Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1914, Blaðsíða 12
86
Það er að eins fyrsti kafli bókarinnar, eða inngangur-
inn, sem hjer fer á eptir.
Miklu skemmtilegra verkefni væri það,
Samvinnu- að lýsa fegurð náttúrunnar og tala um lög-
skilyrði. un lands og hjeraða, heldur en að leita að
og leiða fram á sjónarsviðið hinar ýmsu
veiku hliðar á skipulagi sveitalífsins, að reyna að koma
fram með skýringar á ófullkomnu ástandi, eins og það
er nú og láta jafnframt uppi tillögur til umbóta. Já, miklu
væri það skemmtilegra (en að líkindum ekki jafn nytsanit)
að draga upp myndir af fögrum blómasveitum, að reika
út um haga, hlustandi á fagran fuglasöng og njóta un-
aðarins í blessuðu sólskininu heldur en að snúa sjer að
ástandinu í mannfjelaginu í kringum oss, sem þarfnast
umbóta: rífa niður gamlar mannfjelagsvenjur og leitast
við að leysa úr stjórnfræðislegum vandamálum.
Margt fagurt og heilbrigt hefur sveitalífið við sig. Eng-
inn neitar því. En þrátt fyrir það eru sveitirnar ekki
færar um að keppa við borgirnar með almennt aðdráttar-
afl á hugi manna og eptirlanganir, eins og nú er ástatt.
Þetta hlýtur að liggja í því, að borgirnar hafa einhverja
yfirburði fram yfir sveitirnar, að minnsta kosti sýnist
svo vera. Og við athugun á því í hverju þessir yfir-
burðir felist einkanlega, kemur maður einna fyrst auga
á það, að skilyrðin fyrir samvinnu og sameiginlegum
nautnum fjelagslífsins eru, enn þá, miklu örðugri til
uppfyllingar i sveitunum.
Sveitalífið er alls ekki eins og það œtti að vera. Pað
er ekki heldur eins og hœ'gt vceri að láta það vera; og
ekki heldur eins og það hlýtur að verða, ef það á að
geta þolað samanburð við þægindi borgalífsins. Petta
skýrist líka betur þegar litið er á hinn mikla fólksflutn-
ing úr sveitunum til borganna. Eptir þeim skýrslum, sem
fyrir hendi eru sjest það, að þessi fólksflutningur hefur