag, svo að sambúð verður íiatt. Og bætist þriðja sniðið við,
hornrétt á hin tvö, verður sambúið kassalaga eða hnöttótt. Þræðir
geta og lagst margir saman og myndað flatt eða iiolkúlulaga sam-
bú. Stærð sambúanna fer eftir því. hversu fljótt frumuhóparnir
3. mynd. Chamaesiphon incrustans, sem ásæta á þráðlaga þör-
ung. Til hægri grómyndun. (West).
skiljast að, en aðskilnaður þeirra virðist algerlega háður tilviljun,
bæði um tíma og eins um liitt, hvar á sambúinu skilin verða.
Fljótt á litið er oft erfitt að greina sambú frá frumuvef. Þar á
er þó mikill eðlismunur og oftast líka sýnilegur munur, þegar vel er
að gáð. I sambúi er hver fruma sjálfstæður einstaklingur, sem losnað
getur frá sambýlingunum og orðið upphaf að nýju sambúi. Enda
eru tengslin á milli frumanna í sambúinu ekki önnur en hinir
hlaupkenndu hjúpar, er um þær liggja og gera sameiginlega veggi
þeirra, eða hið myndlausa ldaup, er frumurnar sitja í. í frumuvef
jurta aftur á móti eru frumurnar tengdar frymistengslum (plas-
modesma), og í hverjum fjölfruma einstaklingi, eða vefplöntu, eru
alltaf nokkrar frumur og oftast yfirgnæfandi meirihluti, sem ekki
getur orðið upphaf nýs einstaklings. Á þetta einnig við um þalið, en
svo nefnist fruntuvefur sá, sem fjölfruma þelingar og enda líka