Andvari - 01.01.1947, Side 47

ANDVARI
Manntalið 1703
43
leyti, en jafnframt því stunduðu menn líka fiskveiðar sums
staðar á landinu. Þetta hefur verið talið svo kunnugt, að elcki
hefur þótt þörf að geta þess við hvern einstakan. Hins vegar
var þess getið, ef menn stunduðu önnur störf jafnframt, væru
t. d. prestar eða hreppstjórar. Skúli Magnússon hefur gert til-
raun til þess að skipta öllum landslýð 1703 eftir því, hvort
menn lifðu eingöngu á landbúnaði eða jafnframt líka á sjáv-
arútvegi. Niðurstaða hans var þannig:
Mannfjöldi
alls %
Sveitabændur, cr engan sjávarafla hafa ......... 34987 69
Sveitabændur, er nokkurn sjávarútveg liafa um vor .... 7496 15
Sjúvarhændur, er liafa útveg vetur og vor .......... 7961 16
Saintals 50444 100
Skúli hefur hér farið eftir þekkingu sinni á því, á livaða
stöðum á landinu hefur verið úlræði og hvernig vertíðum
hefur verið háttað á hverjum stað, en í sjálfu manntalinu er
ekkert um það, og við úrvinnslu manntalsins nú hafa ekki
verið gerðar neinar slíkar töflur. En talið hefur verið, hve
margir hafa tilgreint sérstaka atvinnu eða störf. Flestir eru
hreppstjórar, 670, þá prestar, 231, auk 14 prófasta og 2
hiskupa. Kemur þá 1% prestur á hvern hrepp að meðaltali.
76 voru skólapiltar, en 26 „skólalærðir" og 6 kennarar og'
skólameistarar. 43 voru lögréttumenn, 18 sýslumenn og 7
höðlar. 108 voru smiðir, 6 fálkafangarar, 2 bókbindarar, 1
medicus og artifex. Það var Hjálmar Erlendsson bóndi á Nefs-
stöðum í Stíflu, 77 ára að aldri. Ýmislegt fleira er talið, sem
hér verður ekki greint.
í stað atvinnuskiptingar má fá allnákvæma skiptingu á allri
Þjóðinni eftir heimilisstöðu hvers manns. í því efni jafnast
manntalið 1703 við nútíma manntöl, og er það að minni hyggju
mnn mesli kostur þess, hve mikla fræðslu það veitir um heim-
hin í landinu.
Skipting þjóðarinnar eftir heimilisstöðu er árið 1703 all-
mikið frábrugðin því, sem nú er, enda er við því að búast,