Náttúrufræðingurinn - 01.03.1973, Blaðsíða 43
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
187
anda hefur víst ekki geðjast alls
kostar að svari mínu, því að um
það bil hálftíma síðar er hann
kominn heim til mín í bifreið —
auðvitað til þess að sækja mig
umsvifalaust. Væri vel, ef allir
reyndust svona fórnfúsir við
svipaðar kringumstæður.
Við þvottalaugarnar gat að
líta eintök í hundraðatali af
venjulegri baldursbrá. Við ná-
kvæma leit gat ég þó ekki fund-
ið nema eina plöntu, sem skar
sig úr fjöldanum, hvað útlitið
snerti, en það var einmitt plant-
an, sem Þórður hafði fundið.
En í hverju var þetta eina ein-
tak frábrugðið því venjulega?
Hér voru það körfurnar, sem
báru annan svip. Venjan er að
geislakrónurnar séu tungulaga
og þrítenntar ( stundum óglöggt) í oddinn. Aftur á móti er hið
nýja afbrigði með pípukrónum í stað hinna tungulöguðu geisla-
kxóna. Hver pípukróna er um 15 mm löng og hefur 5 tennur og er
hver tönn 5—7 mm að lengd. Þvermál körfunnar er 3,5—4 cm. Að
öðru leyti er umrætt afbrigði ekkert frábrugðið venjulegri baldurs-
brá. Baldursbrá með afbrigðileg blóm, sem vex hér á landi, er forma
vestmannaénse, kölluð Vestmannaeyjabaldursbrá. Eins og nafnið
bendir til fannst hún fyrst í Vestmannaeyjum; hefur hún verið flutt
þaðan í skrúðgarða í Reykjavík. Ber hún um 100 fullþroska geisla-
krónur og auk þess nokkuð af smærri krónum umhverfis hvirfil-
blómin. Afbrigði þetta þroskar ekki spírunarhæft fræ.
í Skandinavíu hafa fundizt tvö tilbrigði (forma) af baldursbrá.
1. Öll blóm körfunnar tungukrónur, hvítar að lit (forma liguli-
flora Celak).
2. Öll blóm körfunnar, pípukrónur, gular að lit (forma disciflora
Fr. eða tubuliflora A. Bl.).
2. mynd. Venjuleg baldursbrá. Ljósm.
Halldór Dagsson.