Samvinnan - 01.03.1986, Blaðsíða 20

SAMVINNUHREYFING FRAMTIÐARINNAR
ana var einnig aflað frá öðrum aðilum
svo sem Landflutningum hf., Skipaút-
gerð ríkisins, Verslunardeild, fleiri
deildum Sambandsins o. fl. Gögnin
frá kaupfélögunum voru mjög mis-
jafnlega unnin en úrvinnsla var þó
samkvæmt tímaáætlun verkáætlunar-
innar og var gerð grein fyrir helstu
niðurstöðum könnunarinnar á árleg-
um kaupfélagsstjórafundi í nóvember
1985. Flest kaupfélög tóku þátt í
könnuninni og hafa verið haldnir
fundir með þeim þar sem skýrsla
verkefnisstjórnar hefur verið lögð
fram og skýrð.
Verslunin krefst þess
að flutningar séu
ódýrir og öruggir,
svo að vöruverð sé
sanngjarnt og sam-
keppnisfært.
• Tugmilljóna sparnaður
Helstu niðurstöður skýrslunnar benda
til þess, að samvinnuhreyfingin geti
sparað tugi milljóna í fjárfestingu í
flutningakerfi sínu innanlands. Einnig
er talið að hægt sé að skipuleggja
innkaup og stjórnun betur en nú er
gert og geti samvinnuhreyfingin þá
eflt samkeppnisstöðu sína í verslun og
afurðasölu verulega.
Heildarflutningsmagn samkvæmt
könnuninni er um 100 þús. tonn á ári,
og skiptist það nokkurn veginn jafnt á
milli bíla og skipa.
Landið skiptist í svæði varðandi
flutninga. Suður- og Vesturland eru
bílasvæði, Norðurland bíla- og
skipasvæði en Austurland og Vestfirð-
ir fyrst og fremst skipasvæði.
Skipulag innkaupa og stjórnun
flutninganna má bæta verulega, og
t. d. fer of mikill tími í lestun og losun
flutningabíla. Lausn á þessu máli felst
e. t. v. ekki síst í því að teknir verði
upp einingaflutningar í auknum mæli,
'OKULFfc 1.8
þ. e. a. s. gámar, tengivagnar o. s.
frv., en einnig verði vörur í auknum
mæli á pöllum og í s. k. meisum.
Mæta þarf tímabundnum flutninga-
þörfum, t. d. flutningum með slátur-
fé, áburð o. s. frv., með sérstökum og
oftast aðkeyptum flutningatækjum.
Val á flutningatækjum og umfang
flutningareksturs á vegum samvinnufé-
laga þarf að miða við gjörnýtingu,
enda sé endanlegt vöruverð til neyt-
andans eða skilaverð til framleiðand-
ans haft að leiðarljósi.
Enda þótt það hafi legið utan verk-
sviðs þessarar könnunar, þá má geta
þess hér, að ýmsar upplýsingar komu
fram í könnuninni sem undirstrikuðu
nauðsyn þess að endurskoða innan-
héraðsflutninga samvinnufélaganna,
sem víða er kostnaðarsamasti liður
flutningakerfisins.
Loks má geta þess, að afgreiðslu-
aðstaða í Reykjavík fyrir flutningabíla
kaupfélaganna var nokkuð rædd í
skýrslunni og er ljóst að huga þarf að
ýmsu í því sambandi í tengslum við
endurmat og skipulag flutningakerfis
samvinnuhreyfingarinnar innanlands.
0 Ódýrir en öruggir flutningar
Að lokum langar mig til að leggja
áherslu á það, að samvinnuhreyfing-
unni er nauðsynlegt að ráða yfir allri
dreifileið vörunnar frá framleiðanda
til neytenda. Á þann eina hátt getur
hún rækt hlutverk sitt og tryggt áfram-
hald á rekstri samvinnuverslunar.
Þetta þýðir þó ekki að nauðsynlegt sé
fyrir samvinnuhreyfinguna að eiga
sjálf öll flutningatæki sem hún notar.
Fjarri er að svo sé. Allt skipulag
flutningakerfis er samvinnuhreyfingin
notar þarf að miða við markmið og
stefnumótun samvinnustarfsins og
ekkert annað en besta lausn má koma
til greina þegar þetta skipulag er
ákveðið. Tilslakanir vegna manna,
byggðarígs eða annars má ekki gera,
og hafa verður í huga bætt samgöngu-
kerfi, betra vegakerfi, öflugri flutn-
ingatæki, aukið framboð leigutækja
og hlýnandi veðurfar.
Ódýrir en öruggir flutningar er
krafa verslunarinnar til að hægt sé að
fullnægja kröfum neytenda um sann-
gjarnt og samkeppnisfært vöruverð.
Þetta markmið hljóta einstök sam-
vinnufélög að setja ofar öllum metnaði
um eigin flutninga án möguleika á
gjörnýtingu flutningatækjanna og ár-
angursríkum rekstri þeirra. 0
20