Náttúrufræðingurinn - 1973, Side 42
182
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
ungur fannst í þessu sýni. Jón telur með öllu útilokað, að sjór hafi
verið þarna í næsta nágrenni, þegar þessi mór var að myndast.
Um þriðja (efsta og yngsta) sýnið er svipað að segja og það, sem
síðast var talið. I hvorugu fannst nokkur sjávartegund.
Þetta er ekki fyrsta rannsókn Jóns Jónssonar á kísilþörungum við
suðurströnd Islands. En eftir þessar niðurstöður virðist einsætt, að
sjávarborð hafi verið lægra en nú á öllu tímabilinu frá myndun hins
fræga fjörumós í Seltjörn fyrir um 9 þús. árum og fram yfir myndun
fjörumósins hjá Stokkseyri fyrir aðeins um 2 þús. árum. Aftur á
móti vitum við lítið um, hversu langt sjávarborðið komst niður á við,
þegar það var lægst og hvenær það varð.
Að endingu. Ekki get ég skilizt svo við þetta mál, að ég bendi ekki
á nauðsyn þess að friða fyrir hvers konar mannvirkjgerð stóran hluta
af Búrfellshrauni. Á ég þar sérstaklega við efri hluta þess, Búrfell
sjálft, hrauntraðirnar allar og misgengisgjárnar. Þetta er óvenjulega
snoturt hraun og lærdómsríkt að skoða og liggur hér í næsta ná-
grenni höfuðborgar og háskóla, þar sem nú er tekin upp kennsla
í landafræði og jarðfræði. Búrfellshraun hlýtur öðrurn hraunum
fremur að verða námsefni nemenda í þessum fræðum. Náttúru-
verndarnefnd Hafnarfjarðar hefur fyrir mörgum árum skrifað Nátt-
úruverndarráði um nauðsyn slíkrar friðunar, en ekkert orðið ágengt.
En þetta er enn ekki orðið of seint. Búrfell og Búrfellsgjá eru alveg
óspjölluð af manna völdum og mun það raunar að þakka yfirvöldum
í Hafnarfirði og Garðahreppi, sem hafa af lofsverðri staðfestu komið
í veg fyrir, að framtakssamir einstaklingar og félög fengju að setja
þar upp skála eða félagsheimili. Fyrir fáum árum var lítillega byrjað
á grjótnámi í Urriðakotshrauni, en það tókst að stöðva fyrir atbeina
Náttúruverndarráðs. Þar er þó eftir ljótt flag, eir sem betur fer hið
eina í öllu Búrfellshrauni. Ég tel að friðunin ætti að ná til alls
hraunsins frá Búrfelli niður fyrir Vífilsstaðahraun.