Andvari - 01.05.1961, Page 55

ANDVARI
ÞÝZK ÁIIRIF Á ÍSLENZKAR BÓKMENNTIR
53
Johann Wolfgang Goethe.
Friedrich Schiller.
held, að lítið sé um bein þýzk áhrif á
skáldskap hans að ræða, heldur sé það
Oehlenschláger, sem mest hafi kynt undir
rómantík hans, og tel því rétt að víkja
fremur að Fjölni. Fjölnir kom út á árun-
um 1835—47, nokkuð stopult, en ritið
varð 9 árgangar alls. Menningarsöguleg
þýðing Fjölnis er víðtæk, en ekki sízt
var hann bókmenntarit, boðberi nýs skáld-
skapar. Verður þetta einkum ljóst, er á
líður. Og þessi nýi skáldskapur einkennd-
ist í senn af nýrri efnismeðferð, Ijóðmáli
°g ljóðstíl. Jónas Flallgrímsson orti flest
þau kvæði ritsins sem ný voru að þessu
leyti. En jafnframt frumortum Ijóðum
birtust í Fjölni allmörg þýdd kvæði og
voru þau næstum öll þýzk og flestar þýð-
mganna eftir Jónas. Það er því hann, sem
Eezt flytur til vor anda þýzkra bókmennta
um sína daga og tekur sér auk þess þýzk
skáld til fyrirmyndar. Þó ekki væri af
öðru en þessu, hlytu þýzkar bókmenntir
að vera tengdar vorum eigin bókmennt-
um órjúfanlegum böndum. Allt, scm
stuðlað hefur að því að þroska skáldgáfu
Jónasar, kemur oss við.
Þar sem Fjölnir varð svo mjög til að
kynna þýzkan samtímaskáldskap, langar
mig að rekja hið bókmenntalega efni hans
til að gefa nokkra hugmynd um, hve
þýzkur skáldskapur skipar þar stórt rúm.
I. árg. ritsins hefst á kvæði Jónasar: Is-
land farsælda frón, önnur íslenzk kvæði
eru þar ekki og engin þýdd, hins vegar
er hér stutt grein um Heine, lýsing á
manninum og skáldskap hans og sýnis-
horn úr Reisebilder eftir hann. Einnig
er þýðing á ævintýrinu Der blonde Eck-
bert eftir Ludwig Tieck (1773—1853),
sem var eitt helzta skáld rómantísku
stefnunnar í Þýzkalandi, og ber ævin-
týri þetta það með sér. Fjölnismenn kalla
það Ævintir af Eggérti Glóa. Það er þvi
ekki ofmælt, að kynning á þýzkum sam-
tímabókmenntum hafi verið eitt af fyrstu
verkum Fjölnismanna. í I. árganginum
kom einnig stutt sýnishorn úr riti eftir
franska guðfræðinginn Lamennais (d.